نصب آسانسور

نصب آسانسور یکی از موارد غیر قابل انکار در فرآیند ساختمان های چند طبقه است. به طوری که عدم نصب و راه اندازی آسانسور در ساختمان های چند (سه، چهار و ...) طبقه، به دلیل سختی رفت و آمد، می تواند از قیمت ساختمان تا حد زیادی بکاهد. هزینه خرید ، نصب آسانسور برای هر طبقه از ساختمان بر اساس تعداد کل طبقات (سه، چهار و ...) ، قیمت پکیج کامل آسانسور ، آهن کشی و ریل کشی و همچنین دستمزد نصاب اسانسور محاسبه می شود. علاوه بر آن محل نصب اسانسور یکی دیگر از عوامل بسیار مهم در تعیین قیمت آن است که باید پیش از خرید آن مورد توجه قرار بگیرد. لازم به ذکر است که توجه به قانون و مجوز شهرداری و استاندارد ها در مراحل نصب آسانسور  بسیار ضرورت دارد.

هزینه نصب آسانسور

هزینه نصب آسانسور عمدتا در ساختمان‌ های قدیمی که فضای مورد نیاز برای اجرای چاهک آن تعبیه نشده است و یا در مواردی اجرای آن نیاز به تغییر لوله کشی آب و گاز ساختمان دارد، افزایش می یابد. اما به طور کلی از عوامل موثر در محاسبه قیمت نصب و تعمیر آسانسور می توان به تعداد طبقات، سرعت آسانسور ، دفعات استفاده، نوع سیستم محرک آسانسور ، متوسط وزنی که در هر انتقال جا به جا خواهد شد، ابعاد و جنس کابین ، مدت زمان گارانتی ، اجرت و دستمزد نصاب اسانسور و... اشاره نمود. همچنین هزینه فروش و نصب آسانسور کششی عمدتا بین ۱۰ تا ۱۵ درصد بیش تر از هزینه راه اندازی آسانسور هیدرولیکی است. هزینه نصب آسانسور در آپارتمان ۳ و ۴ طبقه بر اساس موقعیت ساختمان و همچنین سطح ترافیم و رفت و آمدهای ساکنین مشخص می شود.

مراحل نصب آسانسور 

برخی از مراحل نصب و راه اندازی صفرتا صد آسانسور و همچنین قیمت آن ها در تمامی انواع ساختمان ها ثابت هستند. این در حالی است که این مراحل در ساختمان های قدیمی تا حدی متفاوت با ساختمان های نوساز انجام می شود. به عنوان مثال در ساختمان های قدیمی که چاهک ندارند، نحوه نصب آسانسور در حیاط ، راه پله ، فضای بیرونی و یا نمای ساختمان صورت می گیرد. در ادامه مراحل نصب و اجرای آسانسور مورد بررسی شده است.

نقشه نصب و راه اندازی آسانسور 

در اولین گام از نصب و راه اندازی آسانسور ، لازم است تعداد، نوع و ظرفیت آسانسور مشخص گردد. جانمایی آسانسور نیز لازم است به نحوی باشد که در مرکز حرکتی و ترافیکی ساختمان قرار گیرد و کم ترین هزینه نصب را داشته باشد. به طوری که بتوان با کم ترین حرکت و جابجایی از نقاط مختلف ساختمان به آن دسترسی پیدا کرد.

نصب ریل آسانسور

کابین و قاب وزنه آسانسور ، نیازمند سیستمی هستند که در مسیر تعیین شده چاهک، به طور مناسب جابجا گردند. همچنین جهت هدایت و راهنمایی حرکت کابین و وزنه تعادل در راستای حرکت عمودی، ممانعت از نوسانات افقی کابین به دلیل نیروهای خارج از مرکز و تحمل وزن کابین در هنگام عملکرد ترمز ایمنی (پاراشوت آسانسور) لازم است نصب ریل کابین و محاسبات اجرت آن در مراحل کار قرار گیرد. در مراحل نصب و راه اندازی صفر تا صد آسانسور ریل ها توسط صفحاتی بنام پشت بند ریل ، به یکدیگر متصل می گردند. همچنین توسط براکت بین دیوار و آهن کشی محکم می شوند. برای این که اتصال ریل ها در نصب آسانسور کاملا یکنواخت و دقیق باشد در زمان محاسبات ، نصب ریل شیاری یک سمت آسانسور در نظر گرفته شود. همچنین در سمت دیگر ریل ، زبانه ای تعبیه می شود که به عنوان راهنمای نصب ریل ، عمل کرده و کاملا به صورت نر و مادگی در هم فرو می روند. نصب ریل ها و آهن کشی از مراحل اساسی و در عین حال پر هزینه فروش و نصب آسانسور هستند که بایستی بر اساس قانون و مجوز شهرداری و استاندارد ها انجام شوند.

ریل ها حساس ترین قطعات مکانیکی و در عین حال گران قیمت در نصب آسانسور هستند که دقت در حمل و نقل، نصب و نگهداری آن ها حائز اهمیت است. هر ریل دارای مشخصات فنی و جدول ویژه ای است که پارامترهای ابعادی مقاطع، خواص فیزیکی و ... آن ها را مشخص می سازد، چنانچه دقت کافی در مراحل پیش از نصب ریل آسانسور لحاظ نگردد، کیفیت حرکت آسانسور به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. در نصب ریل های آسانسور لازم است، موارد زیر مورد توجه قرار گیرد.

• جنس ریل ها لازم است از فولاد ST-37 ساختمانی بوده و سطح آن کاملا صیقلی و بدون هیچگونه تاب و انحنا باشد.
• ریل T5 بعنوان ریل راهنمای وزنه تعادل استفاده می شود.
• ریل T9 برای آسانسور ۵ الی ۱۰ توقف و ریل T16 برای آسانسور های بالاتر از ۱۰ توقف بعنوان ریل راهنمای کابین استفاده می شود.
• با توجه مشخصات کاتالوگ نصب ریل آسانسور ها لازم است توجه شود که عدد تنش کششی ریل بین ۳۷۰ الی ۵۲۰ نیوتن بر میلی متر مربع باشد.

محل نصب آسانسور

همانطور که پیش تر اشاره شد، محل نصب یکی از موارد بسیار مهم در تعیین هزینه نصب و تعمیر آسانسور است. چرا که در آپارتمان های قدیمی به دلیل نبودن فضای مورد نیاز، لازم است تا محل و نحوه نصب آسانسور بر اساس قانون و مجوز شهرداری و رضایت همسایگان مشخص شود. به طور معمول در آپارتمان هایی که چاهک آسانسور ندارند، وسط و چشم راه پله بهترین گزینه برای نصب آسانسور است. چرا که این فضا جز مشاعات ساختمان بوده و نیازی به صرف هزینه بیشتر برای خرید زمین آسانسور نیست. در مواردی که وسط چشم راه پله فضای مورد نیاز وجود نداشته باشد، پیشنهاد می شود تا آسانسور بر روی نمای ساختمان در حیاط و یا فضای بیرونی نصب شود.

نصب آسانسور و کف سازی

جهت آماده سازی کف چاله برای راه اندازی و نصب آسانسور لازم است بتن ریزی کف با استفاده از یک لایه بتن مگر و یک لایه بتن آرمه انجام گیرد. همچنین لازم است دقت شود که ارتفاع مورد نیاز از کف چاهک تا سطح تمام شده اولین توقف آسانسور ، حداقل ۱۵۰ سانتی متر در نظر گرفته شود. این حداقل ارتفاع به منظور اجرای سکوهای ضربه گیر آسانسور و محل جان پناه است.

نصب آسانسور و آهن کشی

آهن کشی ، سازه فلزی چاهک آسانسور برای استقرار براکت‌ های مورد نیاز ریل ‌های کابین است. پس از آهن کشی و نصب براکت های آسانسور ، گواهی های لازم بر اساس نقشه های طراحی ، اجرای ضد زنگ بر روی آهن آلات در مراحل نصب آسانسور قرار می گیرد. لازم به ذکر است که توجه به قانون و مجوز شهرداری برای نحوه نصب آسانسور در زمان آهن کشی بسیار اهمیت دارد؛ چرا که بی توجهی به آن ها ممکن است موجب پرداخت هزینه های اضافی شود.  در حالت کلی مراحل اجرای آهن کشی آسانسور به شرح ذیل می باشد.

• تهیه نقشه های اجرایی شامل جزئیات آهن کشی آسانسور
• تهیه چک لیست آهن آلات و ابزار مورد نیاز
• نصب داربست مناسب جهت اجرای صحیح آهن کشی آسانسور
• اجرای آهن کشی با نظارت نماینده فنی شرکت فروشنده یا دستگاه نظارت ساختمان
• ضد زنگ کردن آهن آلات بعد از صدور گواهی انجام کار آهن کشی

اجرای آسانسور و حائل چاهک

در زمان نصب آسانسور لازم است سه طرف چاه آسانسور به وسیله قطعات یا دیوارهای جداکننده از محیط اطراف تفکیک شود. سطح داخلی این جداکننده ها نیز لازم است در اجرای آسانسور به صورت مطلوب اندود کاری و صاف گردد. جهت ایجاد حایل در نصب و راه اندازی می توان از ورق‌ های فلزی، پانل ‌های گچی، قطعات شیشه با قیمت های مختلف استفاده گردد. همچنین حایل های جداکننده، از کف تمام شده اولین توقف آسانسور تا اتاقک موتورخانه بر روی پشت بام اجرا می‌ شوند. 

نصب آسانسور و موتورخانه

مراحل ساخت و اجرای اتاقک موتورخانه آسانسور بر حسب استاندارد 6303-1 به شرح ذیل است.

• در نصب آسانسور فاصله کف تمام شده آخرین توقف تا زیر سقف اتاقک موتورخانه لازم است کم تر از ۶ متر باشد.
• اتاقک موتورخانه لازم است دارای دربی با عرض ورودی حداقل ۹۰ سانتی متر و ارتفاع ۲ متر باشد. این درب لازم است به سمت بیرون موتورخانه باز شده و دارای قفلی باشد که از داخل با دست و از بیرون با کلید باز شود.
• حداقل معبر برای عبور از کنار تجهیزات ثابت و درحال چرخش موتورخانه ، لازم است ۴۰ سانتی متر در نصب و راه اندازی آسانسور در نظر گرفته شود.
• قلاب فلزی سقف موتورخانه لازم است قابلیت تحمل حداقل وزن ۲۰۰۰ کیلوگرم را داشته باشد.
• تهویه موتورخانه آسانسور لازم است به نحو مناسبی فراهم گردد، به طوری که فضای موتورخانه همواره دمای مناسب (بین ۵ الی ۴۰ درجه سانتیگراد) داشته باشد. برای این منظور، در فصول گرم از تهویه و هواکش و در فصول سرد از بخاری برقی استفاده می گردد.
• برای جلوگیری سقوط اجسام خارجی به داخل چاهک ، لازم است لبه هایی به ارتفاع ۵۰ میلی متر در اطراف کلیه بازشو های کف موتورخانه در زمان اجرای آسانسور ایجاد شود.

نصب آسانسور و کابل کشی

کابل کشی و نصب تابلو فرمان آسانسور از اهمیت زیادی برخوردار است که شامل نصب کابل برق سه فاز از محل کنتور تا موتورخانه و نصب سیم Earth می باشد. نصب مدار فرمان از سه بخش مدار قدرت (۳۸۰ ولت)، مدارفرمان (۹۰ تا ۲۲۰ ولت) و مدار فرمان ولتاژ پایین (بین ۵ ولت تا ۳۰ ولت) تشکیل شده است. مدار ۳۸۰ ولت وظیفه به حرکت در آوردن موتور را در نصب و راه اندازی اسانسور بر عهده دارد. مدار ۹۰ تا ۲۲۰ ولت وظیفه فعال کردن چراغ های داخل کابین ، فن داخل کابین ، سیستم درب بازکن اتوماتیک (کمان درب بازکن)، ترمز آسانسور و ... را به عهده دارد. نصب مدار ۵ تا ۳۰ ولت آسانسور که مدار اصلی را تشکیل می دهد. شامل سیم کشی مدارهای شناسایی، شستی های داخل کابین ، شستی های طبقات آسانسور ، مدار اعلان طبقات (صوتی و یا تصویری)، سیستم های ایمنی و … می باشد.

نصب آسانسور و کابین

در این مرحله از نصب آسانسور مسافربر ، درب لولایی طبقات و کابین آسانسور نصب و راه اندازی می گردند. البته برحسب نظر طراح و مالک ساختمان درب اتوماتیک و کابین آسانسور می تواند در طرح های مختلف نصب گردد. لازم به ذکر است که با توجه به قیمت متفاوت متریال اسانسور ، هزینه خرید ، نصب قطعات آسانسور و اجرت نصاب در این مرحله بسیار متغیر خواهد بود. نصب درب لولایی و اتوماتیک آسانسور هم برای طبقات و هم برای درب کابین انجام می شود که با وجود قیمت پایین کیفیت قابل قبولی دارد.

نصب آسانسور و سقف چاهک

بعد از اتمام عملیات اتصال درب لولایی ، اتوماتیک و ریل در نصب آسانسور و صدور تاییدیه عملیات بر اساس قانون و مجوز  شهرداری ، لازم است طبق مشخصات فنی محل نصب ریل های آسانسور ، نسبت به اجرای قالب گذاری، آرماتور بندی و بتن ریزی سقف چاهک اقدام گردد.

مقدار نیروی وارده به سقف بتنی چاهک بر حسب گنجایش در راه اندازی و نصب آسانسور