آسانسور وکیوم

آسانسور وکیوم که با نام های آسانسور پنوماتیک و آسانسور خلا نیز شناخته می شود، نوعی آسانسور است که از سیستم مکش هوا برای حرکت کابین استفاده می کند. این سیستم بر خلاف آسانسورهای کششی سنتی که از وزنه تعادل و موتورهای قدرتمند بهره می برند، با استفاده از فشار هوا، کابین را به سمت بالا و پایین هدایت می کند. در این مقاله، به معرفی و بررسی این فناوری نوآورانه می پردازیم و با عملکرد، مزایا، معایب و دیگر خصوصیات  آن ها آشنا می شویم.

آسانسور وکیوم چیست؟

همانطور که اشاره شد، آسانسور وکیوم که با نام های آسانسور پنوماتیک و آسانسور خلاء نیز شناخته می شود، نوعی سیستم حمل و نقل عمودی است که با استفاده از فشار هوا کار می کند. این آسانسورها از یک سیلندر شفاف استوانه ای از جنس پلی کربنات و یک کابین کواکسیال (محور مشترک با سیلندر) تشکیل شده اند.

حرکت کابین در آسانسور وکیوم به سادگی و با استفاده از مکش هوا انجام می شود. در بالای کابین، واحد وکیوم شامل توربین های خلاء و سیستم کنترل قرار دارد. زمانی که مسافر وارد کابین می شود و درب بسته می شود، برای حرکت به سمت بالا، هوا از بالای سیلندر خارج می شود. این کار باعث کاهش فشار هوا در داخل سیلندر و ایجاد نیروی بالابر می شود که کابین را به سمت بالا حرکت می دهد. برای رسیدن به طبقه مورد نظر، فشار هوا از بالای کابین تخلیه می شود و کابین به آرامی در محل تعیین شده متوقف می شود.

آسانسور وکیوم که با نام های آسانسور پنوماتیک و آسانسور خلا نیز شناخته می شود، نوعی آسانسور است که از سیستم مکش هوا برای حرکت کابین استفاده می کند. این سیستم بر خلاف آسانسورهای کششی سنتی که از وزنه تعادل و موتورهای قدرتمند بهره می برند، با استفاده از فشار هوا، کابین را به سمت بالا و پایین هدایت می کند. در این مقاله، به معرفی و بررسی این فناوری نوآورانه می پردازیم و با عملکرد، مزایا، معایب و دیگر خصوصیات  آن ها آشنا می شویم.

قیمت آسانسور پنوماتیک

قیمت آسانسور پنوماتیک بالاتر از آسانسورهای کششی و هیدرولیک بوده و به همین دلیل استفاده از آن در سازه های متداول، مرسوم نیست. با این حال مزایایی چون عدم نیاز به حفر چاهک، قابلیت نصب در حداقل فضا و زیبایی بالا سبب شده تا این آسانسورها به گزینه محبوبی در بین افراد فاقد محدودیت بودجه تبدیل شود.

حدود قیمت آسانسور پنوماتیک بین 400 الی 900 میلیون تومان است و بسته به اندازه و جنس استفاده شده در آن متغیر می باشد. با آن که آسانسور پنوماتیک قیمت بالایی دارد، به دلیل عدم نیاز به حفر چاهک و اشغال کم فضا، گزینه مناسبی برای ساختمان های دارای محدودیت فضا می باشند. همچنین بسیاری از نمایشگاه ها برای زیبایی بیشتر اتمسفر محیط از آسانسور پنوماتیک استفاده می کنند.

همچنین نیاز به نگهداری و تعمیرات کم این آسانسورها باعث شده تا بالا بودن قیمت آسانسور پنوماتیک تا حدی قابل چشم پوشی باشد. بطور کل آسانسورهای پنوماتیک برای ساختمان های بین 2 تا 4 طبقه، خانه های دوبلکس و سوبلکس گزینه مناسبی باشد.

مقایسه قیمت آسانسور وکیوم با آسانسور کششی

در کنار مزایای متعدد آسانسور وکیوم، هزینه ی این نوع آسانسور نیز یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب آن به شمار می رود. در ادامه، به بررسی قیمت آسانسور وکیوم و مقایسه ی آن با آسانسورهای کششی سنتی می پردازیم.

برای ارزیابی دقیق مقرون به صرفه بودن آسانسور وکیوم، باید هزینه ی کل عمر آن را در نظر گرفت. این هزینه شامل هزینه اولیه، هزینه نگهداری و تعمیرات، و هزینه مصرف انرژی در طول عمر مفید آسانسور می شود.

1. آسانسورهای وکیوم به طور کلی هزینه ی اولیه ی بالاتری نسبت به آسانسورهای کششی سنتی دارند. این امر به دلیل پیچیدگی بیشتر سیستم وکیوم و استفاده از مواد باکیفیت تر در ساخت آن است. با این حال، در برخی موارد، به دلیل نیاز به فضای کمتر برای نصب، هزینه ی ساخت و ساز مربوط به آسانسور وکیوم می تواند پایین تر باشد.
2. آسانسورهای وکیوم به دلیل سیستم ساده تر، نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری در مقایسه با برخی از انواع آسانسورهای کششی دارند. این امر می تواند به صرفه جویی در هزینه های بلندمدت کمک کند. با این حال، به دلیل نوظهور بودن فناوری وکیوم، قطعات یدکی این نوع آسانسور ممکن است گران تر و کمیاب تر باشند.
3. آسانسورهای وکیوم به دلیل استفاده از سیستم مکش هوا، مصرف انرژی کمتری نسبت به آسانسورهای کششی سنتی دارند. این امر نه تنها به صرفه جویی در هزینه های برق کمک می کند، بلکه به حفظ محیط زیست نیز یاری می رساند.

در مجموع، با در نظر گرفتن هزینه کل عمر، آسانسور وکیوم می تواند در بلندمدت مقرون به صرفه باشد.

اجزای آسانسور وکیوم

برای درک بهتر نحوه عملکرد آسانسور وکیوم ، اجزای اصلی آن را به شرح زیر بررسی می کنیم:

1. سیلندر خارجی:

• بدنه اصلی آسانسور وکیوم را تشکیل می دهد.
• از جنس پلی کربنات شفاف و استوانه ای شکل است.
• به ساختاری از جنس آلومینیوم متصل می شود.
• از قطعات مجزا تشکیل شده که به راحتی به یکدیگر متصل می شوند.
• در بالای سیلندر، سقفی از جنس فولاد قرار دارد که دریچه های وکیوم و ورود هوا را در خود جای داده است.

2. کابین آسانسور:

• فضایی است که مسافران در آن قرار می گیرند.
• داخل سیلندر و روی ریل هایی که به بدنه سیلندر متصل هستند، حرکت می کند.
• از دیواره های شفاف پلی کربنات ساخته شده است که دید وسیعی به اطراف را برای مسافران فراهم می کند.
• به سیستم قفل مجهز است که در هنگام رسیدن به طبقه مورد نظر فعال شده و کابین را به طور مکانیکی قفل می کند.

3. مجموعه مکش هوا:

• وظیفه ایجاد فشار هوا برای حرکت کابین را بر عهده دارد. در حال حاضر، دو نوع سیستم مکش هوا برای آسانسورهای وکیوم وجود دارد:

نوع استاندارد: در این نوع، مجموعه مکش هوا در بالای سیلندر قرار دارد و شامل توربین ها، دریچه ها و سیستم های کنترلی است.

نوع اسپلیت: در این نوع، مجموعه مکش هوا در فاصله ای تا حداکثر 10 متر از آسانسور قرار دارد و شامل یک جعبه است که توسط دو لوله پولیکا 110 به آسانسور متصل می شود.

4. سایر اجزاء:

• سیستم های ایمنی: شامل حسگرها، سوئیچ ها، ترمزها و پاراشوت می شود که برای امنیت جابجایی مسافران در نظر گرفته شده اند.
• سیستم روشنایی: برای روشنایی داخل کابین و نمای بیرونی آن استفاده می شود.
• سیستم تهویه: برای تبادل هوا داخل کابین و ایجاد تهویه مطبوع در نظر گرفته شده است.

مقایسه آسانسور وکیوم با آسانسور کششی

آسانسور وکیوم و آسانسور کششی سنتی هر کدام، مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بین  آن ها به نیازها و شرایط پروژه بستگی دارد. در این بخش، به طور مفصل به مقایسه آسانسور وکیوم با آسانسورهای کششی سنتی می پردازیم.

مزایای آسانسور پنوماتیک

از مزایای آسانسور پنوماتیک می توان به مواردی چون زیبایی بالا، امنیت در برابر برق گرفتگی، کوچک بودن، عدم نیاز به حفر چاهک، امکان نصب در تمامی محیط ها، حرکت نرم، عدم نیاز به برق سه فاز و هزینه پایین نگهداری و تعمیرات اشاره کرد.

زیبایی آسانسور پنوماتیک از سایر آسانسورها بیشتر بوده و به دلیل عدم معلق بودن کابین آن در فضا، ظرافت بالایی را از خود به نمایش می گذارند. به دلیل عدم تماس کابین با تجهیزات برقی، امکان برق گرفتگی این آسانسورها بسیار پایین و غیر محتمل می باشد.

این آسانسورها فضای بسیار کمی را اشغال کرده و می توان آن ها را در فضایی به ابعاد یک متر مربع نصب نمود. همچنین عدم نیاز به چاهک در این آسانسورها سبب شده تا هزینه بازسازی ساختمان برای نصب اسانسور به حداقل برسد. اسانسورهای پنوماتیک حرکت بسیار نرمی داشته و صدای آن ها نیز بسیار پایین است.

برای راه اندازی آسانسورهای پنوماتیک به برق سه فاز نیازی نبوده و این آسانسورها با برق تک فاز نیز قابل بهره برداری هستند. بنابراین انتخاب آسانسور پنوماتیک شما را از دریافت انشعاب برق سه فاز بی نیاز می سازد. از دیگر مزایای آسانسور پنوماتیک که به آن اشاره شد، هزینه نگهداری و تعمیرات پایین آن می باشد. آسانسور پنوماتیک معمولا هر 4 سال به نگهداری و تعمیرات نیاز دارد که این مقدار نسبت به سایر آسانسورها بسیار پایین می باشد.

معایب آسانسور پنوماتیک

از معایب عمده آسانسور پنوماتیک می توان به قیمت بالای آن، عدم امکان استفاده در سازه های بیش از 4 طبقه و ظرفیت پایین آن ها اشاره کرد. آسانسور پنوماتیک قیمت زیادی دارد و بسیاری از افراد به دلیل قیمت بالای آن از خریداری آسانسور پنوماتیک منصرف می شوند. همچنین این آسانسورها برای سازه های بلندتر از 4 طبقه قابل استفاده نمی باشد. بطور معمول از این نوع از آسانسورها در سازه های 2 یا 3 طبقه استفاده می شود.

ظرفیت پایین نیز یکی دیگر از معایب آسانسور پنوماتیک می باشد. با آنکه امکان استفاده از آسانسورهای پنوماتیک در ظرفیت های بالا نیز وجود دارد اما به دلیل بالا رفتن قیمت آن، انتخاب مقرون بصرفه ای نمی باشد.