قالب بندی
قالب بندی به منظور شکل دادن به بتن خمیری شکل انجام می شود. قالب بندي از مهم ترین مراحل و عملیات در اجرای سازه بتنی می باشد. این عملیات با توجه به محل بکارگیری و نوع پروژه به شیوه های مختلفی امکان پذیر است. از جمله روش های قالب بندی بتن می توان به قالب بندی فلزي ، قالب بندي چوبي ، قالب بندی فايبرگلاس ، قالب بالارونده ، قالب لغزان و قالب يكپارچه اشاره کرد. در گذشته برای اجرای فونداسیون و قالب بندی آن از آجر فشاري استفاده می شده است. برای اجرای قالب های آجری باید توجه نمود که لازم است سطح دیواره با یک لایه ورق نایلونی یا پلاستیکی پوشانده شود تا از جذب آب بتن توسط آجر جلوگیری به عمل آید.
قالب باید بتواند بارهای ناشی از وزن بتن را تحمل کند. همچنین باید در برابر نیروهای ناشی از ویبراتور بتن مقاومت لازم را داشته باشد. قالب ها باید تا رسیدن بتن به مقاومت مورد نظر در جای خود باقی بمانند. عملیات قالب برداري نیز باید به صورت مرحله به مرحله انجام شده و از وارد آمدن ضربه جلوگیری شود. در صورت برداشتن قالب زودتر از پایان دوره مراقبت، باید برای مراقبت بتن پس از قالب برداری تدابیری در نظر گرفته شود.
قيمت قالب بندی
قيمت قالب بندی به نوع قالب مورد استفاده بستگی دارد. محل اجرای قالب نیز تعیین کننده قيمت قالب بندی است. قیمت قالب بندی دیوار بتنی با قیمت قالب بندی فونداسیون یا سقف متفاوت خواهد بود. متراژ کار نیز باید در برآورد هزینه قالب بندی بتن مدنظر قرار گیرد.
قیمت قالب بندی فونداسیون
در گذشته قالب بندی فونداسیون با آجرهای زبره انجام می شد. امروزه غالبا از قالب های فلزی یا چوبی برای پروژه های بزرگ استفاده می شود. انتخاب جنس قالب تا حدودی به بودجه پروژه وابسته است. در قالب بندی فونداسیون باید توجه داشت که قالب ها ثابت و محکم باشند. ابعاد از دیگر پارامترهایی است که در قالب بندی فونداسیون حائز اهمیت است. کاور آرماتورها هم باید رعایت شود. به منظور قالب بندي فونداسیون ابتدا خطوط اجرایی قالب خط گذاری و میخ کوبی می گردد و سپس عملیات قالب بندی بتن آغاز می شود. باید درزبندی به مناسب ترین نحو انجام شود تا از خروج شیره بتن جلوگیری به عمل آید. قیمت قالب بندی فونداسیون با توجه به نوع قالب مورد استفاده و همین طور نوع فونداسیون، متفاوت است.
قیمت قالب بندی دیوار بتنی
برای اجرای دیوارهای برشی نیاز به قالب بندی بتن است. دیوار برشی به انواعی همچون دیوار برشی بدون ستون انتهایی، دیوار برشی با ستون در ابتدا یا انتها و … دسته بندی می گردد. به منظور قالب بندی دیوار برشی، لوله های داربستی به صورت افقی و سولجرها در راستای عمودی مهار می گردند. این دیوارها غالبا به دو صورت یک طرفه یا دو طرفه اجرا می گردند. بر این اساس قیمت قالب بندی دیوار بتنی متفاوت خواهد بود.
قیمت قالب بندی سقف بتنی
به منظور قالب بندي معمول سقف های بتنی، از جک سقفی و لوله داربستی استفاده می شود. از مهم ترین نکات در قالب بندی سقف بتنی ، هم تراز شدن لوله های داربستی است. ارتفاع جک ها نیز قابل تنظیم می باشد. جک ها باید در جای خود تثبیت شوند. برای سقف های با ارتفاع بیشتر از حد معمول از اسکافلد استفاده می گردد. با توجه به حجم پروژه، قیمت قالب بندی سقف بتنی متفاوت است.
قالب بندی فلزي
این قالب ها از استحکام بالایی برخوردار بوده و در قالب بندی ستون بتنی ، فونداسیون و ... کاربرد دارد. این قالب ها سطحی صاف برای بتن ایجاد می کنند. همچنین قابلیت استفاده مجدد نیز دارند. اجزای قالب فلزی شامل، قالب مدولار، نبشی پانچ شده، سولجر، بولت عصایی، سرجک های قابل رگلاژ، میان بولت، پین و گوه، مهره بولت خروسکی، گیره قالب، واشر دو لوله و واشر کاس می باشد. قالب های فلزي متداول ترین نوع قالب هستند.
قالب بندی چوبي
در گذشته برای قالب بندي از قالب های چوبی استفاده می شده است. این قالب ها از چوب درختان سوزنی برگ و پهن برگ ساخته می شوند. به منظور قالب بندی چوبي باید از تخته های قالب بندی با کیفیت استفاده کرد. باید توجه نمود که برای دستیابی به سطحی صاف برای بتن، باید سطح داخلی تخته ها کاملا صاف و یکدست باشد. از مزایای این روش قالب بندی بتن می توان به وزن سبک و ضریب حرارتی پایین قالب ها اشاره کرد.
قالب بندی چوبي موجب افزایش سرعت ساخت و ساز شده و در برخی موارد سبب صرفه اقتصادی می گردد. پیش از استفاده از قالب فلزي ، قالب هاي چوبي کاربرد بیشتری داشتند، اما امروزه استفاده از قالب بندي چوبي نسبت به گذشته کاهش یافته است.
قالب بندی فايبرگلاس
این قالب ها از مواد پلیمری و الیاف شیشه ساخته می شوند. عمده کاربرد قالب های فايبرگلاس برای قالب بندی سطوح منحنی می باشد. از مهم ترین مزایای قالب فايبرگلاس ، وزن سبک آن است. با کمک این قالب ها می توان به سطوح بسیار صاف تر و یکدست تر دست یافت.
قالب بالارونده
از این قالب ها بیشتر در ساخت و سازهای بزرگ استفاده می شود. به طور مثال در اجرای دیوارهای بلند، سیلوها و در ساخت سد می توان از قالب بندي به روش بالارونده استفاده کرد. این قالب ها پس از هر بار بتن ریزی از سطح فاصله گرفته و به صورت خزنده جابجا می شوند. قالب بندی فايبرگلاس موجب افزایش سرعت ساخت و ساز پروژه های بزرگ می شود.
قالب لغزنده
در روش قالب بندی لغزنده، سطح قالب در تماس با بتن بوده و بر روی آن لیز می خورد. به عبارتی قالب از سطح بتن جدا نمی گردد. در قالب بندی لغزنده ، قالب در فواصل زمانی منظم و با حرکت مقطعی به سمت جلو و یا بالا حرکت می کند.
قالب بندی يكپارچه
همان طور که از نام این قالب ها پیداست، امکان بتن ریزی و قالب بندی را بدون نیاز به باز و بسته کردن قطعات کوچک مدولار فراهم می نمایند. از این قالب ها برای قالب بندی دیوارها باربر استفاده می گردد. همچنین برای اجرای سقف دال تخت نیز می توان از قالب یكپارجه استفاده کرد.