کوپلینگ میلگرد

کوپلینگ میلگرد یا همان وصله مکانیکی ، به منظور اتصال و انتقال بار بین دو میلگرد از وسایل و ساز و کارهای مکانیکی استفاده می گردد. به منظور اتصال میلگردها به یکدیگر می توان از روش هایی همچون روش پوششی (Overlap) ، روش اتصال مکانیکی (Coupler) و روش جوشکاری (Welding) استفاده نمود. در روش کوپلینگ ، وصله مکانیکی موجب انتقال تنش کششی یا فشاری از یک میلگرد به میلگرد بعدی می شود. این امر با پیچ کردن و ایجاد اصطکاک بین جداره وصله و میلگردها میسر می گردد.

به طور کلی می توان گفت که در روش کوپلینگ میلگرد ، یک قطعه مکانیکی میان دو سر میلگرد قرار گرفته و باعث می شود میلگرد رفتاری یکپارچه از خود نشان دهد. بدین منظور دو سر میلگرد رزوه شده و سپس قطعه واسط که داخل آن نیز رزوه شده است، میلگردها را به یکدیگر متصل می نماید. این امر سبب می گردد که آرماتور در ناحیه اتصال رفتاری همانند یک میلگرد یکپارچه داشته باشد.

وصله مکانیکی میلگردها بر اساس نوع قرارگیری میلگرد ، به دو صورت نوک به نوک و یا پهلو به پهلو انجام می شود. در روش نوک به نوک میلگردها در یک راستا و رو به روی هم قرار می گیرند. در روش کوپلینگ پهلو به پهلو ، میلگردها در کنار یکدیگر و در یک امتداد قرار داده می شوند. 

از منظری دیگر وصله مکانیکی میلگرد ، به سه دسته وصله مکانیکی فقط فشاری ، وصله مکانیکی فقط کششی و وصله مکانیکی کششی و فشاری تقسیم بندی می شود.

قیمت کوپلینگ میلگرد

قیمت کوپلینگ میلگرد وابسته به عواملی همچون هزینه رزوه زنی میلگرد، هزینه نیروی انسانی و همین طور قیمت کوپلر می باشد. قیمت رزوه زنی خود وابسته به سایز میلگرد، نوع اتصال، طول و … است. حجم پروژه نیز عامل دیگر تعیین کننده قیمت کوپلینگ میلگرد است. اگر چه ممکن است کوپلینگ میلگرد قیمت بالاتری نسبت به روش اورلپ داشته باشد، اما موجب صرفه جویی در مصرف میلگرد شده و از این نظر صرفه اقتصادی دارد. پیش از آغاز به کار، هزینه ها برآورد شده و قیمت کوپلینگ میلگرد به کارفرما اعلام می گردد.

انواع کوپلر

انواع کوپلر مورد استفاده در اجرای کوپلینگ میلگرد شامل کوپلر استاندارد ، تبدیل ، انتهایی ، پیچی ، جوشی ، موقعیت و... می باشد. متداول ترین نوع آن ، کوپلر استاندارد است که به منظور اتصال آرماتورهای با قطر یکسان در حالتی که حداقل یکی از آرماتورها امکان چرخش داشته باشد مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع کوپلر در بخش های مختلف سازه قابل استفاده است. از کوپلر تبدیل برای اتصال میلگردهای با قطر متفاوت استفاده می شود. کوپلر موقعیت برای اتصال آرماتورهایی که هیچ یک از آنها قادر به حرکت نباشند استفاده می گردد.

کوپلر پیچی برای آرماتورهایی که در آنها امکان رزوه کردن وجود ندارد استفاده می شود. در این روش میلگردها با کمک پیچ های تعبیه شده بر روی کوپلر محکم و فیکس می شوند. از کوپلر انتهایی به عنوان جایگزینی برای خم انتهایی آرماتور استفاده می گردد. این امر کاهش تراکم آرماتور را در پی دارد. کوپلر جوشی نیز برای اتصال آرماتور به سطح یک بنای فلزی مناسب می باشد. در واقع در اجرای کوپلینگ میلگرد با کوپلر جوشی، سر رزوه شده آرماتور به کوپلر پیچ شده و کوپلر به صفحه فلزی جوش داده می شود.

مقایسه وصله مکانیکی و وصله پوششی

اجرای کوپلینگ میلگرد بر خلاف وصله پوششی ، به مشخصات بتن و میزان و چگونگی بارهای اعمالی وابسته نمی باشد، از این رو روش مطمئن تر و قابل اعتمادتری محسوب می گردد. وصله مکانیکی موجب آرایش منظم میلگردها و فاصله بیشتر بین آرماتورها شده و از این رو بتن ریزی و متراکم سازی آن نسبت به روش پوششی ، به نحو مطلوب تری انجام می شود. از آنجایی که کوپلینگ میلگرد امکان استفاده از حداکثر نسبت فولاد به سطح مقطع را فراهم می نماید، این امر موجب کاهش ابعاد ستون می گردد.

هزینه های مربوط به نیروی انسانی و قالب بندی در روش کوپلینگ میلگرد کمتر است، زیرا دیگر نیازی به گذاشتن میلگرد انتظار نمی باشد. همچنین به کارگیری روش وصله مکانیکی به منظور اتصال میلگردها به یکدیگر ، باعث انسجام بیشتری در سازه های بتنی می گردد.

مزایای کوپلینگ میلگرد

مزایای کوپلینگ میلگرد به شرح زیر است:

• سهولت در اجرا
• حداقل ازدحام میلگرد و صرفه جویی در مصرف میلگرد نسبت به روش پوششی
• به حداقل رسیدن ضایعات آرماتور
• امکان عبور راحت تر بتن و یکنواختی آن نسبت به روش پوششی
• عدم وابستگی آرماتور به بتن جهت انتقال بار
• مقاومت بیشتر نسبت به اتصال پوششی در برابر بارهای لرزه ای
• امکان اتصال میلگردهایی با قطر متفاوت به یکدیگر
• امکان وصله آرماتورها با قطر بالا در سازه های بتنی سنگین
• مناسب بودن از لحاظ اقتصادی به دلیل صرفه جویی در مصرف میلگرد
• کاهش وزن سازه به دلیل وزن کم وصله های مکانیکی

معایب کوپلینگ میلگرد

از جمله معایب اجرای کوپلینگ میلگرد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• هزینه بالا در بعضی موارد
• غیر قابل اجرا بودن در برخی مقاطع
• زمانبر بودن نسبت به برخی دیگر از روش های اتصال میلگرد