گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود

گودبرداری به فعالیت عمرانی و عملیات خاکی اطلاق می گردد که با اهدافی همچون احداث ساختمان ، جاگذاری لوله ها ، کندن محل اجرای پایه پل ها و ... صورت می پذیرد. گودبرداری به روش های مختلفی همچون گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود ، شیب پایدار ، نیلینگ ، انکراژ و... انجام می شود. در ادامه به معرفی گودبرداری با اجرای مهار متقابل پرداخته شده است.

گودبرداری مهار متقابل و روش اجرای آن

گودبرداری مهار متقابل که به روش دو طرفه (Reciprocal Support) نیز شناخته می شود، روشی است که به منظور خاکبرداری گودهای با عرض کم و عمق نسبتا زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. این روش گودبرداری غالبا در گودهای با عرض کمتر از ۱۰ متر استفاده می گردد. روش اجرای آن بسیار مشابه با گودبرداری خرپایی بوده و تنها تفاوت آنها در اجرای اعضای مایل می باشد.

 
گودبرداری به روش مهار متقابل

از آنجایی که به کارگیری روش خرپایی در گودهای با عرض کم به شدت دست و پا گیر بوده و ادامه انجام عملیات را با مشکل مواجه می نمایند، در نتیجه گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود ، بهترین روش برای خاکبرداری چنین گودهایی محسوب می گردد.

سرعت بالای اجرا، هزینه و جاگیری کمتر از جمله مزایای روش گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود می باشد. از معایب این روش نیز می توان به امکان دست و پاگیر شدن مهاربندی های عرضی و یا مهاربندی های ترازهای مختلف در گودبرداری های عریض و یا عمیق اشاره نمود.

به طور کلی مراحل گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود شامل حفر چاهک ، قرار دادن پروفیل ها ، اتصال پروفیل های قائم به یکدیگر و گودبرداری می باشد. به این منظور ابتدا در لبه های کناری سازه چاهک هایی حفر می گردد. عمق این چاهک ها برابر با عمق گود به اضافه ۲۵ تا ۳۵ در صد از عمق گود می باشد. شایان ذکر است که به منظور پایداری بیشتر پروفیل ها می توان انتهای چاهک را آرماتوربندی کرد.

در مرحله بعد اعضای عمودی به کمک ماشین آلات مخصوص در چاهک ها قرار داده می شوند. پس از آن هر دو پروفیل قائم متقابل به یکدیگر به کمک تیر یا خرپا به هم متصل می گردند. در نهایت نیز عملیات خاکبرداری گود انجام می شود.

خطرات و نکات ایمنی گودبرداری

گودبرداری از جمله عملیات های خاکی خطرناک است که سهل انگاری و عدم رعایت نکات ایمنی در اجرای آن موجب وقوع حوادث جبران ناپذیری می شود. به طور کلی موارد ایمنی مربوط به گودبرداری به سه دسته زیر تقسیم بندی می گردد:

• ایمنی افراد داخل و اطراف گود
• خطر آسیب دیدگی و تخریب ساختمان های مجاور
• خطر آسیب دیدگی تاسیسات و جریان های شهری مانند خطوط لوله کشی آب و گاز در اثر گودبرداری

شماتیک روش گودبرداری مهار متقابل

نکات گودبرداری با اجرای مهار متقابل گود

نکات اجرایی گودبرداری مهار متقابل به شرح زیر می باشد:

• در صورت فرسوده بودن سازه های مجاور و یا تعداد طبقات متفاوت آنها در طرفین گود ، استفاده از روش گودبرداری با اجرای مهار متقابل باید با رعایت جوانب احتیاط بیشتری انجام شود.
• به منظور انتقال مناسب تر نیرو ، بهتر است که اعضای قائم در محل ستون های سازه مجاور نصب گردند. البته باید توجه داشت که محل اجرای پروفیل های قائم ، در محل ستون های سازه در حال احداث واقع نگردد.
• در گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود ، اتصال عضو قائم سازه نگهبان به سازه مجاور در سراسر طول عضو باید با استفاده از آجر فشاری و ملات و یا تخته بنایی برقرار شود.
• به منظور گودبرداری با اجرای مهار متقابل در گودهای عمیق تر باید از چند ردیف مهار در ترازهای مختلف ارتفاعی متناسب با بار جانبی وارده استفاده گردد.

گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود

• به منظور جلوگیری از ایجاد پیچش در خرپاهای افقی ، این اعضا باید در آکس هم قرار گیرند. پیچش این اعضا به دلیل بروز نیروهای محوری زیاد اتفاق می افتد. همچنین جهت جلوگیری از کمانش خرپاهای افقی به کار گرفته شده در گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود ، این خرپاها باید به طور عرضی در فواصل مشخصی به یکدیگر متصل شوند.
• در حین به کارگیری گودبرداری با اجرای مهار متقابل دیواره گود ، باید از برخورد ماشین آلات و یا اعمال نیروهای ثقلی به هر شکل به مهارهای افقی پیشگیری شود.