اجرای سقف وافل

به سقف های مشبک و قابلمه ای شکل، سقف وافل گفته می شود. سقف های وافل یکی از قدیمی ترین انواع سقف می باشند، به طوری که در تخت جمشید و بنای آکروپولیس یونان مورد استفاده قرار گرفته اند. این سقف در قرن نوزدهم میلادی همگام با گسترش علم و اعمال تغییرات بنیادین به شکل امروزی در آمده است. از این نوع سقف می توان برای پوشاندن دهانه های وسیع استفاده نمود، زیرا در اجرای سقف وافل قسمتی از پایین دال حذف می گردد و در نتیجه سبب کاهش وزن دال وافل می شود.

همچنین سقف وافل قابلیت اجرا با قالب های غیر ماندگار را دارد. این قالب ها از نوع پلاستیکی بوده و قابل استفاده مجدد پس از اتمام بتن ریزی سقف می باشند. از ویژگی های این قالب ها می توان به سبک بودن و نیز قابلیت تجدید پذیری آنها اشاره نمود. به طوری که پس از پایان عمر مفید آنها می توان این قالب ها را بازیافت نمود. همچنین فرم این قالب ها بر عملکرد باربری سقف وافل (باربری یک طرفه یا دو طرفه) تاثیر گذار است. اجرای سقف وافل در انواع سازه ها همچون ساختمان های مسکونی، پارکینگ طبقاتی، فرودگاه و ... ممکن می باشد.

هزینه اجرای سقف وافل ۱۴۰۳

عوامل متعددی همچون زمان اجرای کار، مصالح مصرفی، ابعاد سقف و ... بر روی هزینه اجرای سقف وافل موثرند. یکی از این عوامل موثر قیمت قالب های مورد استفاده در اجرای سقف های وافل می باشد. به طور کلی قیمت قالب مورد استفاده در سقف وافل بیشتر از سایر قالب ها است. همچنین دستمزد اجرای سقف وافل نیز غالبا بالاتر از سقف های قدیمی معمول می باشد. از طرفی دیگر سقف های وافل به دلیل تو خالی بودن به مقدار بتن کمتری نیاز دارند و از این نظر اجرای سقف وافل موجب کاهش هزینه های اجرایی می شود. علاوه بر موارد ذکر شده اجرای سقف وافل موجب عدم نیاز به اجرای سقف کاذب و یا نمای رویی سقف می گردد. این موضوع نیز کاهش هزینه اجرای سقف وافل را در پی دارد. اما به طور کلی می توان گفت قیمت کلی سقف های وافل کمی بیشتر از سقف های معمولی می باشد.

روش اجرای سقف وافل

به طور کلی می توان گفت سقف وافل به سه روش درجا، آماده و پیش ساخته اجرا می گردد. در ایران روش اجرای درجا که کم هزینه ترین روش اجرای سقف وافل می باشد، متداول تر از سایر روش ها است. در این روش ابتدا زیرسازی سقف وافل و پس از آن قالب گذاری و آرماتور بندی انجام می شود. سپس بتن ریزی اجرا شده و در نهایت قالب برداری انجام می شود. در روش اجرای پیش ساخته، وافل های مورد نیاز از پیش در کارخانه و یا کارگاه ساخته می شوند و پس از آن در محل اجرا به هم متصل می شوند و بتن ریزی انجام می گردد. یکی از مزیت های این روش ساده بودن اجرای آن است. اجرای آماده نیز پرهزینه ترین روش اجرای سقف وافل می باشد. در این روش، سقف وافل به طور کامل در ابعاد مورد نظر در کارخانه و یا کارگاه ساخته شده و در محل نصب می شود. از مزیت های روش اجرای آماده سقف وافل، سرعت و راحتی اجرای آن می باشد.

مراحل اجرای سقف وافل

مراحل اجرای سقف وافل به شرح زیر می باشد:

زیرسازی سقف وافل

در اولین مرحله از اجرا، به زیرسازی سقف وافل با استفاده از جک فلزی، اسکافلد و یا داربست پرداخته می شود. در سقف های با ارتفاع کمتر از ۳/۵ متر از جک های فلزی و برای ارتفاع های بیشتر از اسکافلد یا داربست به منظور زیرسازی سقف وافل استفاده می شود. این پایه ها با فواصل یکسانی نصب می گردند که مقدار این فاصله با ضخامت و ارتفاع سقف رابطه عکس دارد. به طوری که هرچه ضخامت و ارتفاع سقف بیشتر شود، باید فواصل این پایه ها از یکدیگر کمتر گردد. پس از نصب پایه ها، به منظور فراهم نمودن نشیمن قرارگیری قالب ها، بر روی پایه ها قوطی، لوله های داربستی و یا چهارتراش های چوبی قرار می دهند. قوطی کشی به دو روش انجام می شود. در روش اول این کار به صورتی انجام می شود که دو لبه دو ردیف قالب ، بر روی یک قوطی قرار گیرند. روش دیگر قوطی کشی به نحوی انجام می شود که هر ردیف قالب بر روی یک قوطی قرار گیرد.

چیدن قالب های وافل

چیدمان قالب های وافل بر اساس نقشه های اجرایی ارائه شده و بر روی زیرسازی انجام شده، صورت می گیرد. در اجرای سقف وافل باید توجه نمود که برخی از نواحی که به صورت دال وافل تو پر در نظر گرفته شده اند نیاز به چیدمان قالب وافل ندارند.

آرماتوربندی

مرحله سوم اجرای سقف وافل ، آرماتوربندی می باشد. بدین منظور ابتدا آرماتورهای تحتانی در پایین تیرچه اجرا و سپس شبکه فوقانی آرماتورها با استفاده از اسپیسر و مطابق با نقشه اجرا می گردند. آرماتورهای تقویتی و سنجاقی و ... نیز باید بر اساس نقشه جایگذاری شوند.

بتن ریزی

پس از آرماتوربندی، عملیات بتن ریزی سقف به صورت یکپارچه و در یک جهت انجام می شود. شایان ذکر است که بتن مورد استفاده باید دارای مقاومت و مشخصات مورد نظر که از پیش تعیین شده، باشد. در طول عملیات بتن باید با استفاده از ویبراتور متراکم شود. در انتها نیز به منظور تراز کردن سطح بتن عملیات پرداخت انجام می شود. لازم به ذکر است که در بتن ریزی سقف های وافل نیازی به مواد افزودنی و فوق روان کننده نبوده و بتن ریزی آن از سهولت بالایی برخوردار است.

قالب برداری

آخرین مرحله از اجرای سقف وافل ، قالب برداری می باشد. این مرحله پس از رسیدن بتن به مقاومت مورد نظر انجام می شود. با توجه به اینکه قالب ها از جنس پلاستیک هستند به راحتی از سطح بتن جدا می شوند.

نکات اجرای سقف وافل

• قالب ها و همچنین ابعاد سقف پیش از تعبیه باید توسط مهندس ناظر تایید شوند.
• در صورتی که تاسیساتی همچون لوله های آب و فاضلاب و ... درون و یا زیر سقف تعبیه شوند لازم و ضروری است که مراقبت های لازم به منظور پیشگیری از آسیب رسیدن به سقف به طور مرتب انجام گردد.
• در اجرای سقف وافل در پروژه های با دهانه های بزرگ رعایت تراز سقف و خیز منفی لازم است.
• باید توجه داشت که در هنگام بتن ریزی از پمپ شدن و جمع شدن بتن در یک نقطه جلوگیری به عمل آید.
• قالب برداری باید به صورت مرحله ای و پس از اطمینان از به مقاومت رسیدن بتن انجام شود.
• در فاصله مشخصی از ستون ها و دیوارهای برشی ساختمان چیدمان قالب وافل انجام نمی گردد و دال به صورت تو پر اجرا می شود.
• قالب وافل باید از هر نوع آلودگی، ملات ها، مواد خارجی و نظایر اینها عاری باشد.

مزایای اجرای سقف وافل

• قالب های مورد استفاده در اجرای سقف وافل قابلیت استفاده مجدد دارند، این امر موجب کاهش هزینه ها می گردد.
• از آنجایی که قالب وافل از جنس پلاستیک می باشد نیازی به چرب کردن ندارد و به راحتی از بتن جدا می شود.
• بتن مورد استفاده در اجرای سقف وافل بر خلاف سقف هایی همچون کوبیاکس و یوبوت نیاز به روان کننده ندارد.
• سقف وافل جزو سقف های سبک بوده و به دلیل دارا بودن ممان اینرسی و صلبیت خوب، لرزش کمی دارد.
• امکان عبور دادن تاسیسات همچون لوله های آب از داخل سقف وجود دارد. این امر کاهش هزینه ساخت و ساز و نیز سبک تر شدن سازه را به سبب کاهش ضخامت کف سازی در پی دارد.
• در این سقف امکان اجرای دهانه های بزرگ وجود دارد.

• اجرای سقف وافل موجب می گردد که ارتفاع مفید طبقات افزایش یابد.
• به دلیل کاهش عملیات آرماتوربندی، سرعت اجرا افزایش می یابد. همچنین این امر موجب سهولت اجرا نیز می گردد.
• اجرای سقف وافل امکان تردد ایمن و آسان نیروهای کار در حین اجرای پروژه را فراهم می آورد.
• اجرای سقف های وافل موجب کاهش مصرف بتن می گردد.
• سقف های وافل به دلیل عدم استفاده از یونولیت در آنها، از مقاومت مناسبی در برابر آتش برخوردارند. 
• استفاده از سقف وافل امکان حذف نازک کاری در سازه هایی همچون پارکینگ ها را به وجود می آورد.
• به دلیل غیر ماندگار بودن قالب های سقف وافل و قابلیت استفاده مجدد آنها، اثرات سوء زیست محیطی کمتری دارد.
• به دلیل سبک بودن قالب ها قابلیت حمل آسان و حتی توسط یک نفر وجود دارد.
• سقف های وافل در انواع سازه های بتنی و فولادی قابل اجرا هستند.
• امکان جا به جایی ستون های قرار گرفته در نقاط اصلی پلان وجود دارد.
• اجرای سقف وافل موجب کاهش ضریب انتقال صوت و حرارت می گردد.
• سقف های وافل علاوه بر استحکام بالا، زیبایی چشم نوازتری نسبت به سایر سقف ها دارند.

معایب اجرای سقف وافل

• اجرای سقف وافل نیازمند افراد متخصص و نیروی کار ماهر می باشد.
• از آنجایی که این سقف از وزن کمی برخوردار است برای مناطق با بادهای بسیار شدید مناسب نمی باشد.
• اجرای سقف های وافل نیاز به ابزار و تجهیزات خاص دارد.
• اجرای سقف وافل در سطوح شیب دار مناسب نیست. در صورت استفاده از این روش در مناطق شیب دار باید با خاک مناسب سطح را پر و مسطح نمود.