استعلام قیمت
عمران مدرن بازار نوین ارتباطات ساختمانی
آسانسور ضد انفجار نوع خاصی از آسانسور است که برای استفاده در محیط هایی با خطر انفجار بالا طراحی شده است. این آسانسورها از مواد و تجهیزات خاصی ساخته شده اند که می توانند در برابر انفجار مقاومت و از ساکنین و کارکنان در برابر آسیب محافظت کنند.
انتخاب نوع مناسب آسانسور ضد انفجار برای یک ساختمان خاص به عوامل مختلفی از جمله نوع خطر انفجار، اندازه ساختمان و تعداد افرادی که از بالابر استفاده می کنند، بستگی دارد. در ادامه این مقاله، اطلاعات جامعی از آسانسور ضدانفجار، از جمله کاربردها، الزامات فنی، قوانین و مقررات آن ها ارائه خواهیم داد.
انواع آسانسور ضد انفجار
همانطور که اشاره شد، آسانسور ضد انفجار برای استفاده در محیط هایی با خطر انفجار بالا طراحی شده است. این آسانسورها در انواع مختلفی برای پاسخگویی به نیازهای خاص کاربردهای مختلف موجود هستند. در ادامه، به بررسی سه نوع رایج از آسانسورهای ضد انفجار می پردازیم:
۱. آسانسور ضد انفجار برای مواد منفجره قوی (High Explosive – HE)
این نوع آسانسور ضد انفجار برای استفاده در مکان هایی که با مواد منفجره قوی مانند TNT یا C4 کار می کنند، طراحی شده است. کابین و درهای این نوع آسانسورها از مواد بسیار ضخیم و مقاوم مانند فولاد ضد زنگ یا بتن مسلح ساخته شده اند تا بتوانند در برابر انفجارهای قوی مقاومت کنند.
علاوه بر این، آسانسورهای ضد انفجار HE مجهز به سیستم های تهویه قدرتمندی هستند که می توانند گازهای سمی و انفجاری را از کابین خارج کنند. همچنین، در این نوع بالابر از سیستم های الکتریکی ضد جرقه استفاده می شود تا از ایجاد هرگونه جرقه ای که می تواند منجر به انفجار شود، جلوگیری شود.
کاربردها:
- کارخانه های تولید مواد منفجره
- انبارهای مواد منفجره
- آزمایشگاه های مواد منفجره
۲. آسانسور ضد انفجار برای مواد قابل اشتعال (Flammable Materials)
این نوع آسانسور ضد انفجار برای استفاده در مکان هایی که با مواد قابل اشتعال مانند بنزین، گاز طبیعی یا الکل کار می کنند، طراحی شده است. کابین و درهای این نوع آسانسورها از موادی ساخته شده اند که در برابر آتش و انفجار مقاوم هستند.
علاوه بر این، آسانسورهای ضد انفجار مواد قابل اشتعال مجهز به سیستم های اطفاء حریق خودکار هستند که می توانند آتش سوزی احتمالی را به سرعت مهار کنند. همچنین، در این نوع بالابر از سیستم های الکتریکی ضد جرقه استفاده می شود تا از ایجاد هرگونه جرقه ای که می تواند منجر به آتش سوزی یا انفجار شود، جلوگیری شود.
کاربردها:
- پالایشگاه ها
- کارخانه های مواد شیمیایی
- انبارهای مواد قابل اشتعال
- کارخانه های تولید رنگ و رزین
۳. آسانسور ضد انفجار برای گرد و غبار (Dust)
این نوع آسانسور برای استفاده در مکان هایی که با غبار قابل اشتعال مانند غبار غلات، غبار زغال سنگ یا غبار چوب کار می کنند، طراحی شده است. کابین و درهای این نوع بالابر از موادی ساخته شده اند که در برابر نفوذ غبار مقاوم هستند.
علاوه بر این، آسانسورهای ضد انفجار غبار مجهز به سیستم های تهویه قدرتمندی هستند که می توانند غبار را از کابین خارج کنند. همچنین، در این نوع آسانسورها از سیستم های الکتریکی ضد جرقه استفاده می شود تا از ایجاد هرگونه جرقه ای که می تواند منجر به انفجار غبار شود، جلوگیری شود.
کاربردها:
- کارخانه های تولید غلات
- معادن زغال سنگ
- کارخانه های چوب بری
- کارخانه های تولید سیمان
- کارخانه های داروسازی
کاربردهای آسانسور ضد انفجار
آسانسورهای ضد انفجار برای استفاده در محیط هایی با خطر انفجار بالا طراحی شده اند. این نوع آسانسورها در طیف وسیعی از صنایع و اماکن کاربرد دارند. در این مقاله به بررسی برخی از رایج ترین کاربردهای آسانسورهای ضدانفجار می پردازیم:
| صنعت | کاربرد | الزامات |
| صنایع نفت، گاز و پتروشیمی | جابجایی افراد و تجهیزات در پالایشگاه ها، مخازن ذخیره سازی، سکوهای حفاری و … | مقاومت در برابر انفجار گازها و بخارات قابل اشتعال (متان، اتان، پروپان) |
| صنایع نظامی و دفاعی | جابجایی افراد و تجهیزات در انبارهای مهمات، کارخانه های مواد منفجره و … | مقاومت در برابر انفجار مواد منفجره (TNT، C4، RDX) |
| صنایع رنگ و رزین | جابجایی افراد و مواد اولیه در کارخانه های تولید رنگ، مخازن ذخیره سازی و … | مقاومت در برابر انفجار بخارات حلال های قابل اشتعال (استون، تولوئن، زایلن) |
| صنایع داروسازی | جابجایی افراد و مواد اولیه در کارخانه های تولید دارو، آزمایشگاه ها و … | مقاومت در برابر انفجار بخارات حلال های قابل اشتعال (اتانول، متانول، ایزوپروپانول) |
| نیروگاه ها | جابجایی افراد و تجهیزات در توربین خانه ها، دیگ خانه ها و … | مقاومت در برابر انفجار گازهای قابل اشتعال (هیدروژن، متان، مونوکسید کربن) |
| کارخانه های تولید مواد شیمیایی | جابجایی افراد و مواد اولیه در کارگاه های تولید، مخازن ذخیره سازی و … | مقاومت در برابر انفجار گازها و بخارات قابل اشتعال و مواد شیمیایی خطرناک |
الزامات و استانداردهای آسانسور ضد انفجار
آسانسورهای ضد انفجار برای استفاده در محیط هایی با خطر انفجار بالا طراحی شده اند. این آسانسورها به دلیل ماهیت خاص خود، تابع قوانین و مقررات خاصی هستند که به منظور حفظ ایمنی افراد و اموال در برابر خطرات انفجار تدوین شده اند. در این مقاله به بررسی الزامات و استانداردهای مربوط به آسانسور ضد انفجار می پردازیم.
۱. استانداردهای بین المللی آسانسور ضد انفجار
دو استاندارد بین المللی اصلی برای آسانسور ضد انفجار وجود دارد:
- ATEX: مخفف “ATmospheres EXplosives” است که توسط اتحادیه اروپا تدوین شده است. این استاندارد الزامات مربوط به طراحی، ساخت، نصب و استفاده از تجهیزات الکتریکی و غیر الکتریکی در محیط های با خطر انفجار را تعیین می کند.
- IECEx: مخفف “International Electrotechnical Commission EXplosive” است که توسط کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک (IEC) تدوین شده است. این استاندارد یک سیستم جهانی برای صدور گواهینامه تجهیزات و خدمات برای استفاده در محیط های با خطر انفجار ارائه می دهد.
۲. الزامات ملی آسانسور ضد انفجار در ایران
در ایران، علاوه بر استانداردهای بین المللی، الزامات ملی خاصی نیز برای آسانسور ضد انفجار وجود دارد. این الزامات توسط سازمان استاندارد ملی ایران و وزارت کار و امور اجتماعی تدوین و ابلاغ شده اند.
برخی از مهم ترین الزامات ملی آسانسور ضدانفجار در ایران عبارتند از:
- آسانسورهای ضد انفجار باید از برند معتبر و دارای گواهی نامه های لازم باشند.
- آسانسورهای ضد انفجار باید توسط نصابان مجرب و دارای صلاحیت نصب و راه اندازی شوند.
- آسانسورهای ضد انفجار باید به طور دوره ای توسط متخصصان مجرب بازرسی و نگهداری شوند.
- در محل نصب آسانسور ضد انفجار باید تابلوهای هشدار دهنده مناسب نصب شود.
انتخاب نوع مناسب آسانسور ضد انفجار
انتخاب نوع مناسب آسانسور ضد انفجار برای یک ساختمان خاص به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ادامه، به بررسی برخی از این عوامل می پردازیم:
۱. نوع و شدت خطر انفجار
اولین و مهم ترین فاکتور در انتخاب آسانسور ضد انفجار ، نوع و شدت خطر انفجار است. آسانسورهای ضد انفجار در سطوح مختلف مقاومت در برابر انفجار طراحی و ساخته می شوند. برای انتخاب نوع مناسب بالابر، باید نوع ماده یا فرآیند خطرناک و همچنین شدت انفجار احتمالی را به دقت بررسی کرد.
۲. ابعاد و ظرفیت مورد نیاز
ابعاد و ظرفیت کابین آسانسور باید متناسب با تعداد افرادی که از آن استفاده می کنند و همچنین ابعاد و وزن بارهایی که باید جابجا شوند، باشد. به عنوان مثال، اگر آسانسور برای جابجایی مواد سنگین یا حجیم مورد استفاده قرار می گیرد، باید کابینی با ابعاد و ظرفیت مناسب برای این منظور انتخاب شود.
۳. تعداد طبقات و مسافت جابجایی
آسانسور ضد انفجار در انواع مختلف با سرعت ها و ارتفاع های مختلف جابجایی موجود هستند. برای انتخاب نوع مناسب آسانسور، باید تعداد طبقات ساختمان و مسافت جابجایی بین طبقات را در نظر گرفت.
۴. مقررات و استانداردهای مربوطه
در بسیاری از کشورها، قوانین و مقرراتی برای نصب و استفاده از آسانسورهای ضد انفجار وجود دارد. در هنگام انتخاب آسانسور ضد انفجار ، باید از انطباق آن با قوانین و مقررات مربوطه اطمینان حاصل کرد.
۵. بودجه و هزینه
هزینه آسانسورهای ضد انفجار به عوامل مختلفی از جمله نوع، ابعاد، ظرفیت، برند و … بستگی دارد. به طور کلی، هزینه آسانسورهای ضد انفجار بیشتر از آسانسورهای معمولی است. در هنگام انتخاب آسانسور ضد انفجار ، باید بودجه و هزینه در نظر گرفته شده برای این منظور را مد نظر قرار داد.
اجزای کلیدی آسانسور ضد انفجار
آسانسور ضد انفجار از اجزای مختلفی ساخته شده است که هر کدام وظیفه ای خاص در جهت ایمن نگه داشتن آسانسور و سرنشینان آن در برابر انفجار دارند. در ادامه، به بررسی برخی از اجزای کلیدی این آسانسورها می پردازیم:
۱. درب های آسانسور ضد انفجار
درب های آسانسور ضد انفجار از مهم ترین اجزای این نوع آسانسورها هستند. این درب ها باید به گونه ای طراحی و ساخته شوند که در برابر انفجار مقاوم بوده و از نفوذ گازها و ذرات به داخل کابین جلوگیری کنند.
درب های آسانسور ضدانفجار معمولاً از مواد ضخیم و مقاوم مانند فولاد ضد زنگ یا بتن مسلح ساخته می شوند. همچنین، این درب ها مجهز به سیستم های قفل کننده و ضدانفجار هستند که در هنگام انفجار به طور خودکار بسته می شوند.
۲. سیستم تهویه ضد انفجار
سیستم تهویه ضد انفجار وظیفه دارد تا گازهای سمی و قابل اشتعال را از کابین خارج کند. این سیستم از اجزایی مانند فن های ضد انفجار، کانال های تهویه و فیلترهای ضد انفجار تشکیل شده است.
فن های آسانسور ضد انفجار باید به گونه ای طراحی و ساخته شوند که در برابر جرقه و ایجاد الکتریسیته ساکن مقاوم باشند. کانال های تهویه نیز باید از موادی ساخته شوند که در برابر خوردگی و انفجار مقاوم باشند. فیلترهای ضد انفجار نیز باید به گونه ای طراحی شوند که ذرات معلق در هوا را به طور موثر جذب کنند.
۳. سیستم الکتریکی ضد انفجار
سیستم الکتریکی ضد انفجار وظیفه دارد تا برق مورد نیاز آسانسور را تامین کند و از ایجاد جرقه و انفجار در محیط های خطرناک جلوگیری کند. این سیستم از اجزایی مانند تابلو فرمان ضد انفجار، کابل های ضد انفجار و موتورهای ضد انفجار تشکیل شده است.
تابلو فرمان آسانسور ضد انفجار باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که در برابر نفوذ گرد و غبار و رطوبت مقاوم باشد. کابل های ضد انفجار نیز باید از عایق های مناسب و روکش های ضد جرقه استفاده کنند. موتورهای ضد انفجار نیز باید به گونه ای طراحی و ساخته شوند که در برابر جرقه و انفجار مقاوم باشند.
۴. چاه آسانسور ضد انفجار
چاه آسانسور ضد انفجار فضایی است که کابین آسانسور در آن حرکت می کند. این چاه باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که در برابر انفجار مقاوم باشد. برای این منظور، معمولاً از دیوارهای ضخیم و مصالح مقاوم مانند بتن مسلح یا فولاد در ساخت چاه آسانسور ضد انفجار استفاده می شود.
همچنین، در چاه آسانسور ضدانفجار باید از سیستم های تهویه مناسب برای تخلیه گازهای سمی و قابل اشتعال استفاده شود.
۵. کابین آسانسور ضد انفجار
کابین آسانسور ضد انفجار فضایی است که بار یا سرنشینان در آن قرار می گیرند. این کابین باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که در برابر انفجار مقاوم باشد. برای این منظور، معمولاً از دیوارهای ضخیم و مصالح مقاوم مانند فولاد ضد زنگ یا بتن مسلح در ساخت کابین آسانسور ضد انفجار استفاده می شود.
همچنین، در کابین آسانسور ضدانفجار باید از سیستم های تهویه مناسب برای تامین هوای تازه و خروج گازهای سمی و قابل اشتعال استفاده شود.
برای مطالعه بیشتر:
دیدگاهتان را بنویسید