آیین نامه وال پست تعیین کننده ضوابط و مقررات اجرای آن می باشد. این آیین نامه پس از زلزله کرمانشاه در سال 1396 که خسارات بسیاری را در پی داشته است، مورد بازبینی و بازنگری قرار گرفت. در گذشته تصور بر این بود که تنها پایداری اجزای باربر و سازه ای ساختمان کافی بوده و نیاز چندانی به مهار لرزه ای اجزای غیرباربر نمی باشد. اما زلزله کرمانشاه گواهی بر اشتباه بودن این تفکر می باشد. زیرا در این زلزله مشاهده گردید که بسیاری از خانه های مسکن مهر به دلیل ریزش دیوارها خسارات مالی و جانی زیادی را در پی داشتند در عین حال که اسکلت سازه پابرجا بوده و دچار تخریب نشده بود.
ضوابط جدید والپست در پیوست ششم آیین نامه 2800 ارائه شده است. پیوست ششم وال پست های عمودی و افقی و ضوابط اجرای آن را به طور کامل شرح داده است. بنابراین با دانلود پیوست ششم آیین نامه 2800 وال پست می توان با آیین نامه اجرای آن آشنایی کامل یافت.
مطابق با آیین نامه وال پست پیوست ششم ، اجرای والپست قائم برای دیوارهای با طول بیشتر از 4 متر الزامی است. والپست قائم که با عنوان وادار شناخته می شود، به انواع وادار میانی و کناری دسته بندی می گردد که آیین نامه وال پست برای اجرای هر یک از آنها قوانینی را از نظر طول، نوع اتصال و … تعیین نموده است. این والپست ها به صورت موازی با اجزای عمودی ساختمان همچون ستون ها و به منظور مهار خارج از صفحه دیوار اجرا می گردند.
برای دیوارهای با ارتفاع بیشتر از 3/5 متر نیاز به اجرای وال پست های افقی می باشد که با عنوان تیرک شناخته می شوند. وال پست افقی سبب کاهش ارتفاع آزاد دیوار می گردد. بر اساس آیین نامه وال پست پیوست ششم ، تیرک باید به صورت کامل بر روی دیوار بنشیند و اجرای آن به صورتی باشد که از انتقال بار ثقلی دیوار فوقانی به تیرک جلوگیری گردد.
بر اساس پیوست ششم وال پست ، وادار باید با اتصال مفصلی به نحو مناسبی به کف سازه متصل شود. اتصال آن در راستای داخل صفحه در زیر تراز سقف باید به صورت کشویی باشد تا امکان جابجایی درون صفحه دیوار فراهم گردد. اتصال کشویی به کمک دو نبشی یا یک ناودانی قابل اجرا است. به منظور عایق بندی دیوارهای خارجی، روی سطح وادار باید به کمک پشم سنگ ضد رطوبت پوشانده شده و روی آن یک لایه مش الیافی یا رابیتس اجرا شود. مطابق با آیین نامه وال پست ، مش الیافی یا رابیتس به منظور جلوگیری از ترک خوردگی نازک کاری دیوار مورد استفاده قرار می گیرد.
همان طور که پیشتر نیز بیان شد، طول آزاد دیوار و نوع آن تعیین کننده نیاز یا عدم نیاز به وادار در فواصل بین ستون ها برای مهار خارج از صفحه دیوار می باشد. آیین نامه وال پست تعیین نموده است که برای انتقال بار به وادار استفاده از اتصالات جوشی، پیچی و نظایر آن مجاز می باشد به این شرط که از مقاومت اصطکاکی ناشی از بارهای ثقلی استفاده نشود. نحوه کنترل دیوارها به شرایط لبه های آن در بالا و دو طرف دیوار و شرایط مرزی روی کف وابسته است. با توجه به این موضوع، حداقل طول دیوار که نیاز به مهار با استفاده از وادار دارد محاسبه می گردد.
با توجه به آیین نامه وال پست ، فواصل وادارها بر اساس محاسبه ظرفیت خمشی پانل دیوار با فرض شرایط تکیه گاهی لبه ها و با اعمال بار وارد بر دیوار تعیین می شود.
در دیوارهای بلوکی که اجرای وادار برای آنها الزامی است، نیاز به تامین حرکت جانبی داخل صفحه دیوار می باشد. بدین منظور دیوار و وادار باید به صورت همزمان از آزادی در حرکت جانبی برخوردار باشند. بنابراین مطابق با آیین نامه وال پست ، وادارها نباید به نبشی تعبیه شده در تیرها که تنها جهت جلوگیری از حرکت خارج از صفحه دیوار نصب شده اند، جوش شوند. در این حالت با توجه به اینکه اتصال وادار به صورت کشویی می باشد، دیگر نیازی به رعایت فاصله جداسازی دیوار در مجاورت وادارها نبوده و دیوار می تواند از بر وادار چیده شود.
آیین نامه وال پست پیوست ششم تعیین نموده است که وادارهای دو انتهای دیوار واقع در خارج قاب، باید در هر دو جهت X و Y مقید شوند و به دیوار اجازه حرکت داده شود. بدین منظور از اتصال تلسکوپی استفاده می گردد. در این حالت فاصله جداسازی بین وادار و دیوار باید رعایت گردد که به اندازه 0/01 ارتفاع دیوار می باشد.
پیشتر بیان شد که در دیوارهای با ارتفاع بیشتر از 3/5 متر باید با استفاده از عضو افقی، ارتفاع آزاد دیوار را کاهش داد. بر اساس آیین نامه وال پست ، به منظور جداسازی مناسب دیوار از قاب سازه ای، برای نگه داشتن تیرک به اجرای وادار انتهایی نیاز است. وادار انتهایی باید حداقل در فاصله یک متری از بر ستون اجرا گردد تا مانعی برای تغییر شکل تیر در ناحیه مفصل پلاستیک ایجاد نشود. اتصال انتهای تیرک به ستون باید به صورت نشیمن با قابلیت جابجایی در راستای دیوار باشد. حداقل فاصله بالای دیوار تا زیر سقف باید به اندازه ماکزیمم دو مقدار 25 میلی متر و یا حداکثر خیز دراز مدت سقف در امتداد دیوار باشد.
یکی از روش های نوین مهار دیوار، مسلح کردن آن با شبکه الیاف است. بر اساس پیوست ششم وال پست ، نوارهای شبکه ساخته شده از الیاف کربن یا شیشه بر روی دیوار قرار داده شده و نازک کاری روی آن به صورت دستی پاشیده می شود. پس از انجام لایه اول پاشش باید نبشی مهار خارج صفحه دیوار در بالا و پایین دیوار اجرا شده و لایه نهایی نازک کاری دیوار بر روی نبشی اجرا شود. در صورتی نیاز به اجرای نبشی پایینی نخواهد بود که حداقل 50 میلی متر کفسازی که پایین دیوار در داخل آن قرار گیرد، وجود داشته باشد.
جنس الیاف باید در تناسب با نازک کاری روی دیوار باشد. چنانچه نازک کاری روی دیوار از جنس سیمان باشد، باید از الیاف شیشه مقاوم به قلیا یا AR-Glass و در صورتی که نازک کاری از جنس گچ باشد، می توان از الیاف شیشه E-Glass استفاده کرد که در هر دو حالت، حداقل مقاومت تسلیم برابر باید برابر با 1000 مگاپاسکال باشد. مقدار الیاف مورد نیاز هم به نحوه اجرای آن که به دو صورت نواری و سرتاسری امکان پذیر است دسته بندی می گردد. از شبکه الیاف کربن با مقاومت تسلیم بیشتر از 3000 مگاپاسکال هم می توان به عنوان جایگزین الیاف شیشه استفاده کرد. مطابق با آیین نامه وال پست پیوست ششم ، این روش با توجه به حذف وادارها می تواند نسبت به سایر روش ها از هزینه کمتری برخوردار باشد. همچنین، استفاده از شبکه الیاف برای دیوار دیوارهای موجود نیز امکان پذیر است.
علاوه بر این، برای پایدارسازی دیوار در جهت خارج از صفحه، می توان از نوارهای قائم FRP هم استفاده کرد.
به منظور دانلود پیوست ششم آیین نامه 2800 وال پست می توانید بر روی لینک زیر کلیک کنید.
برای مطالعه بیشتر:
در صنعت ساخت و ساز مدرن، انتخاب مصالح ساختمانی باکیفیت و اقتصادی از اهمیت بسیاری…
جوشکاری استاندارد و اصولی برای ایجاد اتصالات مقاوم و پایدار در ساخت اسکلت های فلزی،…
تمیز کردن وان جکوزی یکی از مراحل مهم در نگهداری و حفظ کیفیت آب و…
وزن بلوک پوکه ای سیمانی معمولاً در بازه ای بین ۵.۵ تا ۱۱.۵ کیلوگرم قرار…
ساختمان های اسکلت فلزی به دلیل مقاومت بالا، سرعت اجرای مناسب و انعطاف پذیری در…
آهن از اصلی ترین مصالح اسکلت های فلزی است که به طور مستقیم استحکام و…