گچ کاری ساختمان

گچ کاری ساختمان از مراحل مهم نازک کاری است. گچ کاری ساده از جمله مراحل اغلب پروژه ها ساختمانی است که هم برای فضای داخلی و هم برای فضای بیرونی کاربرد دارد. به عبارت دیگر از گچکاری ساختمان برای ایجاد یک سطح صاف و سفید روی ملات گچ و خاک استفاده می شود. اگر هنگام شنیدن نام گچ کاری ساختمان به یاد طرح های تزئینی سقف و نما می افتید باید بدانید که به آن گچبری می گویند. 

گچبری پروسه دیگری است که حتی در زمینه ملات و تخصص افراد نیز، دو شاخه متفاوت با گچ کاري ساختمان است. کسی که گچ کاری ساختمان انجام می دهد لزوما گچبر خوبی نخواهد بود. در اکثر خانه های ایرانی در هر منطقه جغرافیایی و با هر سبک معماری حتما رد یک گچکاری به چشم می خورد. همچنین یکی از عوامل مهم موثر بر قیمت گچ کاری ساختمان مهارت گچکار است. هر چه تجربه و مهارت گچ کار ساختمان بیشتر باشد، هزینه گچ کاری ساختمان نیز افزایش می یابد.

هزینه گچ کاری ساختمان

هزینه گچ کاری ساختمان به عوامل زیادی همچون مدت زمان اجرای پروژه، متراژ سطح، هزینه های دستمزد و اجرت گچ کاري ساختمان و … بستگی دارد. در کل قیمت گچ کاری ساختمان چندان بالا نیست و نیازی به محاسبات پیچیده و سنگین ندارد. برای اطلاع از هزینه گچ کاری ساختمان می توان به شرکت های خدماتی و پیمانکاری مراجعه نمود و یه به صورت تلفنی از کمک مشاوران عمران مدرن استفاده کرد. نوع گچی که برای مراحل گچ کاری ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد نیز بر برآورد قیمت گچکاری ساختمان موثر است. به عنوان مثال در قسمت بعدی به مقایسه هزینه گچ کاری ساختمان با گچ سنتی و گچ پاششی پرداخته می شود.

مقایسه قیمت گچکاری ساختمان با روش پاششی و سنتی

عوامل و شرایط گوناگونی بر هزینه گچ کاری ساختمان موثر است. تخصص گچکار و سابقه او یکی از موارد تعیین کننده دستمزد استادکار است. محل اجرای گچکاری نیز باید در برآورد هزینه ها در نظر گرفته شود. به طور مثال ممکن است دستمزد گچ کاری دیوار با دستمزد گچ کار سقف متفاوت می باشد. هزینه گچ کاری ساختمان در شهرهای مختلف با یکدیگر متفاوت بوده و غالبا بر اساس تعرفه های تعیین شده مشخص می گردد. قیمت گچکاری روی سطوح صاف با هزینه گچ کاری ساختمان روی سطوح ناصاف متفاوت است. قیمت گچ کاری ساختمان در سال ۱۴۰۳ برای سطوح صاف از حدود ۱۷۰۰۰ تومان تا ۲۵۰۰۰ هزار تومان برای هر متر مربع می باشد. برای سطوح ناصاف هزینه ها بیشتر بوده و چیزی حدود ۲۵۰۰۰ تومان تا ۳۵۰۰۰ تومان است.

در صورتی که مدل پاششی را برای سفید کاری انتخاب کنید قیمت گچ کاری ساختمان بالاتر خواهد رفت. زیرا علاوه بر دستمزدی که بابت پاشش به صورت متری دریافت می شود، قیمت گچ پاششی هم گران تر است. معمولا هزینه های کار سنتی گچ کاری ساختمان حدود نصف تمام خواهد شد. در هر صورت باید کار کاملا دقیق و حرفه ای انجام شود تا آنچه به نظر می آید بی نقص باشد. در هنگام خرید گچ باید دقت کنید که استاندارد و مرغوب باشد. گچ تازه تولید شده بهترین گزینه برای گچکاری ساختمان است. کسانی که در این کار حرفه ای هستند می دانند که گچ کهنه برای یک گچبری حرفه ‎ای دردسر بزرگی است. برای جمع بندی باید گفت که استفاده از گچ کاری ساختمان جزء جدا نشدنی از کار ساخت و ساز است. استفاده بهینه و هوشمندانه از این مصالح امکان اجرای پروژه ها را با کیفیت بالا، قیمت ارزان و زمان کوتاه فراهم خواهد کرد.

مراحل گچ کاری ساختمان

اگر مراحل گچ کاری ساختمان به دست افراد حرفه ای انجام شود هزینه گچ کاری ساختمان به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد. یکی از کارهایی که برای کاهش هزینه می توان انجام داد تغییر پوشش سطح دیوار می باشد. اگر خاک را به پوشش دیوار بزنید مقدار گچ استفاده شده کمتر می شود و شکل پذیری بهتری نیز خواهد داشت. اما بیش از هر تکنیکی بهتر است کار به شیوه درست انجام شود تا نتیجه دلخواه باشد و هزینه کاهش یابد. در ادامه نکاتی از مراحل گچ کاری ساختمان به صورت کاملا خلاصه و ساده ارائه شده است.

انجام زیرکاری برای گچ کاری ساختمان

اولین مرحله از مراحل گچ کاری ساختمان ، زیرکاری سطح است. پیش از آنکه گچ و خاک را برای گچ کاری ساختمان با هم مخلوط کنید باید تکلیفتان با سطح دیوار و سقف روشن باشد. کروم بندی یا تراز بندی نیاز است. دیوار کج نباشد، اصلاحا شکم نداده باشد، تراز بودن سقف بسیار مهم است. سقف ناتراز یا موج دار با بهترین گچکاری ساختمان هم بسیار نازیباست. یادتان باشد که تکنیک تراز کردن سقف و دیوار ، میزان خبره بودن فرد در کارش را نشان می دهد.

آماده سازی ملات گچ و خاک برای گچ کاری ساختمان

زودگیری ، نقطه مهم تفاوت گچ هست. نکته اینجا است که شما چه نسبتی از خاک و گچ را باید با هم مخلوط کنید و پاسخ این سوال به زودگیر بودن گچ بستگی دارد. اگر میزان زودگیری گچ بالاست، باید خاک رس را افزایش دهید. خاک رس باید الک شود و پس از الک به گچ اضافه شود. ممکن است نیاز باشد که گچ و خاک را برای گچ کاری ساختمان به نسبت مساوی با هم مخلوط کنید. تا اینجا مخلوط خاک گچ به دست آمد. البته کارخانه هایی وجود دارند که مخلوط گچ خاک را به صورت آماده برای گچکاری ساختمان در دسترس دارند. از جمله مزایای استفاده از گچ خاک در زیرکاری دیوار، جلوگیری از ترک خوردن لایه نهایی در گچ کاری ساختمان است.

مخلوط کردن آب و گچ

در مرحله سوم از مراحل گچ کاری ساختمان ، برای تهیه ملات سفیدکاری ساختمان ، آب را با گچ مخلوط می کنند. بدین منظور بهتر است که گچ ذره ذره به آب اضافه شود. این امر کنترل بهتر میزان گچ مصرفی و درنتیجه تهیه ملات با کیفیت تر را میسر می سازد. میزان مصرف گچ برای تهیه ملات گچ کاری ساختمان ، وابسته به محل استفاده و نوع گچ می باشد. ملات یا خمیر حاصل شده باید کاملا یکدست باشد. ملات بدست آمده باید سریع مورد استفاده قرار گیرد و یا این که در صورت تهیه زیاد ملات، آن را به شیوه مناسبی بسته بندی کرد تا از خشک شدن آن جلوگیری گردد.

تعیین نقطه مبدا برای گچ کاری ساختمان

یک نقطه را روی دیوار انتخاب کرده و به عنوان مبدا گچ کاری ساختمان در نظر بگیرید. با ابزاری مانند ماله ، یک نقطه صاف ایجاد کنید، با شاقول آن را به پایین منتقل کنید. سطحی دقیقا هم تراز با سطح بالا با گچ ایجاد نمایید. همین کار را در سایر نقاط تراز کنید. کاری که باید انجام دهید این است که ریسمانی میان دو نقطه بکشید. یک متر به یک متر نقاط متفاوتی ایجاد کنید که هم تراز با ریسمان باشد. باید کار را از قسمت بالایی شروع کنید در صورتی که کار از پایین شروع شود و بعد به بالا بروید، کار پایین خراب خواهد شد.

نکات اجرای مراحل گچ کاری ساختمان

تیم حرفه ای و با تجربه انتخاب کنید و نمونه کارهای پیشین آن ها را بخواهید. حواستان باشد که پیش از اجرایی شدن کار سطح زیرین صاف و صیقلی باشد. در تراز کردن سطح باید وسواس به خرج داد. این نکته در مورد گچکاری سقف نیز باید لحاظ گردد. پس از آن که گچ کاری ساختمان خشک شد رنگ آن باید کاملا سفید شود. این نکته مهم است و در صورتی که سطح سفید نشد در واقع کار به درستی انجام نشده است. علاوه بر ظاهر، پس از خشک شدن کامل آن در صورتی که فشار دست شما به دیوار وارد شد، نباید به هیچ عنوان سطح فرو رود یا تغییر شکل دهد. پیش از اجرای گچ کاری سقف ، باید عملیات کف سازی طبقه فوقانی تکمیل شود. زیرا نفوذ دوغاب ملات کف، زرد شدن و زنجاب سفیدکاری سقف را در پی خواهد داشت.

گچ کاری ساختمان در دمای زیر صفر امکان پذیر نیست. گچ کاری دیوار و گچ کاری سقف نباید هیچ گرده سفید رنگی داشته باشد. روی سطوح فلزی باید ضد زنگ بخورد و روی ستون ها باید توری کار گذاشته شود. در صورتی که سطح زیرین دو متریال متفاوت دارد باید برای جلوگیری از آسیب ناشی از انقباض و انبساط ناهمگون توری فلزی کار گذاشته شود. برای انجام گچکاری ساختمان نکات مهمی وجود دارد که رعایت کردن آن ها باعث می شود کار با کیفیت بهتر و بیشتری جلو رود و از ایجاد هزینه های اضافی نیز جلوگیری شود. در ادامه به بررسی این نکات در گچ کاری ساختمان پرداخته شده است.

نحوه استفاده از ماله گچ کاری

برای سفید کاری ساختمان ابزاری مانند ماله نیاز است. آن را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به دیوار قرار دهید و به آرامی زاویه را تا ۱۰ درجه کم کنید. توجه کنید که اگر ماله را مماس با دیوار قرار دهید گچ به آن چسبیده و از دیوار کنده می شود. اگر هم زاویه را خیلی زیاد کنید باز هم خط عمیق روی دیوار ایجاد می شود و گچ از دیوار بلند می شود. پس حواستان به زاویه ۴۵ درجه ماله باشد.

صاف کردن سطح گچ کاری

ردهای به جای مانده از گچ اندود را با ماله یا شمشه کش از بین ببرید. گچ سفید ضخامت نیم سانتی روی دیوار دارد. هنگام گچ کاری ساختمان باید دقت داشته باشید که گچ به طور طبیعی زودگیر است و این فرصت را به شما نمی دهد که سطح آن را صاف کنید. پس بهتر است پیش از آنکه خشک شود روی آن گچ کشته کار کنید تا فرصت کافی برای صاف کردن آن را داشته باشید.

تهیه ملات کشته

این که می گوییم باید از گچ کشته روی سطح استفاده کنید تا فرصت داشته باشیم سطح را صاف کنید منظور استفاده از یک نوع خاصی از مصالح نیست بلکه در واقع شیوه پرداخت گچ است که اصطلاحا آن را به گچ کشته تبدیل می کند. برای تهیه این ملات باید از الک با دانه های بسیار ریز استفاده کنید، گچ را الک کنید و آنچه به دست می آید را روی آب بپاشید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به صورت مداوم هم بزنید. به هیچ عنوان اجازه سفت شدن را ندهید. این همان گچی است که کار شما را برای صاف کردن هنگام گچ کاری ساختمان راه می اندازد زیرا به سرعت سفت و خشک نخواهد شد.

گچ کاری ساختمان با گچ پاششی

گچ پاششی از ترکیب گچ ساختمانی ، افزودنی های پلیمری، آهک هیدراته و پرلیت به دست می آید و با استفاده از ماشین گچ پاش اجرا می شود. این روش نسبت به روش سنتی دارای مزایایی همچون سرعت بالاتر و اتلاف مصالح پایین می باشد. معمولا از گچ پاششی در پروژه های بزرگ گچ کاری ساختمان استفاده می شود. علاوه بر این، عایق صوتی و حرارتی خوبی نیز بوده و در برابر سایش و رطوبت نیز بهتر از گچ معمولی عمل می نمایند. از دیگر مزایای آن می توان به مقاومت و چسبندگی بالا، زمان گیرش بالا و امکان پرداخت سطحی کاهش ترک خوردگی و ایجاد سطحی یکدست به دلیل نفوذ کامل در تمام خلل و فرج ها اشاره کرد.

برای گچ کاری ساختمان با گچ پاششی، ابتدا کل سطح شمشه گیری می شود. سپس مخلوط گچ و آب با استفاده از دستگاه مخصوص و با کمک فشار هوا بر روی سطح مورد نظر پاشیده می شود. در انتها نیز با شمشه کشی سطح را صاف کرده و عملیات پرداخت سطح با افزودن کمی رطوبت و ماله کشی با ماله اسفنجی و فلزی، صورت می پذیرد.

تاریخچه گچکاری ساختمان

اولین نشانه های گچ کاری ساختمان را می‎ توان در تخت جمشید یافت. پوشش قوسی کار شده در کانال ها اولین نمونه های گچکاری ساختمان در ایران است. گچکاری در دوره ساسانیان رونق بیشتری داشته و هم در ساختمان و هم در نماسازی از آن استفاده می شده است. یکی از قدیمی ترین آثار گچ كاري ساختمان مربوط به آناتولی سوریه است. این اثر به ۹ هزار سال پیش مربوط می شود. در نمونه های اهرام مصر نیز می توان شواهدی از گچ کاری ساختمان و سازه های خاص آن زمان دید. یونانی ها نیز از گچ سلنیوم در ساخت پنجره های پرستشگاه ها بهره می برند.

هنر گچ بری و گچ کاری ساختمان در ایران سابقه هزاران ساله دارد و طی قرن ها به تکامل رسیده است. بسیاری از آثار به جای مانده در هر دوره تاریخی در ایران از طرح های گچکاری پر است. از بناهای باستانی که گچ به هنرمندان امکان طراحی جزئیات سردرها را می داد تا مساجد و عبادتگاه ها که با تکنیک های مینیاتوری در دوره های پس از اسلام تزئین می شد. نمونه بارز تزئینات گچ را می توان به طرح های اعجاب انگیز مقرنس کاری نسبت داد. طرح هایی که برای طراحی زیر گنبدها به کار گرفته می شد و حجم و حس منحصر به فردی به فضا می داد. گچ قرن هاست که به دست هنرمندان تبدیل به آثار هنری متنوع می شود و به دست استادکاران نمایه ای سفید رنگ بر پوشش دیوارهاست.

ویژگی های گچ کاری ساختمان

از مزایای گچکاری ساختمان می توان به قیمت مناسب، سفید بودن رنگ که برای دکوراسیون و ترکیبات دیگر بسیار مناسب است، خاصیت شکل پذیر بودن گچ ، در دسترس بودن مصالح ، مقاومت مناسب کششی و فشاری و زمان کمی که برای اجرای پروژه های گچ کاری ساختمان نیاز است، اشاره کرد. علاوه بر این موارد، زمانی که گچ در حال خشک شدن است افزایش حجم دارد که ترک ها و حفرات را می پوشاند و برای مواردی که می خواهید جلوی نفوذ حشرات را از حفرات ریز بگیرید، گچ کاری ساده بسیار مناسب است.

یکی از خواص بسیار خوب گچ ، مقاومت آن در برابر آتش است. ساختارهای گچی دو تا سه ساعت در برابر آتش دوام می آورند. علاوه بر تمام این موارد، ۶۰ تا ۷۰ درصد، یک اتاق گچکاری شده نسبت به قبل، عایق صوتی خواهد شد. سه ایراد عمده گچ ، ترک خوردن البته در صورت اجرای ناصحیح، عدم مقاومت در برابر رطوبت و واکنشی است که در برابر فلزات نشان می دهد و باعث خوردگی می شود.