مدیریت پروژه‌ عمرانی

چنانچه به تعریف پروژه رجوع کنیم، پروژه عبارتست از یک تلاش موقت و برنامه ریزی شده به منظور تولید یک محصول یا خدمت. متناظر با این تعریف، مدیر پروژه (Project manager) فردیست که بر جنبه ها و شئون مختلف این پروسه، اعمال مدیریت و کنترل نموده و بر حسن انجام آن نظارت می کند. وظیفه اصلی یک مدیر پروژه به طور کلی برنامه ریزی و هدایت پروژه با لحاظ نمودن سه محدودیت زمان، هزینه و کیفیت لازم برای حصول نتایج مطلوب است.

مدیر پروژه با استفاده از دانش، تجربه های عملی و تکنیک های مدیریتی (برای مثال برآورد هزینه ها و نیازهای پروژه ، تهیه ساختار شکست کارها (WBS) ، تهیه گانت چارت (Gantt Chart) ، مدیریت ارزش کسب شده (EVM) و ...) سعی بر سازماندهی فعالیت های افراد مشغول در پروژه اعم از مهندسین و کارگران و هدایت آن ها برای انجام هر چه بهتر پروژه دارد.

مدیر پروژه

وظایف مدیر پروژه

وظایف یک مدیر پروژه گستره وسیعی را شامل می شود که به طور خلاصه می توان از موارد زیر به همراه تعاریفشان نام برد:

• مدیریت اهداف: کنترل پروژه از طریق نظارت بر اهداف مورد نظر و انتظارات کارفرما
• مدیریت هزینه ها: گردآوری، سازماندهی و تجزیه و تحلیل هزینه ها و همچنین مستند سازی و گزارش به کارفرما
• مدیریت زمان: برنامه ریزی ، زمان بندی و کنترل تحقق اهداف از پیش تعیین شده پروژه
• مدیریت منابع انسانی: هدایت و سازماندهی افراد تحت کنترل در پروژه
• مدیریت ارتباطات: برقرار کردن جریان اطلاعات میان اعضای تیم پروژه و مدیریت
• مدیریت کیفیت: نظارت و حصول اطمینان از تحقق استانداردهای کیفی تعیین شده
• مدیریت قرارداد: انجام مراحل مختلف مربوط به عقد قراردادها در طول پروژه و مدیریت آن ها
• مدیریت ریسک: کسب شناخت از شرایط پروژه و ریسک های محتمل و برنامه ریزی جهت اجتناب از رویارویی با آن ها و یا حل آن در صورت بروز نمودن
• مدیریت تعارض: مدیریت و سعی در حل تعارض های محتمل در طول پروژه اعم از تعارض بین ذینفعان و یا تعارضات قانونی و حقوقی
• مدیریت تحویل: نظارت و کنترل بر اقلام تحویلی پروژه و مستندسازی آن ها

تیم کنترل پروژه

اختیارات مدیر پروژه

متناظر با وظایف تعریف شده برای یک مدیر پروژه ، اختیاراتی نیز به آن ها داده می شود تا در صورت نیاز بتوانند با اعمال آن ها، پروژه را از خطر انحراف از مسیر تعیین شده، نجات دهند. از جمله ی این اختیارات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اختیارات موقعیتی یا قانونی: اختیارات محول شده به مدیر پروژه مطابق با چارت سازمانی تعریف شده در هر پروژه و بنا به موقعیت مدیر پروژه
• اختیارات اصلاحاتی: اختیار و قدرت تنبیه کارکنان پروژه همچون حذف پاداش، توبیخ رسمی و یا محول نمودن یک کار غیرجذاب و ناخواسته
• اختیارات خبرگی: اختیار اعمال نظر حاصل از تحصیلات، مدارک و گواهینامه های کسب شده
• اختیارات مرجعیتی: قدرت و اختیار به دست آمده از طریق همدلی و همکاری با سایر اعضای تیم پروژه و به گونه ای کاریزمای شخصیتی مدیر پروژه
• اختیارات پاداش دهی: اختیار تشویق و انگیزه دادن به کارکنان با اعطای پاداش به آن ها

مدیریت پروژه

درآمد مدیر پروژه

از آنجایی که شغل مدیریت پروژه ، گستره وسیعی از فعالیت ها را شامل می شود، می توان گفت افرادی که در این مسیر قرار می گیرند، مهارت هایی را به دست می آورند که می توانند در صنایع مختلف مشغول به کار شوند. صنعت ساخت و ساز ، خدمات تجاری ، صنایع خودروسازی و تکنولوژی اطلاعات از جمله آن هاست؛ اما حیطه اشتغال این رشته، محدود به این موارد نیست. طبق یک بررسی آماری در سال ۲۰۱۷ از حدود ۱۱ هزار مدیر پروژه در آمریکا، میانگین درآمد سالانه یک مدیر پروژه بدون مدرک PMP ، ۹۹۰۷۰ دلار برآورد شده است. این عدد برای مدیران پروژه با مدرک PMP ، ۱۱۹۲۳۵ دلار بوده است. این اعداد گواه رونق این رشته در بازار کار و نیاز جدی به مدیران پروژه است.

البته در کنار مزیت های شمرده شده از قبیل بالابودن درآمد و گستردگی محیط اشتغال، می بایست به این نکته توجه ویژه نمود که این رشته دارای مسئولیت های سنگینی نیز هست که در مطالب بالا در بخش وظایف مدیر پروژه به آن ها اشاره شد. عدم توانایی روحی، جسمی و ذهنی در انجام این وظایف نهایتا عواقب ناگواری برای خود فرد و همچنین پروژه و کارفرما خواهد داشت. این توانایی ها به مرور زمان با کسب دانش و به کار بستن آن و تجربه چالش های مختلف، بدست خواهند آمد.