خرید ضایعات ساختمانی

 یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشورهای در حال توسعه، صنعت ساخت و ساز می باشد. این صنعت علاوه بر مصرف مقدار زیادی مصالح خام، موجب تولید حجم بالایی از ضایعات نیز می گردد که اصطلاحا به آن ضایعات ساختمانی یا نخاله ساختمانی گفته می شود. در واقع ضایعات ساختمانی نخاله های جامدی هستند که از ساخت و ساز ، بازسازی و یا تخریب ساختمان ها، پل ها و ... حاصل می شوند. نخاله های ساختمانی شامل بتن، چوب، گچ و ... می باشد.

باید توجه داشت که شهروندان باید از طریق شرکت های حمل نخاله ساختمانی اقدام به حمل و تخلیه مناسب ضایعات ساختمانی خود در محل های معین نمایند. ماشین های حمل نخاله ساختمانی که اصطلاحا به آن نخاله بر گفته می شود بر اساس حجم ضایعات ساختمانی تعیین می گردد. بر این اساس ممکن است نیاز به حمل نخاله با نیسان ، حمل با خاور و یا کمپرسی و ... باشد.

انواع ضایعات ساختمانی

تقریبا ۹۰٪ از ضایعات ساختمانی بی اثر و یا غیر خطرناک بوده و قابلیت بازیابی، استفاده مجدد و بازیافت را دارا می باشند. خرید ضایعات ساختمانی قابل بازیافت صرفه اقتصادی بالایی دارد. با این حال، ۱۰٪ باقی مانده را مواد زائد غیر قابل بازیافت، خطرناک و غیر خطرناک تشکیل می دهند. ضایعات ساختمانی خطرناک شامل رنگ های باقی مانده، حلال ها، آزبست، رقیق کننده های رنگ و ... می باشد. در ادامه برخی از انواع ضایعات ساختمانی به صورت مختصر معرفی خواهند شد.

آزبست

آزبست ماده معدنی است که در برابر گرما و خوردگی مقاومت می کند. به همین دلیل در مصالح ساختمانی همچون کفپوش، واشر، عایق سقف و دیوار، عایق کاری لوله ها، سفال سقف و ... مورد استفاده قرار می گیرد. مصالح حاوی آزبست بسیار خطرناک بوده و سلامتی انسان را به خطر می اندازند.

بتن، آجر، کاشی و سرامیک

دسته بندی این مصالح از نظر خطرناک و یا غیر خطرناک بودن به شرح زیر می باشد:

بتن : غیر خطرناک

آجر : غیر خطرناک

کاشی و سرامیک : غیر خطرناک

بتن ، آجر ، کاشی و سرامیک (به تنهایی یا به صورت مخلوط) حاوی مواد خطرناک: خطرناک

بتن ، آجر ، کاشی و سرامیک به صورت مخلوط بدون مواد خطرناک : غیر خطرناک

بتن و آجر قسمت اعظم ضایعات ساختمانی را تشکیل می دهند، اما می توان با خرد کردن آنها را بازیافت نمود.

چوب، شیشه و پلاستیک - خرید ضایعات ساختمانی

تخریب سازه ها و ساختمان ها موجب تولید ضایعات چوبی ، شیشه ای و پلاستیکی می گردد. این مواد را می توان بازیافت نموده و مجددا استفاده نمود. بخش قابل توجهی از چوب مصرفی جهان، صرف کارهای ساخت و ساز می شود. از این رو بازیافت آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد. ضایعات پلاستیکی ناشی از PVC ، لوله کشی های ساختمان و ... بوده و ضایعات شیشه ای نیز حاصل از شیشه های در و پنجره ، قفسه های شیشه ای و ... می باشد.

ضایعات فلزی - خرید ضایعات ساختمانی

ضایعات ساختمانی فلزی شامل مس ، برنز ، برنج ، آلومینیوم ، آهن ، فولاد ، قلع و ... می باشد. همه اینها غیر خطرناک بوده و به راحتی قابل بازیافت می باشند. با این حال، فلزات حاوی مواد خطرناک ، کابل های حاوی روغن و ... مواد بسیار خطرناکی بوده و نیاز به بررسی و رسیدگی دقیق دارند.

سیمان

ضایعات سیمانی به دلیل اضافه سیمان باقی مانده پس از اتمام کار و یا گاهی اوقات ناشی از تخریب ساختمان می باشد. باید توجه نمود که سیمان همواره برای طبیعت خطرناک بوده و دارای اثرات سوء زیست محیطی می باشد.

رنگ، چسب، درزگیرها و ...

استفاده از رنگ ها، چسب ها و درزگیرها در صنعت ساخت و ساز موجب تولید زباله هایی همچون قوطی های رنگ، حلال های آلی، ظروف چسب و ... می شوند که برای طبیعت بسیار خطرناک می باشند. 

انواع روش های مدیریت نخاله های ساختمانی

روش های مدیریت نخاله ساختمانی را می توان به سه دسته انباشت ، دفن و بازیافت تقسیم بندی نمود. اما دو روش اول علاوه بر ایجاد مشکلات زیست محیطی ، مناظر نامطلوبی نیز ایجاد می نمایند. بنابراین می توان گفت مطلوب ترین روش مدیریت ضایعات ساختمانی ، بازیافت آن می باشد که امروزه در کشورهای توسعه یافته از جایگاه ویژه ای برخوردار است. اما متاسفانه در کشور ما همچنان این امر به طور جد پیگیری و اجرا نمی شود.

انباشت ضایعات

استفاده از این روش، علاوه بر آلودگی آب و خاک ، موجب اشغال زمین نیز می شود. روش انباشت به دلیل تخمیر و یا آبشستگی ناشی از بارش باران و ... سبب آلودگی آب های سطحی و زیر زمینی می گردد. ضمن اینکه موجب ورود مواد خطرناک و مضر به درون خاک نیز می شود. ذرات آلودگی و معلق موجود در هوا علاوه بر ایجاد مشکلات تنفسی برای انسان ها، بر فتوسنتز گیاهان و زندگی جانوان نیز اثر سوء می گذارد.

دفن ضایعات

شاید بتوان گفت که در حال حاضر اصلی ترین روش دفع نخاله ساختمانی ، دفن آن می باشد. این روش هزینه کمی دارد، اما در مقابل دارای معایبی همچون اشغال سطح بالایی از زمین و نیز ایجاد مشکلات زیست محیطی می باشد. به طوری که دفن برخی از ضایعات ساختمانی موجب تولید گاز سمی سولفید هیدروژن شده و به محیط زیست آسیب می زند. همچنین دفن غیر اصولی ضایعات ساختمانی موجب آلودگی آب و خاک شده و این امر شیوع بیماری های واگیرداری همچون سالک را در پی دارد.

به طور کلی می توان گفت که مشکلات بهداشتی ناشی از نخاله ها، تاثیرات زیست محیطی نخاله های ساختمانی ، کمبود محل دفن نخاله و ایجاد مناظر نامطلوب از عوامل ضرورت بازیافت نخاله های ساختمانی می باشند.

بازیافت نخاله های ساختمانی

امروزه به دلیل افزایش جمعیت جهان و در نتیجه افزایش ساخت و ساز، حجم نخاله های ساختمانی تولید شده نیز افزایش چشمگیری یافته است. همان طور که پیشتر نیز بیان گردید، اشغال زمین های مفید، افزایش نیاز به زمین برای دفن و کاهش مواد خام از جمله معضلات تولید بی رویه ضایعات ساختمانی می باشند. از این رو خرید ضایعات ساختمانی و بازیافت آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

اگر چه هزینه اولیه بازیافت نخاله های ساختمانی بالا می باشد، اما در بلند مدت برنامه ای اقتصادی و بهینه محسوب می گردد. شاید بتوان گفت هزینه زیاد مصالح اولیه، هزینه حمل نخاله ساختمانی از محل تولید به محل دفن و همچنین هزینه دفن نخاله از مهم ترین عوامل توجیه بازیافت نخاله های ساختمانی به حساب می آیند.

مهم ترین انواع نخاله های ساختمانی شامل بتن ، شیشه ، فلزات آهنی و غیر آهنی ، آجر و کاشی ، مواد قیری و ضایعات گچ می باشد. از متداول ترین کاربردهای نخاله های ساختمانی بازیافتی می توان به تهیه بتن ، محوطه سازی ، طراحی پارک ها، راهسازی و زیرسازی راه ها اشاره نمود. 

از میان بازیافت نخاله های ساختمانی ، بازیافت ضایعات فلزی دارای جایگاه ویژه ای می باشد. خرید ضایعات ساختمانی فلزی و بازیافت آن، ضمن حفاظت از محیط زیست و کاهش تولید گاز گلخانه ای ، موجب کاهش قیمت تمام شده محصولات می گردد. بازیافت آن سبب اشتغال زایی شده و ترکیب آهن قراضه با آهن نو موجب افزایش ناخالصی و در نتیجه بالا رفتن مقاومت کششی و نقطه ذوب آن می شود. 

علاوه بر بازیافت ضایعات فلزی ، امکان خرد کردن قلوه سنگ ها و استفاده مجدد آنها در پروژه های ساختمانی نیز وجود دارد. بتن یکی از پر مصرف ترین مصالح مورد استفاده در صنعت ساخت و ساز می باشد که قابل بازیافت بوده و سنگدانه های بازیافتی حاصل از آن در ساخت بتن های با درجه اهمیت پایین تر قابل استفاده می باشد. آجر و کاشی نیز به طور عمده در نخاله های ساختمانی وجود داشته که به صورت دستی قابل جدا سازی می باشند. می توان از آجرها و بلوک های بازیافتی در محوطه سازی ، ساخت بلوک و آجرهای جدید، ساخت زمین های ورزشی همچون زمین تنیس و ... استفاده نمود. از آجرهای سالم تر در کرسی چینی و کف سازی و از آجرهای شکسته می توان در تهیه بلوک های سیمانی و قطعات پیش ساخته استفاده کرد. همچنین می توان ضایعات چوبی ، پلاستیک و حتی شیشه ها را نیز بازیافت نمود.

خرید ضایعات ساختمان

در بسیاری از پروژه های تخریب ساختمان، برخی از افراد و یا شرکت ها اقدام به خرید ضایعات ساختمانی می نمایند. در واقع این افراد و یا شرکت ها با خرید ضایعات ساختمانی اقدام به بازیافت آن نموده و از این راه کسب در آمد می کنند. قیمت خرید ضایعات ساختمانی وابسته به عوامل مختلفی است. به طور مثال، قیمت ضایعات ساختمانی فلزی با توجه به پرس شدن و یا نشدن آنها، رده و مکان تحویل، آلیاژ و جنس روکش و ... متفاوت می باشد. در نتیجه برای خرید ضایعات ساختمانی باید از قیمت روز آن مطلع بود.