منهول بتنی پیش ساخته 

منهول بتنی پیش ساخته با هدف بازرسی ، تعمیر و بهسازی فاضلاب‌رو‌ها و شبکه‌های توزیع برق ، بخش اصلی فرآیند تعمیر و نگهداری شبکه به کار گرفته می‌شود. منهول بتنی شامل ۵ بخش اصلی است. درپوش منهول ، واحد بازرسی ، درپوش دال ، بدنه منهول و بخش محفظه پایینی از بخش‌های اصلی منهول پیش ساخته است. در منهول فاضلاب ، بالای پایه محفظه ، فضای ورودی و خروجی لوله و نقاط اتصال قرار گرفته است. قیمت منهول فاضلاب پیش ساخته در مقایسه با شرایطی که منهول به صورت درجا اجرا ‌شود ارزان‌تر تمام خواهد شد. 

قیمت منهول بتنی پیش ساخته

قیمت منهول بتنی پیش ساخته به هزینه روز بتن و آرماتور ، عیار بتن مورد استفاده، شکل ظاهری منهول ،‌ کاربرد منهول و هزینه ماشین‌آلات ساخت بستگی دارد. با توجه به اینکه دریچه به صورت مجزا از بدنه تهیه می‌شود، جنس دریچه نیز در هزینه‌های نهایی اثرگذار است. 

خرید منهول بتنی پیش ساخته

منهول پیش ساخته بتنی بسیار با دوام است و انتظار می‌رود تا ۱۰۰ سال کارایی داشته باشد. از منهول بتنی انتظار تحمل بارهای ترافیکی سنگین و مقاومت در برابر خوردگی و تنش‌های ناشی از سیلاب و طوفان می‌رود. هنگام خرید منهول بتنی پیش ساخته باید به کیفیت و تیپ بتن مورد استفاده و آرماتورهای فولادی که در ساخت آن به کار رفته دقت شود. معمولا بدنه منهول به صورت چهار وجهی و یک وجه کف است. در مواردی که کف‌سازی با بتن مگر انجام شده، برای کاهش قیمت منهول فاضلاب معمولا از منهول‌های بدون کف استفاده می‌کنند. منهول باید در برابر تردد وسایل نقلیه سنگین در بزرگراه‌ها و حتی تردد هواپیماها در فرودگاه و بارهای سنگین از این دست مقاومت کافی داشته باشد. بعلاوه پیش از خرید باید به ابعاد لوله‌ها و شریط طراحی سیستم فاضلاب نیز دقت شود که مستقیما در انتخاب نوع منهول پیش ساخته بتنی تاثیرگذار است.

فروش منهول بتنی پیش ساخته

هنگام فروش منهول باید میزان تنش ‌هایی که قرار است به ساختار آن وارد شود و پایداری در برابر بارهای جانبی و قائم مورد انتظار پروژه لحاظ شود. منهول از دو جزء اصلی بدنه و دریچه تشکیل شده که برای تهیه هر کدام باید به صورت جداگانه اقدام کرد. بر اساس شرایط پروژه، فروش انواع منهول بتنی پیش ساخته با ابعاد و ساختار خاص مورد نیاز برای کانال‌های فاضلاب و مخابرات انجام می‌شود. 

منهول بتنی 

منهول یا آدم‌رو فضایی است که برای دسترسی به داخل کانال‌های فاضلاب و برق ایجاد می‌شود. بیش از ۷۰ درصد فضاهای آدم رو در ایران از نوع منهول بتنی است. اجرای منهول به صورت درجا هزینه بر و پر ریسک است. انواع منهول بتنی پیش ساخته سرعت اجرای بالایی دارد و هزینه اجرای پروژه را تا حد بسیار زیادی کاهش می‌دهد. منهول پیش ساخته را باید دست کم ۵ روز پیش از اجرا عمل آوری کرد تا شرایط لازم برای حمل را داشته باشد. 

منهول پیش ساخته 

منهول پیش ساخته بتنی قطعه‌ای استوانه‌ای یا مستطیل شکل است که لوله‌های بتنی کار شده در آن پساب را هدایت می‌کنند. این لوله‌ها دارای پوشش اپوکسی زغال سنگ و واشرهای قابل انعطافی هستند که اتصالات لوله‌های ضد آب را با خطوط لوله و سایر قطعات ماژولار فراهم می‌آورد.

یکی از ویژگی‌های مهم منهول پیش ساخته یکپارچگی قطعات است. هنگام اجرای درجا احتمال گسست و ایجاد نشتی بسیار بالاست. اما ماهیت قطعات پیش ساخته به نحوی است که جلوی نشتی دیوارهای عمودی را می‎گیرد. در صورتی که از منهول پیش ساخته بتنی استفاده شود، پایداری مناسبی در برابر حرارت و نور آفتاب نیز خواهد داشت. 

منهول فاضلاب

مجاری فاضلاب نیاز به بازرسی و تعمیر و نگهداری دارد. منهول بتنی پیش ساخته این امکان را به افراد می دهد تا با کمترین ریسک به تجهیزات فاضلاب دسترسی داشته باشند و به سرعت کار تعمیر را پیش ببرند. یکی از بهترین انتخاب‌ها برای آدم‌روهای سیستم‌های فاضلاب شهری، انواع منهول بتنی پیش ساخته است. نکات زیر هنگام طراحی و ساخت منهول بتنی فاضلاب باید در نظر گرفته شود:

• در منهول فاضلاب باید فضای کافی برای تعمیر و نگهداری و شستشو برای تعمیرکار در نظر گرفته شود. 
• متریال ساخت باید به گونه‌ای انتخاب شود که کمترین اختلال در شرایط هیدرولیکی فاضلاب به وجود آید. 
• عمر و دوام منهول بتنی پیش ساخته باید طولانی باشد زیرا امکان تعویض آن در بازه‌های زمانی کوتاه وجود ندارد. 
• آب‌بندی منهول فاضلاب اهمیت بالایی دارد. 
• بر اساس کارکرد باید مقاومت کافی در برابر تنش‌های محیطی را داشته باشد. 

ویژگی منهول بتنی شبکه فاضلاب

برای مواردی که شبکه نیاز به شستشو‌ی دوره‌ای داشته باشد در انتخاب منهول باید موارد زیر در نظر گرفته شود:

• اگر منهول بتنی پیش ساخته برای بهره‌برداری و نگهداری، نیاز به ورود خدمه و کارگر دارد، قطر داخلی آن باید دست کم ۱۰۰ سانت باشد.
• قطر داخلی منهول بتنی پیش ساخته که تنها برای ورود تجهیزات بهره‌برداری و نگهداری طراحی شده و پرسنل به ندرت وارد آن می‌شود، باید بیشتر از ۸۰ سانت و کمتر از ۱ متر باشد. 

محل نصب منهول بتنی پیش ساخته فاضلاب

بر اساس آیین نامه مبانی و ضوابط طراحی شبکه‌های فاضلاب و آب‌های سطحی نشریه‌های ۱۶۳ و ۳-۱۱۸ نقاط مشخصی برای نصب منهول بتنی پیش ساخته وجود دارد که به شرح زیر است:

• ابتدای هر خط فاضلاب
• نقاطی که المان‌های خطوط فاضلاب مانند قطر و شیب و یا راستای لوله دچار تغییر می شود. 
• نقاط اتصال لوله‌ها (به غیر از انشعاباتی که قطر کمتر از ۱۵ سانتی‌متر داشته باشند).
• نقاطی که تغییر رقوم ارتفاعی زمین وجود دارد نیاز است منهول ریزشی نصب شود. 
• به تشخیص طراح در نقاطی که نیاز به دسترسی به فاصلاب‌رو برای تعمیر و نگهداری یا دسترسی ضروری وجود داشته باشد. 

فاصله بین منهول سیستم فاضلاب 

تعیین فاصله‌ی بین منهول فاضلاب‌رو بر اساس دو نکته زیر انجام می‌شود:

• برای لوله‌هایی به قطر ۵۰ سانت و کمتر فواصل منهول فاضلاب ۹۰ تا ۱۲۰ متر باشد. 
• برای لوله‌هایی به قطر ۶۰ سانت و بیش‌تر فواصل منهول فاضلاب ۱۲۰ تا ۱۵۰ متر باشد. 

ابعاد منهول بتنی پیش ساخته

برای تعیین ابعاد منهول بتنی فاضلاب باید نکات زیر در نظر گرفته شود:

• قطر فاضلاب‌روی اصلی D_i
• قطر فاضلاب‌روی فرعی D_o
• ارتفاع ریزش (H)
• اتصالات جانبی
• زاویه بین فاضلاب‌روهای ورودی و خروجی
• عمق کارگزاری منهول

ابعاد منهول فاضلاب بر اساس ارتفاع ریزش

در صورتی که ارتفاع ریزش فاضلاب کمتر از ۰.۶ متر باشد حداقل ابعاد منهول پیش ساخته بتنی بر اساس جدول زیر تعیین می‌شود:

جدول ابعاد منهول بتنی پیش ساخته سیستم‌های فاضلاب

اگر ارتفاع ریزش H بیشتر از ۰.۶ و کمتر از ۱.۲۰ و قطر فاضلاب‌رو اصلی D_i کمتر از ۴۰ سانت باشد از منهول بتنی فاضلاب دایره ای قطر ۱.۲ میلیمتر استفاده می‌شود. 

اگر ارتفاع ریزش H بیشتر از ۱.۲۰ و کمتر از ۳ متر و قطر فاضلاب‌رو D_i کمتر از ۴۰ سانت باشد از منهول بتنی فاضلاب دایره ای قطر ۱.۵ میلیمتر استفاده می شود. 

اجزای منهول بتنی پیش ساخته

• درپوش یا دریچه ورودی 
• میله یا شفت ورودی منهول
• اتاقک بازدید 
• پله آدم رو
• نرده،‌ حفاظ و غیره 

تنش‌های وارد به منهول پیش ساخته فاضلاب

• وزن منهول
• فشار جریان فاضلاب 
• بار ترافیکی وارد شده از طریق دریچه و دال فوقانی به بدنه منهول بتنی
• بارهای جانبی مانند زلزله
• فشار خاک 
• مصالح پر کننده پیرامون بدنه منهول
• فشار آب
• نیروهای بالادهنده Uplift

انواع منهول بتنی پیش ساخته 

منهول بتنی بر اساس کارکرد آن به انواع متفاوتی تقسیم می‌شود. بر اساس محل نصب و میزان تنش وارده انواع منهول پیش ساخته به دو دسته ترافیکی و غیرترافیکی تقسیم می‌گردد. در مورد انواع منهول فاضلاب ، بر اساس شرایط طراحی شبکه فاضلاب ، موارد زیر برای منهول در نظر گرفته شده است:

• منهول بتنی پیش ساخته ریزشی
• منهول بتنی پیش ساخته مجهز به سرریز
• منهول بتنی پیش ساخته ویژه

منهول ترافیکی 

بدنه منهول بر اساس کاربرد در دسته ترافیکی و غیرترافیکی قرار می‌گیرد. اگر قرار باشد که منهول پیش ساخته در اتوبان‌ها و جاده‌ها و باند فرودگاه نصب شود، باید از منهول بتنی ترافیکی استفاده کرد و در غیر این صورت برای تحمل تنش‌های معمول می‌توان منهول غیرترافیکی به کار برد. بر اساس نشریه ۱۳۹ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، برای منهول ترافیکی میزان تحمل بار ۸ تن در نظر گرفته شده و در طراحی آن فشارهای جانبی خاک لحاظ شده است. ضربات ناشی از بارهای ترافیکی معادل ۳.۱ در نظر گرفته می‌شود. 

منهول بتنی پیش ساخته ریزشی

اگر تراز فاضلاب‌رو و ورودی از ۶۰ سانت‌ بیشتر باشد باید از آدم رو ریزشی استفاده شود. اگر این اختلاف ارتفاع کمتر از ۶۰ سانت باشد باید کف منهول با بتن به نحوی شکل داده شود تا از تجمع رسوبات جلوگیری گردد. 

انواع منهول بتنی پیش ساخته ریزشی

• منهول پیش ساخته بتنی مجرای ریزشی قائم داخلی و خارجی 
• منهول پیش ساخته بتنی سرسره‌ای
• منهول پیش ساخته بتنی مارپیچ

منهول پیش ساخته بتنی سرریزدار

سرریز سازه‌ای است که جریان را تنظیم و اندازه گیری می‌کند و بخشی از جریان یک فاضلاب‌رو به فاضلاب‌روی دیگر را منحرف یا به خارج از شبکه منتقل می کند. سرریزها عموما در شبکه فاضلاب مرکب مورد استفاده قرار می‌گیرند. در شبکه‌های مجزا، از سرریز اغلب در شرایط اضطراری استفاده می‌کنند. از منهول بتنی پیش ساخته سرریزدار معمولا در تصفیه‌خانه‌ها و ایستگاه‌های پمپاژ و سایر نقاط حساس و بحرانی شبکه استفاده می‌شود. 

منهول بتنی پیش ساخته ویژه

منهول‌های ويژه در محل تخلیه‌گاه یا نقطه خروجی حوزه‌های اصلی برای اندازه گیری جریان مورد استفاده قرار می‌گیرد. جریان منهول پیش ساخته بتنی ویژه باید دارای شرایط زیر باشد:

• بازه بالادست و پایین دست مربوط به منهول باید مستقیم و یکنواخت و بدون پیچ و خم باشد. 
• میزان جریان نباید تغییرات ناگهانی داشته باشد. 
• منهول ویژه نباید در محل‌های پر تردد و فضاهایی با ترافیک سنگین قرار داده شود. 
• نباید سرعت جریان کم باشد تا احتمال رسوب گذاری کاهش پیدا کند. 
• جریان ورودی به منهول نباید سرعت و شیب زیاد و عمق کم داشته باشد. 

جنس منهول بتنی 

معمولا از بتن با عیار ۴۰۰ کیلوگرم در متر مکعب برای ساخت منهول بتنی پیش ساخته استفاده می‌شود. برای افزایش دوام و پایداری بتن معمولا از فوق روان‌کننده‌های کربوکسیلاتی با مقدار نسبت آب به سیمان ۰.۴ استفاده می شود. بعلاوه میلگرد‌های مورد استفاده در منهول بتنی باید از نوع آجدار باشد. 

مزیت منهول پیش ساخته بتنی 

• قیمت مناسب
• سادگی اجرا و نصب سریع
• مقاومت کششی و فشاری در برابر بار ترافیکی
• امکان ساخت در قطر و طول‌های متفاوت 

معایب

• مشکل آب بندی در اتصالات
• زبری نسبتا بالا در مجرای کف 
• آسیب‌پذیری در مقابل مواد خورنده
• شکنندگی در برابر زلزله 
• وزن بالای اجزای پیش ساخته

کاربرد منهول بتنی پیش ساخته 

• مدیریت آب‌های زیرزمینی و آب حاصل از باران و طوفان 
• مدیریت زیرساخت‌های فاضلابی 
• امکان تعمیر اتصالات خط لوله و تغییر خط لوله
• دسترسی به ساختارهای زیرزمینی و اتاق‌های بازرسی
• ساختار ورودی برای فضای تصفیه‌خانه‌ها و آب‌های زهکشی 
• فضای دسترسی به ایستگاه‌های پمپاژ و بالابر
• مورد استفاده در سیستم‌های برق‌کشی و فیبرنوری و مخابرات و سیستم‎‌های گازرسانی 

طراحی منهول بتنی

منهول باید به گونه‌ای طراحی شود که علاوه بر برقراری اتصال لوله‌های شبکه، امکان استفاده بهینه از تجهیزات و تعمیر و نگه داری را نیز فراهم آورد. نکات زیر در طراحی منهول بتنی پیش ساخته باید در نظر گرفته شود:

روی میلگردهایی که برای مسلح کردن بتن استفاده شده و در سطوح بتنی که در تماس با سیال و سایر عوامل خورنده مانند سولفات قرار دارد، باید دست کم پوشش ۶ سانتی‌متری به کار گرفته شود.   

برای جلوگیری از خوردگی بتن در منهول‌ها بسته به شرایط محیطی از سیمان تیپ ۲ ، ۵ و سیمان پوزولانی استفاده می‌کنند. 

برای آب‌بندی و محافظت بتن در مقابل عوامل خورنده،‌ استفاده از پوشش‌هایی مانند اپوکسی، قیر و ... برای محافظت در مقابل رطوبت ضروری است. 

اگر امکان بالا آمدن سطح آب زیرزمینی و رسیدن تراز آب به کف منهول بتنی وجود داشته باشد، منهول را باید به دقت آب بندی کنند. 

اگر تراز سطح آب زیرزمینی به طور کلی بالاتر از کف منهول باشد، لازم است از واتراستاپ در سطوح زیر تراز آب زیرزمینی در محل‌های اتصال دیوار به منهول و پی و فونداسیون استفاده شود. 

در محل اتصالات قطعات منهول بتنی پیش ساخته استفاده از مواد آب بند مانند چسب بتن و ملات بندکشی و انواع ماستیک ضروری است. 

اگر منهول پیش ساخته بتنی در زمین کشاورزی قرار دارد، سطح بالای میله یا شفت منهول بهتر است ۶۰ سانتی‌متر از سطوح زمین مجاورش بالاتر باشد و اطراف میله آدم رو خاکریزی شود تا از ورود آب های سطحی به درون منهول جلوگیری به عمل ‌آید. 

دریچه منهول نباید پنهان باشد و در صورتی که اجبار به پنهان کردن دریچه وجود دارد لازم است با ابزاری محل دریچه مشخص شود. 

اگر قرار است لوله انعطاف پذیر مانند پلی‌اتیلن یا pvc و ... به دیوار منهول پیش ساخته بتنی نصب شود، تا حد امکان بهتر است از اتصالات رابط (کوپلر) استفاده کرد یا بین اتصال لوله و دیواره منهول فاصله‌ ایجاد کرد تا با مواد ماستیک پوشش داده شود.