بلوک هبلکس یا بتن سبک هوادار (Autoclaved Aerated Concrete – AAC) به عنوان یکی از بلوک های ساختمانی پر کاربرد، در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از مهندسان و پیمانکاران قرار گرفته است. عمران مدرن تامین کننده انواع بلوک هبلکس با قیمت مناسب در سراسر ایران است. از این رو قصد داریم برای آشنایی بیشتر با این مصالح ساختمانی، به بررسی تفاوت بلوک هبلکس با سایر بلوک های ساختمانی نظیر بلوک های لیکا، سیمانی و سفالی بپردازیم.
بلوک هبلکس از ترکیب مواد اولیه ای مانند سیمان، آهک، پودر آلومینیوم، سیلیس و آب در دمای ۲۰۰ درجه سانتی گراد و فشار ۱۲ اتمسفر تولید می شود. در فرآیند تولید بلوک هبلکس، واکنش شیمیایی ایجاد شده بین آلومینیوم و آهک، باعث تولید حباب های هوا در بتن می شود. در حالی که بلوک سیمانی از ترکیب سیمان، ماسه، شن و آب تشکیل شده است و به صورت قالب گیری و سپس خشک شدن طبیعی یا در محیط صنعتی تولید می شود.
بلوک سفالی نیز از ترکیب خاک رس و مواد معدنی تولید می شود و پس از شکل دهی، در کوره ها پخته شده تا استحکام و دوام آن افزایش یابد. بلوک لیکا از ترکیب سیمان، آب و دانه های سبک رس منبسط شده تولید می شود. رس های منبسط شده که به آنها لیکا (Leca – Lightweight Expanded Clay Aggregate) می گویند، تحت حرارت بالا در کوره ها تولید می شوند. این دانه های سبک، خاصیت عایق بندی حرارتی و صوتی مناسبی دارند.
از مهم ترین و اصلی ترین ویژگی های بلوک هبلکس، می توان به سبکی آن اشاره کرد. به دلیل وجود حباب های هوا، چگالی این بلوک ها بسیار کمتر از سایر بلوک های سیمانی و سفالی است. این ویژگی باعث کاهش وزن سازه و سهولت در حمل و نصب آن می شود.
این در حالیست که وزن بلوک سیمانی بیشتر از هبلکس است و در نتیجه چگالی بالاتری دارد که منجر به افزایش وزن نهایی ساختمان می شود. همچنین وزن بلوک سفالی نیز نسبتا از هبلکس بیشتر بوده و به دلیل چگالی بالا، حمل و نصب آن سخت تر است. بلوک لیکا نیز سبک است اما چگالی آن در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم در متر مکعب می باشد که نسبت به هبلکس سنگین تر است، اما همچنان از بلوک های سیمانی سبک تر می باشد. در جدول زیر می توانید چگالی انواع بلوک های لیکا، هبلکس، سفالی و سیمانی را با یکدیگر مقایسه کنید:
نوع بلوک | چگالی (کیلوگرم بر مترمکعب) |
هبلکس | ۳۰۰ تا ۸۰۰ |
لیکا | ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ |
سفالی | ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ |
سیمانی | ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ |
هبلکس از نظر عایق حرارت و صوت، یکی از بهترین بلوک ها است. وجود هوا در ساختار این بلوک باعث می شود که انتقال حرارت و صوت در بین فضاهای ساختمان کاهش یابد. اما بلوک سیمانی در عایق بندی حرارتی و صوتی ضعیف تر عمل می کند و این موضوع به دلیل چگالی بالای آن است. بلوک سفالی در مقایسه با بلوک سیمانی عایق بهتری است اما همچنان در مقایسه با بلوک هبلکس عملکرد ضعیف تری از خود ارائه می دهد. بلوک لیکا نیز به دلیل وجود دانه های رس در ساختار آن، عایق خوبی است. این دانه ها باعث کاهش انتقال حرارت و صوت می شوند، هرچند عملکرد عایق بندی لیکا در مقایسه با هبلکس کمی ضعیف تر است.
نوع بلوک | ضریب انتقال حرارت (W/m²K) | عایق بندی صوتی (dB) |
هبلکس | ۰/۰۹ تا ۰/۱۷ | ۴۵ تا ۵۵ |
لیکا | ۰/۲۲ تا ۰/۴ | ۴۵ تا ۵۰ |
سفالی | ۰/۵ تا ۰/۷ | ۳۰ تا ۳۵ |
سیمانی | ۱ تا ۱/۵ | ۳۵ تا ۴۰ |
بلوک های هبلکس از لحاظ مقاومت فشاری، به اندازه بلوک های سیمانی و سفالی قوی نیستند، اما در کاربردهای ساختمانی متداول مانند دیوار چینی همچنان گزینه ای مناسب به حساب می آیند. چرا که بلوک های هبلکس وزن سبکی دارند و از بار مرده ساختمان می کاهند. در نتیجه وزن سازه سبک شده و این موضوع در مناطق لرزه خیز و هنگام وقوع زلزله بسیار حائز اهمیت می باشد.
بلوک سیمانی از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است اما وزن سنگینی دارد که برای سازه های سنگین و صنعتی بسیار مناسب است. در این میان بلوک های سفالی دارای مقاومت مناسبی هستند، اما در مقایسه با بلوک های سیمانی کمی ضعیف تر عمل می کنند. بلوک لیکا به دلیل ساختار متراکم تر و مواد تشکیل دهنده مقاوم تر، در مقایسه با هبلکس از مقاومت فشاری بالاتری برخوردار است. این ویژگی باعث می شود تا از بلوک لیکا برای سازه ها با کاربری صنعتی که نیاز به مقاومت بیشتری در برابر فشار دارند، استفاده شود.
با توجه به مصرف کمتر منابع طبیعی و تولید آلودگی کمتر در فرآیند تولید بلوک هبلکس، این بلوک به عنوان یک محصول دوستدار محیط زیست شناخته می شود. همچنین، این بلوک به خودی خود عایق حرارت است که همین موضوع باعث کاهش مصرف انرژی در سازه های ساخته شده با این بلوک می شود. بلوک های سیمانی و سفالی در مقایسه با هبلکس تأثیرات زیست محیطی بیشتری دارند چرا که فرآیند تولید آن ها نیازمند مصرف بالای منابع طبیعی است. همچنین قابلیت عایق کمتری دارند که مصرف انرژی در طول عمر ساختمان افزایش می یابد. در این میان بلوک لیکا نیز به دلیل استفاده از مواد طبیعی و کاهش مصرف انرژی در ساختمان، به عنوان مصالح سازگار با محیط زیست شناخته می شود. تولید دانه های لیکا نیز با استفاده از منابع طبیعی اما با مصرف انرژی بیشتر صورت می گیرد.
در جدول زیر، میزان مصرف انرژی مربوط به انواع بلوک های ساختمانی لیکا، هبلکس، سفالی و سیمانی به صورت تقریبی با توجه به عایق حرارتی و کارایی انرژی هر بلوک آورده شده است. این مقادیر بر اساس کارایی حرارتی و تأثیر هر بلوک بر مصرف انرژی در ساختمان است.
نوع بلوک | میزان مصرف انرژی (KWh/m² در سال) | توضیحات |
هبلکس | ۵۰ تا ۸۰ | مصرف انرژی کم به دلیل عایق حرارتی بالا. مناسب برای ساختمانهای کم مصرف انرژی. |
لیکا | ۷۰ تا ۱۰۰ | عملکرد خوب در عایق بندی، اما بیشتر از هبلکس انرژی مصرف می کند. |
سفالی | ۱۲۰ تا ۱۵۰ | عایق حرارتی ضعیف تر، نیاز به استفاده از عایق های اضافی و در نتیجه مصرف انرژی بالاتر. |
سیمانی | ۱۵۰ تا ۲۰۰ | بالاترین مصرف انرژی به دلیل انتقال حرارت زیاد و عملکرد ضعیف در عایق بندی. |
هزینه تولید و نصب بلوک هبلکس به دلیل وزن سبک و سرعت بالای اجرا ،کمتر از سایر بلوک ها است. با اینکه قیمت اولیه بلوک هبلکس از سایر بلوک ها بیشتر است؛ اما به دلیل مزایای اقتصادی نظیر صرفه جویی در انرژی و کاهش نیاز به مصالح جانبی، هزینه کلی پروژه با استفاده از بلوک هبلکس کاهش می یابد. بلوک سیمانی، ارزان قیمت تر از هبلکس است اما هزینه های جانبی مانند نصب عایق های حرارتی و صوتی را به دنبال دارد. هزینه بلوک های سفالی نیز نسبتا کم است، اما همانند بلوک های سیمانی نیاز به هزینه های اضافی برای عایق بندی دارند. قیمت خرید هر عدد بلوک لیکا نیز از هبلکس و سایر بلوک های سفالی و سیمانی بیشتر است.
بلوک هبلکس به علت وزن سبک، سهولت در نصب، عایق بندی عالی و سازگاری با محیط زیست هم اکنون در بسیاری از پروژه های ساختمانی به عنوان جایگزینی برای بلوک های سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. اگرچه هزینه اولیه تولید آن بیشتر از بلوک های سیمانی و سفالی است، اما با در نظر گرفتن مزایای بلندمدت و کاهش هزینه های جانبی، یک انتخاب ایده آل و هوشمندانه برای ساخت سازه های مقاوم در برابر زلزله و کاهش آسیب های ناشی از آن می باشد. برای دریافت مشاوره رایگان جهت خرید بلوک هبلکس می توانید با کارشناسان عمران مدرن تماس بگیرید.
برای مطالعه بیشتر:
تصور کنید در یک دفتر کار با پارتیشن شیشه ای فریم لس نشسته اید؛ آیا…
استفاده از پارتیشن شیشه ای تک جداره وقتی قصد تفکیک فضاهای داخلی را دارید اما…
هبلکس به عنوان یکی از مصالح ساختمانی سبک و مقاوم، جایگاه ویژه ای در صنعت…