در صنعت ساخت و ساز، حفظ یکپارچگی سازه ها به ویژه سازه های بنایی همواره یکی از دغدغه های مهندسان و معماران بوده است. میلگرد بستر (Bed Joint Reinforcement) یکی از روش های نوین برای تقویت دیوارهای آجری یا بلوکی است که نقش مهمی در افزایش مقاومت و پایداری سازه در برابر تنش های مختلف ایفا می کند. این نوع میلگرد به صورت افقی در بستر ملات بین رج های دیوار قرار داده می شود و نقش مهمی در تقویت سازه و جلوگیری از ترک خوردگی ایفا می کند. در ادامه به این موضوع که در صنعت ساخت و ساز انواع، کاربرد و اهمیت میلگرد بستر چیست ، پرداخته شده است.
در پاسخ به این پرسش که میلگرد بستر چیست باید بگوییم میلگرد بستر نوعی تقویت کننده فلزی است که معمولاً از فولاد ضد زنگ، فولاد گالوانیزه یا سایر مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته می شود و به صورت میله های نازک یا شبکه های فلزی طراحی می گردد. این میلگرد ها در فواصل مشخص در لایه های ملات بین آجرها یا بلوک ها قرار می گیرند تا اتصال بهتری بین اجزای دیوار ایجاد کنند. میلگرد بستر به طور خاص برای تحمل بارهای جانبی مانند باد، زلزله و تنش های حرارتی طراحی شده است.

انواع میلگرد بستر چیست
میلگرد بستر چیست و چه انواعی دارد، پرسشی است که در این قسمت به پاسخ آن می پردازیم. انواع میلگرد بستر عبارتند از:
میلگرد بستر نردبانی: این میلگرد بستر دارای دو مفتول طولی موازی است که با مفتول های عرضی عمود بر آن ها به صورت پله ای (مانند نردبان) به هم متصل شده اند. در واقع، میلگرد بستر نردبانی ساده ترین نوع میلگرد بستر است که با جوش های نقطه ای مستقیم ساخته می شود.
میلگرد بستر خرپایی: مفتول های طولی توسط مفتول های مورب به هم متصل شده اند که ساختاری شبیه به خرپا ایجاد می کنند. این آرایش به شکل مثلث های پیوسته است. توزیع مناسب تنش در سه جهت (افقی، عمودی، مورب)، مقاومت بالاتر در برابر تغییر شکل و جوشکاری دقیق از مزایای میلگرد بستر خرپایی به شمار می آیند.
کاربرد میلگرد بستر چیست
در مبحث کاربرد میلگرد بستر چیست ، می توان گفت که از میلگرد بستر در ساخت و اجرای دیوار ها استفاده می شود. میلگرد بستر با توزیع یکنواخت تنش ها در دیوار، افزایش مقاومت دیوارها را به همراه داشته و از ترک خوردگی و فروپاشی دیوارهای سازه جلوگیری می کند. دیگر کاربرد میلگرد بستر ، به اجرای دیوارهای سازه در مناطق لرزه خیز مربوط می شود. در مناطق لرزه خیز، میلگرد بستر به بهبود رفتار لرزه ای دیوارهای بنایی کمک می کند.
از کاربرد میلگرد بستر در راستای کنترل ترک های حرارتی نمی توان چشم پوشی کرد. تغییرات دمایی می تواند باعث ایجاد ترک در دیوارها شود. از این رو با استفاده از میلگرد بستر، این تنش ها کاهش می یابد. به طور کلی کاربرد میلگرد بستر در دیوارهای باربر و غیر باربر قابل ملاحظه است. این میلگرد ها در انواع دیوارها، از جمله دیوارهای داخلی، خارجی و پارتیشن ها، استفاده می شوند.
مزایای استفاده از میلگرد بستر چیست
در این خصوص که مزایا و ویژگی های میلگرد بستر چیست باید به افزایش دوام سازه اشاره کرد. میلگرد بستر با کاهش ترک ها و بهبود یکپارچگی دیوار، عمر مفید سازه را افزایش می دهد. نصب آسان از دیگر مزایای این مصالح ساختمانی به شمار می آید. قرار دادن میلگرد بستر در ملات نیازی به تجهیزات پیچیده ندارد و به راحتی انجام می شود. نمی توان از هزینه اقتصادی و مقرون به صرفه میلگرد بستر چشم پوشید. با توجه به تاثیر قابل توجه میلگرد بستر در افزایش مقاومت سازه، هزینه استفاده از آن نسبت به سایر روش های تقویت، مقرون به صرفه است.
مقاومت در برابر خوردگی، از دیگر امتیازات مثبت میلگرد بستر به شمار می آید. میلگرد هایی که با مواد ضد زنگ یا گالوانیزه ساخته شده اند، در برابر شرایط محیطی سخت مناسب می باشند. عکس میلگرد بستر ارائه شده در ادامه، نشان دهنده استفاده صحیح از این محصول است.

استانداردهای میلگرد بستر چیست
در ایران، استفاده از میلگرد بستر باید مطابق با استانداردهای ملی و آیین نامه های ساختمانی مانند استاندارد ۲۸۰۰ و مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان باشد. این استانداردها ضوابطی برای جنس، ابعاد، فاصله گذاری و نحوه نصب میلگرد بستر تعیین می کنند. به طور کلی، فاصله میلگرد های بستر در دیوارها معمولاً بین ۴۰ تا ۶۰ سانتی متر در ارتفاع دیوار است، اما این مقدار بسته به نوع سازه و بارهای وارده متغیر است.
چالش ها و نکات اجرایی میلگرد بستر چیست
در اجرای دیوار با میلگرد بستر، کیفیت مواد را در نظر داشته باشید. استفاده از میلگرد های با کیفیت پایین یا بدون پوشش ضد زنگ می تواند به خوردگی و کاهش عمر سازه منجر شود.
همچنین عدم رعایت فاصله گذاری مناسب یا قرار نگرفتن کامل میلگرد در ملات، کارایی و عملکرد آن را کاهش می دهد. تطابق با طراحی از دیگر نکاتی است که باید به آن توجه شود. مهندسان سازه باید نوع و تعداد میلگرد های بستر را با توجه به نوع دیوار و شرایط محیطی طراحی کنند. عکس میلگرد بستر زیر، اجرای دیوار به کمک والپست و میلگرد بستر را نشان می دهد.

عوامل موثر بر وزن میلگرد بستر چیست
وزن میلگرد بستر به عوامل مختلفی از جمله جنس، ابعاد، نوع طراحی (نردبانی یا خرپایی) و طول آن بستگی دارد. میلگرد بستر معمولاً از فولاد ضد زنگ، فولاد گالوانیزه یا فولاد کربنی ساخته می شود. فولاد ضد زنگ، سنگین تر از فولاد گالوانیزه است.
قطر میلگرد های بستر معمولاً بین ۳ تا ۶ میلی متر است. هرچه قطر بیشتر باشد، وزن میلگرد بستر افزایش می یابد. وزن میلگرد بستر با ساختار ساده، سبک تر بوده زیرا فقط از میله های مستقیم تشکیل شده است. اما میلگرد خرپایی به دلیل ساختار زیگزاگ، سنگین تر است.
میلگرد های بستر در طول های استاندارد (معمولاً ۲/۷ تا ۳ متر) تولید می شوند و وزن آن ها با افزایش طول بیشتر می شود. وزن میلگرد بستر در مقایسه با میلگرد اصلی سازه ای (مانند میلگرد های بتن آرمه) بسیار کمتر است. برای محاسبه دقیق وزن میلگرد بستر در پروژه ها، باید مشخصات فنی محصول (مانند قطر، طول و نوع) از تولید کننده دریافت شود. وزن میلگرد بستر را می توان با استفاده از فرمول های زیر محاسبه کرد:
فرمول اول: ۱۰۰۰ / شعاع * شعاع * ۳.۱۴ * طول * ۷.۸۶ = وزن میلگرد بستر
فرمول دوم: ۱۶۲ / سایز میلگرد * سایز میلگرد = وزن میلگرد بستر
در فرمول های بالا، بایستی سایز میلگرد و شعاع آن به میلی متر و طول میلگرد به متر وارد شود. جهت محاسبه وزن میلگرد بستر با استفاده از این فرمول ها، ابتدا باید وزن میلگرد طولی را حساب کرده و سپس عدد به دست آمده را در عدد ۲ که تعداد میلگرد طولی است، ضرب کنیم. سپس وزن میلگرد بستر میانی را محاسبه کرده و در نهایت دو عدد به دست آمده را با یکدیگر جمع می کنیم. به همین سادگی، وزن میلگرد بستر به دست می آید.

نحوه نصب و اجرای میلگرد بستر
نصب میلگرد بستر باید در هر ۲ الی ۳ رج آجر یا بلوک انجام شود. طول میلگرد باید به اندازه طول دیوار باشد و در صورت نیاز به وصله، حداقل ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر هم پوشانی لازم است. میلگرد باید تمیز و بدون زنگ زدگی باشد و با ملات حداقل به اندازه ۱ سانتی متر پوشیده شود. در محل بازشو ها (درب یا پنجره) استفاده از میلگرد بستر در بالا و پایین الزامی است.
خرید میلگرد بستر و سایر مصالح دیوار چینی از عمران مدرن
در پایان مبحث میلگرد بستر چیست ، باید افزود میلگرد بستر به عنوان یک راه حل ساده اما موثر در تقویت دیوارهای بنایی، نقش مهمی در افزایش ایمنی و پایداری سازه ها ایفا می کند. با توجه به مزایای آن از جمله هزینه پایین، نصب آسان و تاثیر قابل توجه در مقاومت سازه، استفاده از میلگرد بستر در پروژه های ساختمانی به ویژه در مناطق لرزه خیز به شدت توصیه می شود. رعایت استانداردها و توجه به کیفیت مواد و اجرای صحیح، کلید بهره برداری حداکثری از این فناوری در ساخت و ساز است.
جهت خرید میلگرد بستر و سایر مصالح ساختمانی مورد نیاز می توانید با کارشناسان عمران مدرن به شماره ۰۲۱۶۲۹۹۹۶۷۵ تماس بگیرید. عمران مدرن به عنوان یکی از مراجع تخصصی در حوزه فروش و ارائه خدمات ساختمانی، انواع مصالح مورد نیاز دیوار چینی مانند میلگرد بستر و وال پست آماده را با کیفیت بالا و قیمت مناسب ارائه می دهد.
برای مطالعه بیشتر:

دیدگاهتان را بنویسید