طراحی معماری دانشگاه

طراحی معماری دانشگاه به عنوان نماد آموزشی و دانش یک منطقه، شهر یا کشور به شمار می رود. طراحی یک مجموعه آموزشی شامل ضوابط و امکاناتی است که در روند شکل گیری طرح تاثیر به سزایی دارد. دانشگاه ها می توانند به صورت یک مجموعه چند منظوره یا به صورت یک ساختمان واحد عمل کنند.

اساساً بخشی از برنامه تحقیقاتی پروژه ساختمان های دانشگاهی ، مطالعاتی است كـه بـه شـرح فضاهای كارآمد تیپ یا نمونه می پردازد . هدف اصـلی مشـخص كـردن ابـزار عملـی و ضـوابط اجرای مورد نیاز جهت طراحی و اجرای پروژه ساختمان دانشگاهی است .

فضا و محیط مصنوع نقش مهمی در شکل‌گیری هویت، ساختار فکری و فرهنگی و سبک زندگی افراد داشته و می‌تواند در ایجاد، تشدید و یا کاهش معضلات روانی و اجتماعی آن‌ها تأثیر‌گذار باشد.

در طراحی معماری دانشگاه مهمترین ویژگی كلاس های تیپ مستطیل به شرح زیر می باشد : - كلاس ها با ویژگی مستطیل سطح سرانه كمتری را به خود اختصاص می دهند كه نمونـه هـا گویای این مطلب هستند . - با توجه به آن كه كلاس ها به عنوان فضای منفرد طراحی می شوند در تركیب كلاس هـا بـا سایر فضاهای دیگر نیاز به دسترسی و راهروی ارتباطی دارند و هنگـام طراحـی جهـت اسـتفاده ازحداكثر نور طبیعی ، در ورودی در بعد طولی كلاس در نظـر خواهـد گرفـت و لـذا همجـواری كلاس های مستطیل شكل با راهرو از جهت طول خواهد بود و ایـن مسـاله باعـث افـزایش زیـر بنای ناخالص می گردد . - كلاس ها با ابعاد مستطیل به ویژه در ظرفیت های بالا مشكلاتی از قبیل تسلط كمتر استاد بر دانشجویان ، قدرت دید كمتر ردیف های آخر را دارا است.

در طراحی معماری دانشگاه كلاس با ابعاد مربع ، سطح سرانه بیشتری را به خود اختصاص می دهد . - كلاس ها با ابعاد مربع در تركیب و همجواری با سایر فضـاها ، ضـریب گـردش كمتـری را بـه خود اختصاص می دهند. در كلاس های مربع با ظرفیت های محدود ، تسلط استاد بر دانشجو و قدرت دید ردیـف هـای آخر وضعیت بهتری نسبت به كلاس با ابعاد مستطیل دارد .

در طراحی معماری دانشگاه یكی از امكانات یاری دهنده بخش آمـوزش نظـری دانشـكده ، فعالیـت هـای كتابخانـه اسـت . كتابخانه در یك مركز آموزشـی ، فضـایی اسـت كـه دانشـجویان در آنجـا مـی تواننـد از كتـب تخصصی مربوط به رشته تحصیلی مورد نظر استفاده نمایند ، درجریان آخرین تازه هـای كتـاب مجلات ، بولتن ها و قرارگیرند ، درفضای آرام آن به مطالعـه پردازنـد و بنـابراین پـیش بینـی فضایی مناسب برای كتابخانه در برنامه فیزیكی دانشكده ضروری است .

طراحی معماری دانشگاه برای این سالن دارای یك فضای اصلی مطالعه است و محل قرارگیری آن به گونه ای باید در نظر گرفته شود كه مراجعه كنندگان پس از ورود به كتابخانه بـه سـادگی بتواننـد بـه ایـن فضـا دسترسی داشته باشند ، دراین سالن فضایی برای قراردادن قفسه هـای كتـاب از نـوع بـاز و فضاهای مطالعه ، پیش بینی می شود . این فضاها شامل میزهایی بـرای مطالعـه بـه صـورت انفرادی و گروهی می باشد . بخش مطالعه انفـرادی در قسـمتهای كـم رفـت وآمـد در نظـر گرفته می شود . در ضمن مسیرهای رفت وآمد به گونه ای پیش بینی می گـردد كـه بـرای مطالعه كنندگان در سالن مزاحمتی ایجاد ننماید . ظرفیــت سالن مطــالعه كتابخانه برای اسـتفاده 25 درصد كـل دانشـجویان درنظـر گرفتـه می شود كه به ازای هر دانشجو نیز 25/2 متر مربع فضا اختصاص داده می شود .