طراحی جایگاه سوخت 

طراحی جایگاه سوخت من جمله خدمات ارائه شده توسط تیم طراح ما در مجموعه عمران مدرن می باشد. جایگاه سوخت (Filling Station) محلی است جهت توزیع انواع سوخت ماشین اعم از بنزین، گازوئیل، گاز CNG، برق و ... .

طراحی جایگاه سوخت مانند دیگر سازه ها در چهار بخش معماری، عمران، مکانیک و برق انجام می شود. با توجه به استاندارد های موجود بخش مکانیکی و برقی  در طراحی پمپ بنزین اغلب بصورت تیپیکال می باشد و طراحی متفاوتی ندارند، لذا در ادامه به طراحی معماری پمپ بنزین و بخش عمرانی آن پرداخته خواهد شد.

ضوابط و مقررات طراحی جایگاه سوخت

طراحی جایگاه سوخت باید توسط مشاورین تایید شده و رتبه دار سازمان مدیریت و برنامه ریزی و یا مشاورین با پروانه اشتغال از سازمان نظام مهندسی صورت بگیرد.

رعایت نکات استاندارد های IPS – API – NFPA – ASME – ANSI – BS – EN که مورد تایید شرکت ملی نفت ایران است، الزامی می باشد.

رعایت قوانین مباحث مقررات ملی ساختمان و آیین نامه ۲۸۰۰ در طراحی جایگاه سوخت الزامی می باشد.

کف تمام شده جایگاه سوخت شامل تمام قسمت های جایگاه باید در ارتفاعی بالاتر از گدر های اطراف قرار گرفته باشد.

سطح نهایی تردد وسایل نقلیه باید برای حداقل بار متمرکز ۱۰ تن باید مقاوم گردد.

کف محوطه سواره رو باید با ۲۰ سانتیمتر بتن مسلح نقویت شده و روی آن با بتن سخت رنگی پوشش داده شود.

کلیه مواد و مصالح مصرفی ذکر شده در جزییات طراحی جایگاه سوخت باید غیر قابل اشتعال و مورد تایید مراجع ذیصلاح باشند.

مخازن زیر زمینی باید در حوضچه ایزوله بتنی قرار بگیرد و اطراف آن با ماسه بادی به قطر ۵۰ سانتیمتر پر شود.

زمین مناسب طراحی جایگاه سوخت

طبق دستورالعمل طراحی و ساخت جایگاه های کوچک عرضه سوخت، انتخاب زمین جهت طراحی جایگاه سوخت وابسته به عوامل مختلفی است که از این عوامل می توان به وارد ذیل اشاره نمود.

• توپوگرافی و بافت منطقه
• دسترسی های منطقه
• کاربری مجاورین زمین انتخابی
• ترافیک وسیله نقلیه عبوری منطقه
• عرض گذر و پیاده رو های اطراف

لازم به ذکر است:

• زمین انتخابی در مسیر سیل آب و آب های سطحی نباشد.
• زمین انتخابی در مجاورت مکان هایی با تجمع افراد ببیش از 50 نفر، انبار های نگهداری و یا ساختمان های مسکونی نباشد.
• زمین انتخابی باید حداقل 15 متر از مراکزی که از شعله بی حفاظ ( آهنگری، جوشکاری و ...) استفاده می کنند فاصله داشته باشد.
• زمین انتخابی نباید در پیچ ها و شیب های تند قرار گرفته باشد.

الزامات ایمنی طراحی جایگاه سوخت

می توان از آتش سوزی و انفجار بعنوان عمده مخاطره جایگاه های سوخت یاد کرد، برای پیشگیری و سرکوب آتش تمهیدات لازم باید در مرحله طراحی جایگاه سوخت مد نظر قرار بگیرد. 

بررسی احتمال نشت سوخت و یا وقوع هرگونه خطای انسانی بهنگام بهره برداری و عواقب موثر بر محیط زیست منطقه  و به طور کلی بررسی ریسک آلودگی محیط زیست از الزامات ایمنی می باشد.

رعایت بهداشت مجاری موجود در جایگاه که امکان مواجهه با بخارات هیدروکربوری در آن وجود دارد جز الزامات ایمنی کارکنان جایگاه سوخت می باشد.

سیستم اطفای حریق در انواع ثابت و دستی باید در طراحی جایگاه سوخت لحاظ گردد. سیستم ثابت مبتنی به کف جهت رفع حریق احتمالی ناشی از نفتکش در حال تخلیه سوخت و انواع خاموش کننده های دستی حاوی پودر خشک شیمیایی در ابعاد و فواصل مختلف باید ن=تعبیه شوند.

انواع جايگاه سوخت

جایگاه های سوخت از لحاظ کاربردی به انواع اشاره شده در ذیل تقسیم می شوند :

• جایگاه های سوخت شهری
• جایگاه های سوخت بین شهری
• جایگاه سوخت سیار
• جایگاه سوخت ساحلی

طراحی جایگاه سوخت شهری

رایج ترین جایگاه سوخت ، جایگاه های سوخت شهری می باشند همچنین طراحی جایگاه سوخت شهری بر اساس ظرفیت و انواع فراورده های توزیع شده در آن جایگاه صورت می گیرد.

به این ترتیب که:

• تک سكو بنزين که حداقل نیاز به زمینی در ابعاد ۲۲ در ۱۱ مترمربع جهت طراحی جایگاه سوخت دارد.
• دو سكو بنزين که حداقل نیاز به زمینی در ابعاد ۲۲ در ۱۶ مترمربع جهت طراحی جایگاه سوخت دارد.
• سه سكو بنزين که حداقل نیاز به زمینی در ابعاد ۳۰ در ۳۰ مترمربع جهت طراحی جایگاه سوخت دارد.
• دو فراورده دو سكویی که حداقل نیاز به زمینی در ابعاد ۴۰ در ۲۵ مترمربع جهت طراحی جایگاه سوخت دارد.
• دو فراورده سه سكویی که حداقل نیاز به زمینی در ابعاد ۴۰ در ۴۰ مترمربع جهت طراحی جایگاه سوخت دارد.
• دو فراورده چهار سكویی که حداقل نیاز به زمینی در ابعاد ۴۰ در ۶۰  مترمربع جهت طراحی جایگاه سوخت دارد.

طراحی جایگاه سوخت بین شهری

برای طراحی جایگاه سوخت بین شهری (Services Station) از تمام ضوابط طراحی جایگاه سوخت شهری استفاده می شود. بعلاوه اینکه این جایگاه ها برای سرویس های دیگری همچون سوپرمارکت، سرویس های بهداشتی، پارکینگ و در کل انواع خدمات رفاهی بین راهی طراحی می شوند.

طراحی جایگاه سوخت سیار

جایگاه سوخت سیار (Portable Fuel Station) با هدف سوخت گیری ماشین ها در محل استفاده می شود. از نظر ابعاد نیز جای کمتری نسبت به جایگاه سوخت معمولی اشغال می کنند. این جایگاه ها از یک مخزن دو جداره و یک دیسپنسر جهت توزیع سوخت تشکیل شده اند.

طراحی جایگاه سوخت ساحلی

طراحی جایگاه سوخت ساحلی (Marine fuel station) از نظر ماهیت تفاوتی با طراحی جایگاه های دیگر ندارد. این جایگاه ها که فضای کوچکی رو اشغال می نماید با هدف تامین سوخت قایق ها و کشتی ها در بنادر تعبیه می گردند. با توجه به طول قابل توجه خط ساحلی در شمال و جنوب کشور ما، می توان با نصب این جایگاه به رونق سفرهای دریایی با اهداف صیادی، تفریحی، نظامی، باربری و مسافربری کمک کرد.