طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری

طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری در شبکه ترافیک شهری نقش و اهمیت ویژه ای دارند. این اهمیت دلایل گوناگونی از جمله نقش عمده تقاطعها در ایمنی و ظرفیت شبکه دارد. تقاطعهای یک شبکه ترافیک بخش عمده ای از تصادفهای آن شبکه را که بیشترشان منجر به جراحت یا مرگ می شون به خود اختصاص می دهند.

اهمیت دیگر طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری این نکته مهم است که ظرفیت هر پیوند و به طور کلی ظرفیت شبکه ترافیک یک شهر به ظرفیت و قابلیت کشش تقاطعهای آن پیوند یا شبکه بستگی دارد ، به طوری که ظرفیت تقاطعها ظرفیت جاده های شهری را مشخص می کند.

تقاطعها از نظر پیاده ها نیز حائز اهمیت اند و لذا در طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری باید پیش بینیهای لازم نظیر تعیین محل عبور عابران نرده کشیها و ایجاد سکوهای لازم به عمل آید. در تقاطعهایی که عبور و مرور پیاده ها زیاد است علاوه بر این اقدامات باید راه حلهای دیگری نظیر ایجاد راهروهای زیرزمینی را نیز در نظر گرفت. اگر به دلیل یا دلایلی ساختن راهروهای زیر زمینی یا پلهای مخصوص عابران پیاده میسر نباشد باید به راه حلهایی نظیر کانالیزده کردن ترافیک ممنوع کردن بعضی از گردشها در تقاطعهایی که با چراغ راهنمایی کنترل می شوند و پیش بینی فاز مخصوص برای عابران پیاده متوسل شد.

طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری تابع موارد ذیل است؛

حجم ترافیک ساعت طرح

مشخصات کاربری خودروی طرح

سرعت طرح

در طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری باید دید کافی در امتداد هر دو راه و نیز گوشه های تقاطع وجود داشته باشد تا رانندگان خودرو های متلاقی‌، به موقع یکدیگر را مشاهده کنند و بدین ترتیب از بروز تصادف جلوگیری شود. مقدار فاصله دید بستگی به نوع وسیله کنترل کننده جریان آمد و شد دارد. هرگاه در مواردی نتوان فاصله دید کافی تأمین کرد، باید سرعت های نزدیک شدن به تقاطع کنترل شده و مقدار آن به میزان مناسب، در رابطه با فاصله دید موجود، کاهش داده شود.

در طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری در تقاطع های همسطح،‌ یک خط میانی به عنوان خط کاهش سرعت و ذخیره درآمد و شد برای گردش به چب و ترک راه جدا شده،‌ یا به عنوان خط افزایش سرعت برای خودروهای چپ گرد وارد به راه جدا شده‌، در نظر گرفته می شود. در نظر گرفتن دو خط میانی برای گردش های خروجی از متداولترین روش های طرح است. گاه نیز ممکن است یک تقاطع دارای چهار خط میانی، دو خط برای کاهش سرعت و دو خط برای افزایش سرعت باشد. در سه راهیها، طرح شامل یک خط افزایش سرعت و یک خط کاهش سرعت می باشد. این خطوط ممکن است در رابطه با آمد و شد کلی به وسیله چراغ راهنما علامت ایست و معابر شرایط آمد و شد تقاطع کنترل شود.

طراحی تقاطع‌ های شهری و غیرشهری با توجه به تاثیری که در زندگی روزمره شهروندان و حجم انبوه سرمایه گذاری های لازم دارد، نیاز به توجه و دقت بالایی در مرحله تصمیم گیری دارد. احداث زیرساخت های مرتبط با حمل و نقل و ترافیک شهری شامل شبکه معابر شهر، تقاطع های همسطح و غیرهمسطح، تجهیزات مختلف مدیریت و کنترل ترافیک، در صورتی که با رعایت تمام جوانب باشند، از جمله راهکارهای بهبود وضعیت حمل و نقلی محسوب می شوند. یکی از مهمترین زیرساخت های مرتبط با حمل ونقل شهری، تقاطع غیر همسطح می باشد که احداث آن در مجموع در برنامه عمرانی شهرداری ها قرار می گیرند. توجه به معیارهای اقتصادی، محیطی، اجتماعی و کالبدی درارزیابی تقاطع های غیر همسطح اجرا شده ضروری به نظر می رسد چرا که تنها توجه به معیارهای ترافیکی، که معمولا در زمان تهیه و پیشنهاد طرح ها، ملاک تصمیم گیری می باشند، می تواند باعث اثرات نامطلوب در دیگر زمینه ها گردد.