نمای آجری سنتی

نمای آجری سنتی به اندازه انواع نماهای مدرن میان افراد مختلف به ویژه طرفداران معماری کلاسیک طرفدار دارد. با صنعتی شدن اغلب زندگی های امروزی، افراد تمایل بیشتری به معماری های کلاسیک و نوستالژیک یافته اند. در میان انواع نما های کلاسیک ، نمای آجر سنتی جایگاه متمایزی دارد. 

در گذشته آجر در کنار کاشی تنها مصالح برای نما سنتی بودند. به همین دلیل، نهایت خلاقیت و تنوع طرح در نمای آجری در نماهای سنتی مشاهده می شود. البته آجرکاری نما در گذشته از سازه و قوس های ساختمان تبعیت می کرد. امروزه همچنان طرح های نمای سنتی آجری ، در نمای ساختمان ها اجرا می شود. 

قیمت نمای آجر سنتی

نوع آجر مورد استفاده در طراحی و اجرای نمای آجر سنتی ، سبک چیدمان و پیچیدگی معماری نمای طراحی شده نقش زیادی در تعیین قیمت تمام شده نما با آجر سنتی دارد. ممکن است سایر مصالحی که در کنار این آجر به صورت تلفیقی استفاده می شود، قیمت تمام شده نما را تحت تاثیر قرار دهد. اما در کل این نوع نما به نسبت کیفیت و زیبایی و در مقایسه با سایر انواع نما، قیمت مناسبی دارد.

اجرای نمای آجری سنتی

آجر از دیر باز در ساخت بنا و طراحی نما مورد استفاده معماران بوده است و با وجود گذر زمان و عرضه انواع مصالح ساختمانی مدرن برای ساخت انواع نماهای سنتی ، همچنان جایگاه خود را به عنوان مصالح ساختمانی پرکاربرد و پرطرفدار حفظ نموده است. خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوب، قیمت مناسب، در دسترس بودن، زیبایی و اصالت آجر باعث شده است که بسیاری از معماران ، اجرای نمای آجری سنتی را در اولویت خود قرار دهند.

یک معمار می تواند با استفاده از آجرهای سنتی و روش های مختلف چیدمان، نماهای خاص و متمایزی را طراحی نماید. در ادامه به معرفی انواع طرح های اجرای نمای آجری سنتی پرداخته شده است.

رگ چینی

به ایجاد طرح های مختلف با ترکیب آجرها رگ چینی گفته می شود. در اجرای نمای آجر سنتی با این روش، با تغییر حالت های قرار گرفتن آجر طرح های مختلف ایجاد می گردد. در ادامه برخی از طرح های معروف نمای آجری سنتی که از دیرباز در ایران اجرا می شود، معرفی گردیده است.

نما سنتی با آجر راسته: آجری که از پهلو و درازا در نما کار شود.

نمای سنتی آجری با آجر کله: آجری که سر آن به صورت افقی یا عمودی در نما قرار گرفته شود.

نما سنتی با آجر قد نما: آجری که از پهلو و درازا به طور عمودی در نما استفاده گردد.

نمای سنتی آجری با آجر لاریز: آجری که رج آجرها حالت پله‌ ای تمام می شود.

نما سنتی با آجر لابند مرتب: آجری که یک در میان، کله و راسته کار شود.

نماهای سنتی با روش نیما نیم: آجرکاری معمولی که بندکشی‌ های رگ عمودی بالا درست در وسط آجر های رگ پایین قرار می ‌گیرند. 

طرح ‌های دیگر نما با آجر سنتی با روش رگ چینی عبارتند از: کله راسته ، خفته راسته ، بافت حصیری ، جناغی ، شطرنجی و ...

گل اندازی

 برخی مواقع در آجرچینی رگ چین از ترکیب آجرها گل های مختلف ایجاد می شود و گاهی آجر و کاشی پیش بر با هم ترکیب می‌ شوند و کاشی مانند نگینی در نمای آجری قدیمی به چشم می آید.

گره سازی

 گره سازی با آجر چینی یکی از روش های بسیار ظریف و هنری است که با قطعه‌ های مختلف آجرهای بریده و تیشه داری شده انجام می‌ شود. اجرای نمای آجری سنتی با این روش به مهارت بسیار بالایی نیاز دارد.

آجرکاری با آجرهای تزئینی (مهری)

 در این شیوه انواع آجرها با نقش ‌های مختلف برجسته، با طرحی که به صورت مهر شده روی سطح آجر نقش بسته، استفاده می گردد.

فخر و مدین

در این طرح نما با آجر سنتی ، آجرها به صورت مشبک چیده می‌شود و به منظور ایجاد سایه روی قسمتی از پنجره و یا ارتباط بصری بین دو فضا، استفاده می گردد.

هشت و گیر

در این شیوه از اجرای نمای آجری سنتی ، آجر چینی به صورت مسطح انجام نمی گردد و نماکار به صورت برجسته و فرورفته طرح ‌هایی روی نما به وجود می‌ آورد که با ایجاد سایه جلوه های مختلفی در نما ایجاد می کند.

باد بزنی

در این روش از اجرای نمای آجر سنتی ، نما را به مربعاتی تقسیم کرده و در هر مربع یک آجر به صورت افقی و آجر دیگر به صورت عمودی چیده می‌ شود.

معقلی (ترکیب کاشی و آجر)

برخی اوقات در اجرای نمای آجری سنتی ، آجر و کاشی با هم ترکیب می شوند.

طراحی نمای آجری سنتی

طراحی نمای آجری سنتی با انواع روش های اجرا و انواع آجر سنتی امکان پذیر است. یک معمار و طراح نما اول باید با انواع روش های اجرای نماهای سنتی آشنا باشد و دوم شناخت کافی از انواع آجر سنتی داشته باشد. اگر از معمارانی هستید که قصد طراحی نمای آجری سنتی را دارید، نگران تنوع آجر سنتی نباشید. این نوع آجر تنوع بسیار زیادی دارد و شما می توانید از این تنوع، برای طراحی نماهای سنتی منحصر به فرد استفاده نمایید. علاوه بر تنوع در جنس و تکنولوژی ساخت که باعث خواص و کارایی متفاوت این آجرها می شود، این نوع آجرها تنوع ظاهری خوبی نیز دارند. 

آجر سنتی زرد رنگ، قرمز، آجرهای خشتی ساده، آجرهایی با انواع طرح های سنتی همچون ستاره ای ، گره ای ، فروهر، آجر های لاله، آجر های مشبک و آجر های رنگی سنتی لعابدار از جمله آجرهایی هستند که می توانید از آن ها برای اجرای نمای آجر سنتی استفاده نمایید. بر خلاف تصور بسیاری از افراد، نماهای سنتی از تنوع خوبی برخوردار هستند. در صورتی که قصد طراحی نما آجر سنتی را دارید، بهتر است با انواع این آجرها و خواص متفاوت آن ها آشنا شوید.

انواع آجر سنتی (تزیینی)

• آجر واکوب و آبمال
• آجر پیش بر
• آجر مهری
• آجر تراش
• آجرهای تزئینی قالبی و تراش
• آجر آبساب

نمای آجر سنتی تلفیقی

در نمای آجری سنتی گاهی تکنیک ترکیب با کاشی کاری و گچ کاری به کار گرفته می شود. این نوع تکنیک تلفیق هم در نما آجر سنتی و هم در کتیبه های سنتی ایرانی قابل مشاهده است.

نمای آجری سنتی با استفاده از آجر های سنتی مرغوب

نمای آجری سنتی با استفاده از آجرهای سنتی اجرا می شود اما امروزه این آجرها در مقایسه با آجرهایی که در گذشته استفاده می شده اند، کیفیت مناسبی داشته و خواص مطلوبی دارند. یک معمار می تواند با اطمینان از کارایی آجر های سنتی از آنان برای طراحی نماهای زیبا استفاده نماید. استفاده از تکنولوژی روز پخت و کوره های مجهز، مواد اولیه مرغوب و... باعث ارتقا چشمگیر خواص این آجرها در طول زمان شده است. نوع ماده اولیه مصرفی، مدت زمان پخت، شکل آجر ، رنگ آجر می تواند با یکدیگر متفاوت باشد و بر قیمت تمام شده آن تاثیر بگذارد. استفاده از این آجرها برای طراحی نمای آجری سنتی موجب به کارگیری ترکیبی از طرح های سنتی و تکنولوژی روز می شود.

نمای آجری سه سانتی ساختمان

نمای آجر سه سانتی ساختمان که نام دیگر آن آجر پلاک است در طراحی نمای آجری سنتی بسیار کاربرد دارد. نام آجر سه سانتی ساختمان بر گرفته از نمونه های اولیه ای است که در عرض ۳ سانتی متر تولید می شده اند. امروزه ابعاد متفاوتی از نمای آجر سه سانتی ساختمان و همینطور رنگ های متنوع آن، در بازار موجود است. رنگ زرد نمای آجر سه سانتی ساختمان پر استفاده ترین نوع آجر سه سانتی در اجرای نمای آجری سنتی است. همچنین نمای آجر سه سانتی ساختمان در برابر سرما و گرما مقاومت خوبی از خود نشان می دهد و به راحتی شوره نمی زند.

نمای آجر سه سانتی ساختمان در برابر تابش نور خورشید بسیار مقاوم است و به سادگی تغییر رنگ نمی دهد.

نمای ساختمان با آجر قزاقی

آجر قزاقی یکی از قدیمی ترین انواع آجر سنتی است که برای اجرای نماهای سنتی از آن استفاده می شده است. آجر قزاقی معمولا با روش دستی و سنتی تولید می شود. اجرای نمای ساختمان با آجر قزاقی بیشتر برای مرمت نمای آجری قدیمی به کار گرفته می شود. این نوع آجر به صورت طرح دار و ساده در رنگ های مختلفی تولید می شود.

نمای ساختمان با آجر قزاقی سفید یا بهی رنگ مرغوب ترین نوع نما سنتی با آجر قزاقی است. نمای ساختمان با آجر قزاقی ، خاصیت عایق حرارتی را برای ساختمان ایجاد می کند.

نمای آجر سنتی و سبک روستیک

سبک چیدمان آجر های سنتی در طراحی نمای آجری سنتی نقش تعیین کننده ای دارد. یک معمار خلاق و حرفه ای با انتخاب سبک چیدمان، نماهای زیبایی خلق می کند. سبک روستیک یا روستایی -سنتی یک سبک معماری است که امروزه به ویژه در طراحی ویلاها، رستوران ها و هتل ها، محل های اقامت و کاروانسراها رواج زیادی یافته است. اغلب افراد از زندگی های صنعتی و ماشینی خسته شده اند و به دنبال فضاهای نوستالژیک هستند که آن­ها را از حال و هوای زندگی صنعتی دور کند. روستیک در لغت به معنی دست نخورده است. اجرای نمای آجر سنتی با سبک روستیک نیز به بی تکلف بودن و نزدیکی روح متریال استفاده شده در اجرای نما با طبیعت، اشاره می کند.

نمای آجری سنتی در معماری داخلی

یکی از اصلی ترین کاربردهای نمای آجری سنتی در معماری داخلی است. از این نوع آجر نما در تزیین داخلی بسیاری از ساختمان ها استفاده می شود. استفاده از نما سنتی آجر برای طراحی داخلی و تزیین رستوران ها، بناهای مسکونی و تمامی ساختمان هایی که صاحبان آن ها علاقه به معماری کلاسیک دارند، بسیار رایج است.

از این نوع آجر برای طراحی فضاهای گرم و صمیمی به وفور استفاده می شود. یک معمار می تواند با استفاده از نمای آجری سنتی در کنار سایر مصالح ساختمانی سنتی همچون آجر های کف سنتی ، یک معماری منحصر به فرد و به یاد ماندنی خلق نماید.

کاربری های نمای آجر سنتی 

استفاده از نمای آجری سنتی در معماری رستوران های سنتی، خانه های ویلایی، مساجد و اماکن مذهبی، بازسازی ساختمان های تاریخی، ساختمان هایی در بافت قدیمی شهرها، ساختمان های مسکونی، طراحی فضاهای باز و حیاط ها، برخی ادارات و... رواج بسیار زیادی دارد.

 یک معمار می تواند با خلاقیت و استفاده از دیگر مصالح ساختمانی، نمایی منحصر به فرد و زیبا خلق کند.

 در بسیاری از معماری های مبتنی بر نمای آجری سنتی ، از شیشه های رنگی، انواع سنگ ها، کاشی ها، حوض های آب در داخل حیاط و ... برای زیباتر نمودن ساختمان و نماهای سنتی استفاده می شود.