طراحی سیستم اطفا حریق

سیستم اطفا حریق ، مجموعه اقداماتی است که برای مهار آتش و مقابله با آن صورت می‌گیرد. امروزه از طراحی سیستم اعلام و اطفا حریق هوشمند به طور گسترده در اماکن مسکونی، اداری و صنعتی استفاده می شود، تا در مواقع بروز آتش سوزی به موقع به ساکنین ساختمان اطلاع داده شده و خسارات به وجود آمده از طریق مهار اولیه آتش به حداقل برسد. 

نصب سیستم اطفا حریق

 انواع سیستم اطفا حریق ساختمان

به طور کلی سه روش برای پیاده سازی اطفا حریق هوشمند ساختمان وجود دارد که عبارتند از:

سیستم آتش نشانی خشک

سیستم آتش نشانی خشک در واقع برای زمانی تعبیه می شود که به دلیل گستردگی حریق نیاز به وارد عمل شدن ماموران آتش نشانی باشد. 

در سیستم آتش نشانی خشک یک عدد شیر اطفا حریق به نام شیر سیامی در ورودی درب ساختمان نصب می شود. این شیر به صورت مستقیم از طریق انشعابات وارد طبقات می گردد. همچنین استفاده از یک شیر قطع کن و یک عدد شیر یک طرفه در مسیر انشعابات، اجباری می باشد. لوله های سیستم آتش نشانی خشک در حالت معمولی خشک بوده و آبی در آن وجود ندارد. در هنگام حریق نیروهای آتش نشانی با استفاده از شیر سیامی، اتصالات خود را به سیستم آتش نشانی ساختمان وصل می نمایند.  استفاده از سیستم آتش نشانی خشک موجب می شود که فرایند خاموش کردن آتش تسهیل یابد. 

سیستم آتش نشانی تر

در سیستم آتش نشانی تر از طبقه پایین ساختمان (معمولا طبقه موتورخانه)، یا طبقه بالای ساختمان (معمولا پشت بام)، آب به وسیله لوله کشی به طبقات اصلی ساختمان منتقل می شود و وارد فایرباکس می گردد. 

در سیستم آتش نشانی تر همان طور که از نام آن مشخص است، بر خلاف سیستم آتش نشانی خشک در لوله ها به صورت دائمی آب وجود دارد. سیستم آتش نشانی تر به صورت دائم در مدار می باشند و حتی از طریق ژنراتور ها به سیستم برق اصلی متصل شده تا در صورت قطعی برق در مواقع بروز حادثه، از مدار خارج نگردد.

سیستم اطفا حریق  آتشنشانی تر

سیستم آتش نشانی ترکیبی

در سیستم آتش نشانی ترکیبی با توجه به کاربری و مشخصات فنی ساختمان، از ترکیبی از سیستم آتش نشانی تر و خشک استفاده می شود. سیستم آتش نشانی تر توسط ساکنین برای اطفا حریق های کوچک مورد استفاده قرار می گیرد و افراد تیم آتش نشان از سیستم آتش نشانی خشک هوشمند جهت مهار حریق های بزرگتر استفاده می نمایند. امروزه استفاده از سیستم آتش نشانی ترکیبی در ساختمان ها با استقبال بیشتری همراه است.

تجهیزات اطفا حریق

تجهیزات مورد استفاده جهت اطفا حریق خود برحسب سنسور اطفا حریق به چندین دسته تقسیم می شوند، که عبارتند از:

سیستم اطفا حریق اتوماتیک مه آب (water mist)

سیستم اطفا حریق اتوماتیک مه آب یکی از پیشرفته ترین سیستم های اطفا حریق هوشمند بوده، که ماده خاموش کننده استفاده شده در آن آب است. عمل اطفا در این سیستم توسط پاشش قطرات مه مانند (قطرات آب به قطر 300 تا 1000 میکرون) در منطقه تحت مراقبت، انجام می شود. به دلیل وجود قطرات آب در این سامانه حرارت محیط به سرعت کاهش یافته و سبب خنک شدن محیط می شود. در مرحله رقیق سازی و جایگزینی اکسیژن، بخار آب ایجاد شده سبب دور شدن اکسیژن از محل حریق شده و با ایجاد لایه ای مرطوب بر روی سطح حریق مانع ارتباط آن با هوا می شود. لذا ریزش قطرات کوچک آب در این سامانه سبب خاموش شدن شعله آتش می گردد. از نظر خنک سازی سیستم اطفا حریق هوشمند مه آب (Water-mist) مانند سیستم اطفا حریق آبی و از نظر جلوگیری از رسیدن اکسیژن به آتش مانند سیستم اطفا حریق گازی عمل می نماید.

سیستم اطفا حریق اتوماتیک مه آب

سیستم اطفا خودکار اسپرینکلر

سیستم اطفا خودکار اسپرینکلر یک سامانه پاششی سقفی اطفا حریق هوشمند است. که از یک منبع آب، سیستم تامین فشار، لوله های توزیع کننده، اتصالات، شیرآلات و پاشنده (اسپرینکلر) تشکیل شده است. تعداد و اندازه لوله ها در این سیستم ها با توجه به شعاع عملکرد نازل ها تعیین می شود. 

سیستم اطفا حریق خودکار اسپرینکلر

سیستم اطفا حریق اتوماتیک پودری (آیروسل)

سیستم اطفا حریق اتوماتیک پودری (آیروسل) بر پایه پودر و گاز (آیروسل) طراحی شده و شامل ذرات جامد غیر سمی بسیار ریز (قطر کمتر از 10 میکرومتر) ترکیبات کربنات پتاسیم است. این ماده جامد تا زمانی پایدار می ماند که به صورت الکتریکی و یا با واکنش گرمازا فعال نشود و در اثر تجزیه گرمایی، ترکیبی جامد با خاصیت خاموش کنندگی از پودر و گاز تولید می نماید.

(سیستم اطفا حریق اتوماتیک پودری (آیروسل

طراحی سیستم اطفا حریق

ضوابط طراحی سیستم اطفا حریق که شامل دستورالعمل های سازمان آتش نشانی می باشد، در ساختمان های مختلف با کاربری های گوناگون متفاوت است. برخی از این ضوابط عبارتند از:

• در ساختمان های 4 طبقه مسکونی، سیستم اطفا حریق باید به گونه ای اجرا شود که در هر طبقه کپسول آتش نشانی تعبیه شده و در پارکینگ، آبپاش یا اسپرینکلر نصب گردد.
• در ساختمان های 5 طبقه، که هر طبقه شامل حداکثر 4 واحد مسکونی باشد، لازم است کپسول آتش نشانی، جعبه آتش نشانی (سیستم تر) و اسپرینکلر در طبقات و پارکینگ تعبیه شود.
• در ساختمان های مسکونی 6 طبقه و بیشتر، لازم است کپسول آتش نشانی، جعبه آتش نشانی (سیستم آتش نشانی تر)، سیستم آتش نشانی خشک (رایزر خشک) و اسپرینکلر در طبقات و پارکینگ تعبیه شود.

نصب تجهیزات سیستم اطفا حریق

تجهیزات اطفا حریق هوشمند بر اساس سیستم اطفا حریق انتخابی نظیر متصل شدن به لوله آب معمولی یا مواد پیشرفته تر نظیر سیستم های اطفا حریق اتوماتیک مه آب و یا پودری، همراه با منبع تغذیه آن نصب می گردند.

سیستم اطفا حریق پارکینگ

قیمت سیستم اطفا حریق ساختمان 

عوامل موثر بر قیمت سیستم اطفا حریق ساختمان عبارتند از:

• نوع سیستم اطفا حریق (آب، مه آب، پودری و ...)
• متراژ ساختمان
• کاربری ساختمان (مسکونی، تجاری و یا صنعتی)
• تعداد طبقات
• برند تجهیزات استفاده شده