گچ خاک

گچ خاک از جمله ملات های زودگیر است که متشکل از دو قسمت جسم چسباننده و جسم پر کننده می باشد. ملات گچ و خاک از مخلوط کردن گچ با خاک رس و پاشیدن این مخلوط در آب و هم زدن آن ساخته می شود. ملات نوعی چسب ساختمانی است که سبب اتصال دو قطعه از مصالح ساختمانی به یکدیگر می شود. ملات ها به دو دسته کلی ملات زودگیر و ملات دیرگیر دسته بندی می گردند. ملات زودگیر به ملاتی گفته می شود که پس از گذشت ۳ الی ۴ دقیقه پس از مخلوط شدن با آب، شروع به سخت شدن می کنند. پس از ۱۰ الی ۱۵ دقیقه ملات کاملا سخت می گردد.

در مقایسه ملات گچ و ملات گچ خاک می توان گفت که ملات گچ زودگیرتر است. این موضوع به استادکاران زمان بیشتری می دهد تا ملات گچ و خاک را پهن کنند. علاوه بر این، ملات گچ خاک از ملات گچ پلاستیک تر بوده و بهتر شکل می گیرد. رنگ ملات گچ خاک از کرم تا قهوه ای کم رنگ متغیر بوده و رنگ آن به نسبت خاک رس و گچ مصرفی در ساخت این ملات وابسته است.

قیمت گچ و خاک

در ساخت ملات گچ خاک از خاک رس استفاده می گردد که قیمت آن ارزان تر از گچ است. دلیل این امر امکان استفاده از خاک رس پس از استخراج بدون نیاز به انجام فرایند خاصی بر روی آن می باشد. این در حالی است که برای تهیه گچ ، پس از استخراج سنگ گچ آن را به کوره منتقل کرده و پس از انجام فرآیندهای خاص قابل استفاده می باشد. به همین دلیل قیمت گچ بالاتر از قیمت گچ و خاک است. متراژ کار را نیز باید در برآورد هزینه ها مدنظر قرار داد.

در صورت استفاده از مخلوط آماده گچ و خاک ، برند محصول بر روی قیمت گچ و خاک تاثیرگذار است. قیمت گچ خاک آماده به صورت کیلویی ارائه می شود. بنابراین قیمت کیسه های گچ و خاک با وزن های مختلف، با یکدیگر متفاوت می باشد. از دیگر مواردی که باید در هزینه اجرای این ملات در نظر گرفت، قیمت دستمزد گچ و خاک است. با افزایش مهارت استادکار که به ویژه برای اندودکاری سقف های طاق ضربی باید از آنها بهره جست، هزینه اجرای ملات گچ خاک نیز افزایش می یابد.

آماده سازی ملات گچ و خاک

از آنجایی که ملات گچ و خاک زودگیر بوده و به سرعت سخت می شود، باید مقدار کمی از آن را در استانبولی ساخت و مورد استفاده قرار داد. مدت زمان ساخت تا پایان مصرف این ملات نباید بیشتر از ۱۰ الی ۱۵ دقیقه گردد.

برای تهیه ملات گچ خاک ابتدا در درون استانبولی به اندازه حداقل نصف حجم آن آب می ریزند. در مرحله بعد مخلوط گچ و خاک را که از پیش با یکدیگر مخلوط شده اند، درون استانبولی می ریزند. گچ و خاک را معمولا به نسبت یک به یک مخلوط می کنند. سطح گچ و خاک باید از سطح آب بالاتر بیاید. به ترکیب آب و گچ و خاک به مدت ۵ تا ۶ دقیقه زمان داده و پس از سپری شدن این زمان از یک گوشه ملات را هم زنند تا یکدست شود.

لازم به ذکر است، در صورتی که از مقدار گچ کمتر یا بیشتری استفاده شود، گچ و خاک باید به صورت جداگانه داخل آب ریخته شوند. بدین صورت که ابتدا خاک را به مقدار مورد نیاز درون استانبولی که حاوی آب است ریخته و آن را با زیر و رو می کنند. در مرحله بعد گچ را درون مخلوط ایجاد شده ریخته و هم می زنند. از گچ بیشتر زمانی استفاده می شود که زودتر خشک شدن ملات مد نظر باشد و بالعکس برای ساخت ملاتی که دیرتر خشک شود، از گچ کمتری نسبت به خاک رس استفاده می گردد.

مخلوط گچ و خاک به صورت آماده (گچ خاک آماده) نیز در بازار عرضه می گردد. این مخلوط معمولا در کیسه های ۲۵، ۳۰ و ۴۰ کیلویی به فروش می رسد.

موارد کاربرد ملات گچ خاک

از مهم ترین موارد کاربرد ملات گچ خاک می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• برای دیوارهای حائل
• کروم بندی
• شمشه گیری
• پوشش سقف های ضربی
• اندود دیوارهای اتاق