بتن هوادار اتوکلاو شده از نوع خاصی بتن هوادار ساخته می شود که با نام Autoclaved Aerated Concrete در جهان شناخته می شود. این ترکیب در واقع بتن هوادار متخلخل است که عمدتاً از مواد با پایه سیلیس، سیمان و آهک ساخته می شود و نخستین بار دکتر اکسل اریکسون، استاد یار دانشکده تکنولوژی ساختمان در انستیتو رویال تکنولوژی استکهلم کشور سوئد موفق به ساخت این بتن گردید. وزن بلوک بتن هوادار اتوکلاو به دلیل بافت متخلخل ناشی از واکنش شیمیایی پودر آلومینیوم با مواد اولیه بتن است و مقاومت مورد نیاز نیز با عمل آوری در اتوکلاو، تحت فشار و حرارت بدست می آید. میزان تولید این محصول در جهان از سال ۲۰۰۰ تا کنون افزایش چشمگیری یافته، بطوریکه در سال ۲۰۰۴ انجمن مصالح ساختمانی ایالات متحده آمریکا طی بیانیه ای این محصول را به عنوان محصول ساختمانی منتخب قرن معرفی نموده است.
در سال های اخیر و در ایران نیز این محصول پس از افزایش مقدار تولید و واقعی شدن قیمت حامل های انرژی، به آرامی جایگاه واقعی خود را بازیابی کرده است. تامین ضوابط مباحث ۱۸ و ۱۹ مقرارت ملی ساختمان،کاهش قابل ملاحظه وزن ساختمان ها و افزایش ایمنی سازه ها از دیگر مزیت های استفاده از این نوع مصالح ساختمانی می باشد. در نهایت هدف از ارائه این دستور العمل، تعیین حداقل ضوابط و مقررات در اجرای دیوار غیر سازه ای با بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده است که با رعایت آن، علاوه بر تامین ضوابط استاندارد ۲۸۰۰، مباحث ۱۸ و ۱۹ مقرارت ملی ساختمان نیز به نحو مطلوبی رعایت می گردد.
بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده روى پالت در کارخانه بسته بندى مى شود و براى حمل توسط لیفتراک به تریلى یا کامیون هاى مناسب، بارگیرى مى شود.
در هنکام استفاده از وسایل مکانیکى براى بلند کردن پالت ها ، بایستی ظرفیت دستگاه کنترل شود. به جهت جلوگیرى از آسیب دیدگى بلوک بتنی هوادار اتوکلاو، تخلیه با جرثقیل یا تاورکرین توصیه مى شود تخته هایى در قسمت بالاى پالت قرار بگیرند تا فشار طناب سبب شکستگى بلوک ها نشود. همچنین پالت هاى حاوى بلوک باید در نزدیکترین محل به اجراى دیوار تخلیه شوند تا راندمان کار افزایش یابد و تعداد دفعات جابجابى نیز به حداقل کاهش یابد. جابجابى هاى مکرر باعث آسیب دیدن بلوک ها مى گردد. پیش از تخلیه بلوک ها در طبقات و بر روى سقف ها، بایستی هماهنگى هاى لازم با مهندس سازه صورت گیرد.
بهتر است کلیه بلوک ها در جاى خشک و سرپوشیده نگهدارى شوند. باید تمهیدات لازم براى جلوگیرى از آسیب دیدن بلوک ها به خصوص سطوح و لبه ها، اجرا شود. باید توجه شود تا پالت ها مستقیماً روى زمین سخت و مسطح مانند سطوح آسفالتى یا بتنى و نظیر این موارد نگهدارى شوند. حداکثر تعداد پالت ها یا بندیل هاى حاوى بلوک یا پانل که مى تواند روى هم قرار گیرد، به دو پالت محدود شود. مهندس ناظر باید در خصوص محل نگهدارى و چیدمان پالت ها نظارت داشته باشد.
جهت جابجا کردن بلوک ها از وسایل مکانیکی مناسب و چرخ های دستی، با توجه به ابعاد و شرایط کارگاه ها استفاده می شود. در هنگام حمل با دست (توسط کارگر) توصیه می شود تعداد قطعات با توجه به وزن آن ها انتخاب شود، به گونه ای که در هنگام حمل و جابجایی، امکان شکستن قطعات به حداقل کاهش یابد. دراین خصوص رعایت توصیه های زیر پیشنهاد می گردد:
جهت اجرای صحیح و فنی دیوارهای بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده لازم است از ابزارآلات مخصوص و متداول در جهان که در داخل کشور نیز تولید می شود، استفاده کرد. ابزار های مورد نیاز برای اجرای دیوار بوک بتنی هوادار اتوکلاو شده به شرح زیر می باشد:
استفاده از ملات های خشک آماده یکی از مناسب ترین روش ها برای نصب بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده می باشد. چسب مخصوص بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده در کیسه های ۲۵ کیلوبی توسط اغلب تولید کنندگان بتن هوادار اتوکلاو شده به همراه بلوک عرضه می شود. مقدار مورد نیاز چسب برای اجرای دیوار های بتن هوادار اتوکلاو شده بستگی به ضخامت دیوار دارد، با این حال معمولا برای ساخت یک متر مکعب دیوار با بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده، مقدار ۱۵ کیلوگرم چسب مورد نیاز است. برای تهیه ملات چسب، آن را داخل یک سطل مناسب ریخته و طبق دستوالعمل درج شده روی کیسه چسب، مقداری آب به آن اضافه نموده و آن را مخلوط می کنند. توصیه می شود برای اختلاط از همزن استفاده شود و عمل اختلاط با سرعت کم تا حذف هوا ادامه یابد. پس از مدت کوتاهی از اختلاط، ملات برای مصرف آماده می شود. عمر کارایی ملات (چسب) معمولا بین 1 تا 2 ساعت می باشد.
ملات باید به مقدار مورد نیاز تهیه شود تا ملات اضافی خشک نگردد، زیرا به هیچ عنوان اضافه نمودن آب و اختلاط مجدد ملات مجاز نمی باشد. برای دستیابی به حداکثر مقاومت پیوستگی بین قطعات و ملات، بایستی گرد و غبار و تمامی مواد معلق از روی سطح بلوک ها پاک شوند. برای برطرف کردن این گرد و غبارها و جلوگیری از جذب آب ملات چسب، بایستی تمامی سطوح تماس بلوک با چسب مرطوب شود. چسب باید به طور صاف و هموار روی سطوح بلوک ها با استفاده از یک ماله مخصوص متناسب به پهنای بلوک مورد نظر پخش شود.
ضخامت چسب (ملات نازک) در سطوح افقی و قائم باید حدود ۲ میلی متر باشد. ویژگی های ملات لایه نازک که مناسب برای استفاده در دیوار چینی با قطعات بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده هستند، در استاندارد ملی ایران به شماره ۷۰۶ ارائه شده است .
روانی و کارایی چسب باید به میزانی باشد که به راحتی از بین دندانه های ماله عبور کرده و روی سطح بطور یکنواخت پخش گردد. پس از پخش چسب و تا زمان قراردادن بلوک در محل خود، شکل دندانه ای چسب ایجاد شده با ماله روی بلوک باید حفظ شده و نریزد .
براى دیوار چینى ابتدا باید سطح را کروم بندى کرد. در کروم بندى باید حداکثر سعى را در ایجاد سطحى صاف و تراز اعمال نماییم. براى کروم بندی، ملات بنایى با ضخامت مناسب توصیه می گردد . در صورتیکه اولین ردیف دیوار بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده روى کرسى چینى یا کف طبقه اى قرار گیرد که فاصله آن از سطح زمین کمتر از 30 سانتى متر است، یک لایه عایق رطوبتى فیز باید در زیر ملات ردیف اول اجرا شود. عمل تراز کردن و راستاى ردیف اول به کمک ریسمان، تراز، شاقول و چکش پلاستیکى تا حصول اطمینان کنترل مى شود. در نهایت توجه به این مطلب ضروریست که هم راستا، تراز و شاقول بودن ردیف اول باعث تسریع و راحتى اجراى دیوار در ردیف هاى بعدى خواهد شد.
با توجه به ضخامت نازک چسب در هرسه ردیف، در صورت مشاهده ناهمواری اندک، این ناهمواری با تخته ماله اره دار مخصوص، اصلاح می شود. برای هم راستا قرار نگرفتن درزهای عمودی بلوک های بتن هوادار اتوکلاو شده در ابعاد مختلف دیوارها ، قطعات طولی کوچک تر از طول اصلی بلوک ها مورد نیاز است. یکی از مزیت های بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده، برش پذیری راحت آن می باشد و می توان بلوک ها را به راحتی با اره دستی
و گونیای برش به ابعاد مورد نیاز و با دقت بالا برش داد. توصیه می شود در احجام کاری متوسط از اره مقاوم در برابر سایش بلور های سیلیکات (اره کناف یا اره الماسی) و در احجام کاری بیشتر از اره لنت برقی استفاده گردد.
جزئیات اجرای این بلوک ها بر اساس آیین نامه ۲۸۰۰ ویرایش چهارم و مقررات ملی ساختمان مبحث ۱۸ و ۱۹ تدوین شده است. توصیه می شود به هیچ عنوان از بلوک های دیواری بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده به عنوان دیوار سازه ای استفاده نشده و به عنوان دیوار غیر سازه ای در ساختمان ها در موارد زیر به کار برده می شود.
دیوارهای کناری ساختمان که برای محصورکردن ساختمان و واحدهای آپارتمانی بکار برده می شود باید لبه های قائم آن آزاد نباشد و بصورت اتصال مفصلی به ستون یا کلاف قائم متصل گردد.
حداقل ضخامت دیوار نباید از 15 سانتی متر کمتر باشد و ضخامت مورد نیاز برای رعایت عایق حرارتی و صوتی برای مناطق مختلف برحسب ضریب انتقال حرارتی ارائه شده توسط تولیدکننده، باید محاسبه گردد.
به دیواری اطلاق می شود که برای جدا کردن فضاهای داخلی ساختمان به عنوان تیغه یا جداگر اجرا می شود و باید شرایط زیر را دارا باشد:
کلیه دیوارهاى بتن هوادار اتوکلاو شده با ارتفاع بیشتر از 1.8 متر، باید از نظر جانبى به سازه ساختمان مهار شوند. اتصال تیغه به سقف کاذب مجاز و لازم است مهار جانبى مستقیما بطور مفصلى به سازه متصل شود. لبه افقى کلیه دیوارهاى بتن هوادار اتوکلاو شده که در تمام ارتفاع ادامه ندارد باید با کلاف فولادى یا پروفیل معادل یک ناودانى نمره ع به سازه ساختمان یا کلاف مقید شود. انتهای افقی و قائم کلیه دیوارهای بتن هوادار اتوکلاو شده باید در محل سقف، تیر و ستون سازه ای به کمک مواد الاستیک به ضخامت ۱/۵ سانتی متر منفصل از سازه باشد.
قبل از شروع به کار ، اجرای کرم بندی به ضخامت حداکثر 5 سانتی متر فروری است. در صورت استفاده از ملات ماسه و سیمان، از ماسه ریز دانه یا ماسه آماده استفاده گردد. حداکر ارتفاع مجاز نباید از 30 برابر ضخامت بلوک بیشتر شود.
حداکر طول مجاز دیوار نباید از 6 متر یا 40 برابر ضخامت بلوک بیشتر شود.
در محل درز ساختمان، دیوار بتن هوادار اتوکلاو شده با تسمه مخصوص مطابق تصویر اجرا مى کردد.
از آنجایی که بلوک ها توپر بوده و قابلیت برش دارند، شیار پذیر هستند و امکان ایجاد سوراخ در آن ها وجود دارد و همچنین قابلیت نگهداری میخ و رول پلاک و اجرای تاسیسات بدون هر گونه تخریب غیر ضروری و متداول به راحتی امکان پذیر است. کافیست از شیار کن برای ایجاد فضایی برای عبور دادن سیم برق یا تاسیسات استفاده کنید. برای ایجاد فضاهای مربوط به نصب پریز یا عبور لوله از مته های مخصوص با سر گرد میتوان استفاده کرد. به این دلیل که رول پلاک به راحتی درون بلوک بتن هوادار اتوکلاو شده قرار می گیرد، مشکلی از بابت نصب تاسیسات وجود نخواهد داشت.
پیش از آنکه پروژه ی نازک کاری را پیش ببرید ابتدا لازم است دیوار را مرطوب کنید. محل اجرای تاسیسات باید با ملات مناسب تعمیر شود. با توجه به امکان چسبندگی هر گونه مصالح عایق رطوبتی به دیوار بتن هوادار اتوکلاو شده، اصول نصب دیوار باید به دقت مورد توجه قرار گیرد تا با افزایش سطح مفید، نیازی به زیرسازی برای کاشی کاری وجود نداشته باشد. مصالحی که دارای خاک رس هستند مانند ماسه های غیر کارخانه ای یا دانه بندی نشده، نباید در سیمان کاری استفاده کرد. اگر نما به صورت قائم اجرا شود به بسط هایی نیاز خواهید داشت که از فروریختن نمای دیواری جلوگیری شود.
برای مطالعه بیشتر:
نیوجرسی پرشین بتن نوعی مانع بتنی است که به ویژه برای جداسازی مسیرهای ترافیکی، ایمنی…
با پیشرفت تکنولوژی در صنعت ساختمان سازی، استفاده از مصالح سنتی مانند بلوک سیمانی جای…
بلوک سیمانی یا آجر؟ این پرسشی است که اغلب سازندگان به آن برخورد کرده اند.…
تصور کنید در یک دفتر کار با پارتیشن شیشه ای فریم لس نشسته اید؛ آیا…
مشاهده نظرات
ترکیبات بتن هوادار اتوکلاو شده چه تفاوتی با اتوکلاو نشده دارد؟