مقاوم سازی با مهاربند فلزی

برای آشنایی با مقاوم سازی با مهاربند فلزی در ابتدا باید به این پرسش پاسخ داده شود که مهاربند چیست؟ مهاربندها (Brace) اعضای قطری هستند که تمام یا قسمت عمده نیروهای جانبی وارد بر سازه همچون نیروی باد و زلزله توسط این اعضا تحمل می گردد. در واقع از روش مقاوم سازی با مهاربند فلزی به منظور افزایش سختی و کاهش جا به جایی جانبی سازه استفاده می شود، که در نتیجه موجب کاهش تغییر شکل اجزای سازه و کاهش آسیب پذیری آن می گردد. یکی از مزیت های این روش سرعت بالا در اجرای آن می باشد. از مهاربند می توان هم برای مقاوم سازی سازه های فولادی و هم مقاوم سازی سازه های بتنی استفاده نمود.

انواع مهاربند در ساختمان

این اعضا از نظر سیستم مهاربندی به انواع همگرا ، واگرا و نوین دسته بندی می شوند. مهاربندهای همگرا شامل انواع مهاربندهای ضربدری ، هفتی ، هشتی (شورون) ، قطری، K شکل و دروازه ای است. از جمله مزیت های مقاوم سازی با مهاربند فلزی همگرا ایجاد سختی بالا برای سازه و کنترل تغییر مکان جانبی آن تا حد بسیار زیاد می باشد. در مقابل دارای معایبی همچون ایجاد محدودیت در معماری سازه و ایجاد شکل پذیری پایین می باشد.

از جمله سیستم های نوین مهاربندی نیز می توان به مهاربند مکانش تاب و مهاربند زانویی اشاره کرد. مهاربند کمانش تاب یا مهاربند BRB (Buckling Restrained Brace) در مقابل نیروی کششی و فشاری رفتار متقارنی داشته و از این رو برای کنترل کمانش بادبند مناسب می باشد. مهاربند کمانش تاب از هسته فولادی ، غلاف فولادی ، ماده پر کننده و ماده جدا کننده ساخته می شود. به این نوع مهاربند ، مهاربند کمانش ناپذیر نیز گفته می شود.

روش مقاوم سازی با مهاربند فلزی

به منظور مقاوم سازی با مهاربند فلزی ، ابتدا صفحات اتصال در آکس تیر و ستون ها قرار گرفته و با جوش گوشه به آنها متصل می شود. سپس اعضای مهاربندها عمدتا از پروفیل های دوبل نبشی و ناودانی در طول های مناسب برش خورده و با خال جوش در جای خود تثبیت می گردد. پس از تکمیل مونتاژ مهاربندها و کنترل صحت نصب ، جوش های تکمیلی انجام می شود. همچنین امکان نصب اتصالات بر روی ستون ها در کارخانه و استفاده از پیچ در کارگاه جهت افزایش سرعت و کیفیت میسر است.

شایان ذکر است که در هنگام استفاده از مهاربندهای فلزی ، پی سازه باید در برابر نیروها و نیز بلندشدگی مورد کنترل قرار گیرد. همچنین در مقاوم سازی با مهاربند فلزی باید اثر تسلیم شدن مهاربندهای تعبیه شده بر سایر اجزای سازه همچون تیر و ستون مد نظر قرار گیرد که عمدتا منجر به تقویت تیرها و ستون های اطراف دهانه های مهاربندی (با استفاده از ورق های فلزی) می شود. علاوه بر این، در روش مقاوم سازی با مهاربند فلزی ، عموما از مهاربندهای همگرا نسبت به نوع واگرای آن استفاده می گردد.

نکات مقاوم سازی با مهاربند فلزی

برای مقاوم سازی با مهاربند فلزی باید به نکات زیر توجه داشت:

• استفاده از پروفیل های مستعمل و زنگ زده حاصل از تخریب ساختمان و وصله کردن آنها در مقاوم سازی با مهاربند فلزی مجاز نمی باشد.
• تمامی ابعاد اعضا و اتصالات باید مطابق با نقشه های اجرایی باشد. افزایش سایز مقطع بدون هماهنگی با طراح و در نظر گرفتن اثرات آن موجب بروز صدمات جبران ناپذیری خواهد شد. همچنین فواصل بست های بادبند باید مطابق با نقشه های سازه باشد.
• صفحات اتصال مهاربندها باید به طور کامل در آکس تیر و ستون نصب گردد، در غیر این صورت موجب ایجاد پیچش در ستون ها می شود.
• پیش از نصب مهاربند ، لبه ناودانی ها باید مورد بازبینی قرار گیرند تا فاقد هرگونه پوسته باشند. زیرا در غیر این صورت جوش اتصال تضعیف شده و احتمال بریدن در این قسمت ها وجود خواهد داشت.
• وصله ورق های اتصال مهاربند مجاز نمی باشد. همچنین حتی المقدور باید از وصله عضو اصلی مهاربند اجتناب گردد. در مقاوم سازی با مهاربند فلزی ضربدری ورق های اتصال میانی باید به صورت منظم و متقارن نسبت به اعضای متقاطع قرار گیرند.

مزایا و معایب مقاوم سازی با مهاربند فلزی

سهولت نصب ، سرعت اجرای بالا و قیمت پایین تر نسبت به قاب های خمشی از جمله مزایای مقاوم سازی با مهاربند فلزی است. اما در مقابل دارای معایبی همچون رفتار نه چندان مطلوب و غیر شکل پذیر به ویژه در بادبندهای همگرا می باشد.

برای مطالعه بیشتر:

تقویت سازه بتنی

مقاوم سازی با دیوار برشی

مقاوم سازی با ژاکت فلزی

مقاوم سازی با ژاکت بتنی

شاتکریت دیوار

هزینه مقاوم سازی ساختمان

طراحی وال پست