جوشکاری اسکلت ساختمان

در این مطلب به معرفی انواع جوشکاری اسکلت فلزی ساختمان ، روش های جوشکاری اسکلت و هزینه جوشکاری اسکلت ساختمان پرداخته شده است. جوشکاری یکی از قدیمی ترین روش های اتصال اعضای فلزی ساختمان بوده و به معنای اتصال و یکپارچه کردن قطعات فلزی به کمک حرارت، فشار و یا ترکیبی از این دو می باشد. 

در فرآیند های جوشکاری نیاز به سه عامل فلز پایه (فلز مادر)، فلز پرکننده (فلز جوش) و منبع ایجاد گرما یا فشار می باشد. فلز پایه به قطعات فلزی ای گفته می شود که باید با استفاده از جوش به حالت یکپارچه در آیند. از فلز پرکننده نیز به منظور پر کردن درز بین دو قطعه فلز استفاده می گردد، به طوری که این فلز در طی فرآیند جوشکاری ذوب شده و موجب پر شدن درز بین دو فلز می گردد. شایان ذکر است که جوشکاری می تواند با یا بدون فلز پر کننده باشد. در ادامه انواع جوشکاری اسکلت ساختمان بررسی خواهد شد.

هزینه جوشکاری اسکلت ساختمان

هزینه جوشکاری اسکلت از متری ۱۲ الی ۲۵ هزار تومان می باشد. اگر آهن آلات استفاده شده تیرآهن باشد دستمزد جوشکار اسکلت کیلویی ۱۲۰۰۰ تومان تا ۱۵۰۰۰ تومان و اگر از تیرورق استفاده شود این قیمت در بازه حدودی ۲۰۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ تومان می باشد. عواملی همچون نوع جوشکاری، حجم پروژه و زمان پروژه بر روی هزینه جوشکاری اسکلت ساختمان تاثیرگذارند. کیفیت کار جوشکار اسکلت ساختمان عامل دیگر موثر بر هزینه ها است. بدیهی است که با بالا رفتن کیفیت کار جوشکار دستمزد جوشکاری اسکلت ساختمان نیز افزایش یافته و در نتیجه قیمت جوشکاری اسکلت ساختمان نیز افزایش می یابد. مقدار ابزار، ماشین آلات و تعداد نیروهای انسانی مورد نیاز هم باید در تعیین هزینه جوشکاری اسکلت ساختمان مدنظر قرار گیرد. همچنین افزایش حجم پروژه نیز موجب افزایش هزینه های جوشکاری می گردد. علاوه بر این، نوع گاز مورد استفاده، نوع مدار و ... در جوشکاری های مختلف متفاوت بوده و موجب تغییر قیمت جوشکاری اسکلت ساختمان می شود. لازم به ذکر است که اجرت جوشکاری اسکلت ساختمان به دو صورت کنتراتی یا کیلویی قابل دریافت است که غالبا به صورت کیلویی محاسبه می گردد. در حال حاضر اجرت جوشکاری اسکلت ساختمان به طور متوسط از کیلویی ۱۲۰۰۰۰ تومان تا ۲۴۰۰۰۰ تومان متفاوت است.

انواع جوشکاری اسکلت ساختمان

به طور کلی روش های جوشکاری به دو گونه دسته بندی می گردند. در حالت اول، انواع جوشکاری ساختمان اسکلت فلزی را به دو دسته کلی جوشکاری ذوبی و غیر ذوبی تقسیم بندی می نمایند که جوشکاری ذوبی خود به ۴ نوع الکترونی، لیزر، اکسی گاز و قوسی تقسیم بندی می شود. روش جوشکاری غیر ذوبی نیز شامل نورد، فراصوتی، انفجاری، اصطکاکی و مقاومتی می باشد. در حالت دوم جوشکاری اسکلت فلزی به پنج نوع جوشکاری قوس الکتریکی، جوشکاری گاز اکسیژن، جوشکاری مقاومتی، جوشکاری حالت جامد و انواع متفرقه دسته بندی می گردد. انواع روش های جوشکاری اسکلت ساختمان با استفاده از قوس الکتریکی به شرح زیر می باشد:

جوشکاری قوس الکتریکی

متداول ترین روش جوشکاری ساختمان اسکلت فلزی ، جوشکاری قوس الکتریکی می باشد که خود به انواع مختلفی همچون جوشکاری دستی با الکترود روکش دار (SMAW)، جوش زیر پودری (SAW)، جوش قوس الکتریکی با گاز محافظ (GMAW)، با الکترود توپودری (FCAW)، گاز الکتریکی (EGW)، سرباره الکتریکی (ESW) و جوشکاری گل میخ دسته بندی می شود.

جوشکاری دستی با الکترود روکش دار (SMAW)

از رایج ترین روش های جوش قوس الکتریکی، جوشکاری دستی با الکترود روکش دار می باشد که در حالت های مختلف تخت، افقی، سر بالا و سقفی در ساختمان قابل استفاده می باشند. در این روش جوشکاری اسکلت فلزی ، از یک الکترود دستی ذوب شونده به عنوان ماده پر کننده استفاده می گردد که بر حسب نیاز این الکترودها می توانند انواع مختلفی داشته باشند. عملکرد این روش بدین صورت می باشد که با وصل نمودن یک قطب منبع تولید اختلاف پتانسیل به قطعه و اتصال قطب دیگر آن به الکترود، بین قطعه و الکترود قوس الکتریکی ایجاد می شود. این قوس الکتریکی ایجاد شده موجب ذوب شدن الکترود و قطعه می گردد.

جوش زیر پودری (SAW)

در این روش جوشکاری اسکلت ساختمان ، که غالبا به صورت اتوماتیک انجام می شود ماده محافظ جوش به صورت پودر بر روی درز ریخته می شود. در جوش زیر پودری، قوس الکتریکی در زیر پودر استفاده شده بر قرار می گردد و این امر موجب عدم پاشیدگی و جرقه زدن می شود. جریان پیوسته پودر در این فرآیند سبب محافظت حوضچه مذاب تشکیل شده در مقابل گازهای هوا می گردد. علاوه بر این پودر مورد استفاده موجب بهبود ترکیبات شیمیایی جوش و کمک به تمیزی فلز جوش نیز می شود. این نوع از جوشکاری اسکلت ساختمان برای جوش های طویل و ورق های ضخیم مناسب می باشد.

جوش قوس الکتریکی با گاز محافظ (GMAW)

در این روش جوشکاری ساختمان اسکلت فلزی ، از مفتول لخت و پیوسته ای که به وسیله قرقره تغذیه می شود به عنوان الکترود استفاده می گردد. در جوش قوس الکتریکی با گاز محافظ، حفاظت به دو صورت با استفاده از گازهای غیر فعال نظیر آرگون و فعال نظیر CO2 انجام می شود، که به نوع اول اصطلاحا MIG و به نوع دوم MAG گفته می شود. وجود گاز محافظ در این روش سبب می شود که نیاز به فلاکس برای محافظت جوش نبوده و در نتیجه کیفیت فلز جوش بهتر می گردد.

جوش قوس الکتریکی با الکترود توپودری (FCAW)

یکی دیگر از انواع جوشکاری ساختمان اسکلت فلزی ، جوش قوس الکتریکی با الکترود توپودری می باشد که همان طور که از نام آن پیداست الکترودهای لوله ای شکل مورد استفاده در این روش حاوی مقداری پودر در مغز خود می باشند. در این روش از جوش قوس الکتریکی حفاظت یا با استفاده از یک گاز خارجی و یا با استفاده از الکترودهای خود محافظ انجام می شود. در حالت خود محافظ مواد موجود در هسته الکترود هنگامی که در معرض حرارت بالای جوشکاری قرار می گیرند، گاز محافظ تولید می کنند.

جوشکاری گاز الکتریکی (EGW)

در جوشکاری گاز الکتریکی به منظور جلوگیری از ریزش حوضچه مذاب از دو کفشک که در جریان جوشکاری با روند کار به سمت بالا حرکت می کنند، استفاده می گردد. به منظور خنک نمودن این کفشک ها از آب استفاده می شود. از جمله مزایای این روش امکان جوشکاری درزها در وضعیت قائم به صورت اتوماتیک می باشد. الکترودهای مورد استفاده در این روش به دو صورت ممتد لخت و توپودری بوده که می توان با یک بار عبور درز جوش ورق های ضخیم را پر نمود.

جوشکاری سرباره الکتریکی (ESW)

در این روش حرارت قوس الکتریکی ایجاد شده بین نوک الکترود و انتهای درز اتصال موجب ذوب شدن فلاکس شده و یک لایه سرباره مذاب ایجاد می کند. سرباره مذاب ایجاد شده سبب محافظت فلز جوش و همچنین ذوب شدن مفتول و لبه های ورق می گردد. این نوع جوشکاری اسکلت فلزی ساختمان یکی از پر قدرت ترین فرآیندهای جوشکاری می باشد که می توان با استفاده از این روش بدون نیاز به پخ سازی و با یک پاس، عملیات جوشکاری را انجام داد.

جوشکاری گل میخ ها

عملیات جوش گل میخ ها با استفاده از دستگاه جوش قوس الکتریکی مخصوصی به نام Stud Welder در ساختمان انجام می شود. در این فرآیند گل میخ به عنوان الکترود عمل کرده و بین نوک گل میخ و سطح ورق فولادی قوس الکتریکی ایجاد می شود. به منظور محافظت از حوضچه جوش ایجاد شده به هنگام نصب گل میخ ها و جلوگیری از پاشش جوش، از یک حلقه سرامیکی در محل جوش استفاده می گردد. باید توجه نمود که پس از نصب هر گل میخ باید به مدت کوتاهی دستگاه جوش را ثابت نگه داشت تا مذاب حاصل سرد شود و پس از آن حلقه سرامیکی با ضربه جدا می شود.

نکات ایمنی جوشکاری اسکلت فلزی

• پیش از آغاز عملیات جوشکاری اسکلت ساختمان تمامی ابزارهای مورد نیاز باید کنترل شده و از سلامت آنها اطمینان حاصل گردد.
• در جوشکاری اسکلت ساختمان استفاده از نقاب هایی با شیشه نقاب متناسب با قدرت قوس جوش، لازم و ضروری است. همچنین جوشکاران باید لباس کار مقاوم در برابر آتش و جرقه بر تن داشته و این لباس عاری از هر گونه مواد قابل احتراق باشد. 
• در صورتی که جوشکاری در فضای بسته انجام می گردد، باید فضا به طور پیوسته تهویه شده و از افزایش درجه حرارت فضا جلوگیری به عمل آید.
• انجام عملیات جوشکاری اسکلت ساختمان در مکان نگهداری مواد قابل احتراق ممنوع می باشد. 
• ترک محل جوشکاری اسکلت فلزی ساختمان تنها پس از بازرسی محل و اطمینان از عدم وقوع آتش سوزی مجاز می باشد.

نکات جوشکاری اسکلت فلزی ساختمان

• مطابق مبحث دهم مقررات ملی کلیه سطوحی که در فاصله ۵۰ میلی متری از محل هر جوش کارگاهی قرار می گیرند، باید از موادی که به جوشکاری اسکلت فلزی ساختمان صدمه می زند و یا در حین جوشکاری گازهای سمی و مضر تولید می کند پاک گردند. همچنین پیش از جوشکاری باید با استفاده از برس سیمی، رنگ کارخانه ای از روی سطوحی که جوش انجام می گیرد کاملا برطرف و پاک شود.
• بر اساس مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، کلیه جوش های انجام شده ساختمان باید تحت بازدید چشمی قرار گیرند.
• از دیگر نکات جوشکاری اسکلت فلزی ساختمان این است که، بعد و طول جوش ها باید از نظر هندسی منطبق بر جزئیات نقشه های تعیین شده باشند. 
• در جوشکاری های چند پاسه، در هر پاس سرباره باید به طور کامل تمیز گردد و پس از آن اقدام به جوشکاری در پاس های بعدی شود.
• در جوشکاری اسکلت ساختمان ، حرکت موجی الکترود باید طوری انجام شود که سرباره در جوش حبس نشده و زاویه الکترود نسبت به قطعه نیز درست انتخاب گردد.
• در جوش قطعات با ضخامت های مختلف، باید توجه داشت که عمل پیش گرمایش باید در قطعه با ضخامت بیشتر انجام گردد.
• در جوشکاری ساختمان اسکلت فلزی ، به منظور انجام جوش های شیاری ورق های ضخیم تر از ۶ میلی متر باید کلیه لبه های این ورق پخ زنی شوند.
• در صورتی که در ساختمان های فلزی از گل میخ سر پهن به عنوان برش گیر استفاده گردد، جوش اتصال علاوه بر داشتن کیفیت مطلوب باید به صورت ۳۶۰ درجه پیرامون گل میخ را در بر گیرد.