لوله کشی ساختمان

امروزه لوله کشی به یکی از ضرورت های ساخت و ساز تبدیل شده است. در واقع زمانی که شماتیک و طرح کلی ساختمان از هر نظر آماده بوده ولی برای تعبیه مجاری مختلف و انشعابات آن نقشه خاصی وجود نداشته باشد کار دچار نقایص آشکاری می باشد. لوله کشی ساختمان یکی از فنی ترین و تخصصی ترین کارها بوده و در این زمینه لازم است که حتما از مهارت تیم های فنی در این زمینه استفاده شود.

برای لوله کشی لازم است تا با انتخاب صحیح لوله کش و شناخت کافی از سوابق تیم های تخصصی در این زمینه، دست به انتخاب زد. در ادامه با انواع لوله کشی و روش های مختلف آن آشنا خواهید شد.

انواع لوله کشی ساختمان و مزایای استفاده از آن

لوله کشی ساختمان به انواع مختلفی همچون لوله کشی آب ، فاضلاب کشی ساختمان، آب باران، گاز، برق و اسپرینکلر دسته بندی می گردد که در ادامه به معرفی آنها پرداخته شده است.

لوله کشی آب

لوله کشی آب در شکل سنتی آن از همان بدو شکل گیری انشعابات مختلف غالبا به شکل روکار (انشعابی) و با بهره گیری از لوله های فلزی انجام می گرفت. . به تدریج با گسترش روش توکار استفاده از روش روکار رو به کاهش نهاده است. مهمترین دلایل عدم استفاده از روش روکار در لوله کشی ساختمان و تاسیسات مرتبط را می توان به فرسودگی و اکسیداسیون یا زنگ زدگی فلز به مرور زمان و در نتیجه بروز مشکلات مختلف از قبیل نشت آب و نیاز به بازسازی و ترمیم مجدد دانست. همچنین دلیل دیگری که انتخاب این این روش را با چالش جدی مواجه می سازد سنگین بودن لوله های فلزی می باشد.

با جایگزینی لوله های پلیمری این گزینه هنوز هم جزو نخستین انتخاب های انشعاب آب در ساختمان به شمار می رود. توزیع انشعاب به دو دسته آب سرد و آب گرم نیز عملا با لوله های پلیمری به نسبت لوله های فلزی راحت تر انجام شده و کمتر با سایر مشکلاتی که در این زمینه به وجود می آید مواجه خواهید شد. برخی از رایج ترین روش های لوله کشی آب عبارتند از لوله کشی روکار و کلکتوری.

کلکتور نقش توزیع کننده جریان آب را در ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی بر عهده دارد. این کلکتورها با توجه به نیاز هر واحد و بخش های مجزا در آن ساختمان می تواند بیشتر یا کمتر در نظر گرفته شود. این شیوه  برخلاف روش انشعابی و روش های قدیمی با استقبال بیشتری از جانب پیمانکاران و نیز شرکت های فنی و مهندسی قرار گرفته است. هر چند در ظاهر روش کلکتوری پیچیده به نظر می رسد ولی در واقع یکی از بهترین شیوه های انتقال آب و به تبع آن انشعابات مختلف در داخل ساختمان می باشد. در این روش آب نمی تواند بدون واسطه وارد منبع حرارتی مورد نظر شود و به همین دلیل به کلکتورهای جداگانه ای در این زمینه نیاز داریم. این روش در لوله کشی پکیج نیز مورد استفاده قرار می گیرد و کاربردهای موثری در این زمینه دارد.

لوله کشی فاضلاب

بحث خارج کردن فاضلاب از محیط زیست انسانی از زمانی به وجود آمد که مردم به زندگی گروهی روی آوردند. فاضلاب به دو دسته کلی فاضلاب سبک (خاکستری) و سنگین دسته بندی می شود. برای حمل فاضلاب های سنگین از لوله هایی با شیب و قطر بیشتر استفاده می شود. فاضلابی همچون فاضلاب کف سرویس بهداشتی منازل در دسته فاضلاب خاکستری قرار می گیرد. به طور کلی ۷۵% تا ۸۵% فاضلاب ساختمان های عمومی را فاضلاب خاکستری تشکیل می دهد.

شبکه لوله کشی فاضلاب ساختمان از قسمت های مختلفی همچون لوله ها، اتصالات، سیفون ها و دریچه های بازدید تشکیل می شود. لوله های شبکه فاضلاب شامل سه بخش شاخه های افقی، رایزرهای فاضلاب و لوله افقی اصلی فاضلاب ساختمان که از امتداد پایین رایزرهای ساختمان تا سیفون خروجی فاضلاب ساختمان ادامه می یابد، می باشد. علاوه بر این، در این سیسم لوله کشی به منظور تعدیل فشار جریان و تخلیه گاز های فاضلاب، نیاز به لوله کشی ونت می باشد. انواع لوله های فاضلابی شامل لوله های پلیکا، گالوانیزه، پلی اتیلن و پوش فیت می باشد.

روش های لوله کشی فاضلاب را می توان به دو دسته کلی روش سنتی و روش زیر سقفی دسته بندی نمود. در روش سنتی، لوله کشی فاضلاب به صورت کف خواب انجام می شود. در روش زیر سقفی، لوله های فاضلاب از زیر سقف عبور می نمایند.

لوله کشی گاز

لوله کشی گاز و انشعاباتی که در این زمینه انجام می گیرد همواره یکی از دغدغه های صاحبان واحدهای مسکونی به شمار می رود. این شیوه می تواند با توجه به نوع سازه مورد نظر و کیفیت مواردی که مورد استفاده قرار می گیرد به اشکال متفاوتی اجرا شود. در واقع لوله کشی گاز یکی از حساس ترین شیوه های لوله کشی در بین سایر موارد برشمرده می شود. با این وجود تبعیت از استانداردهای ایمنی در ساختمان و استفاده از خدمات فنی مرتبط توسط تیم های فنی و حرفه ای با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته می تواند تا حدود زیادی هم به این کار سرعت ببخشد و هم این روند را تسهیل سازد.

یکی از مهمترین مزایای استفاده از این روش در دسترس بودن گاز طبیعی در ساختمان می باشد و از طرفی قیمت تمام شده این نوع انشعاب در مقایسه با سایر روش ها بسیار مناسب و مقرون به صرفه می باشد. این نوع انشعاب نیز به دو شیوه توکار و روکار انجام می گیرد. با توجه به بافت هر منطقه و آب و هوای آن منطقه می توان از انواع لوله های فلزی و غیر فلزی بدین منظور استفاده کرد. رایج ترین نوع لوله کشی گاز استفاده از روش توکار و لوله های فلزی می باشد.

لوله کشی پکیج و شوفاژ

لوله کشی پکیج و آب رابطه مستقیمی با هم دارند، به طوری که اگر از نوع انشعابی استفاده گردد در لوله کشی پکیج نیز می توان از همان روش استفاده نمود. سیستم لوله کشی پکیج به سه دسته مختلط، با برگشت مستقیم و معکوس تقسیم بندی می شود که هر کدام از آنها برای نوع خاصی از ساختمان مناسب و مقرون به صرفه می باشد. همان طور که پیشتر نیز بیان گردید لوله کشی پکیج به صورت کلکتوری نیز قابل انجام است. این روش در ساختمان های در حال ساخت و در حال بازسازی قابل اجرا می باشد.

در لوله کشی پکیج باید توجه داشت که مسیر حرکت لوله ها به درستی انتخاب و اعمال گردد تا هم به بهبود گرمایش محیط کمک شود و هم اینکه دسترسی به لوله ها به منظور انجام تعمیرات و هواگیری با سهولت بیشتری انجام شود.

لوله کشی آتش نشانی

به منظور رعایت ایمنی در مجتمع های مسکونی و تجاری اغلب از لوله کشی آتش نشانی استفاده می شود. در واقع این روش موجب می شود تا در صورت بروز آتش سوزی اطفای آن به راحتی صورت گیرد. بهره گیری از سنسورهای مرتبط و پاششی و همچنین تعبیه انواع شیر و اتصالات مربوط به مهار آتش در ساختمان ها غالبا در راهروهای ساختمان های مختلف انجام می شود. در ساختمان سازی مدرن استفاده از این روش می تواند ایمنی بیشتری را برای صاحبان این ساختمان ها در پی داشته باشد. بنابراین این کار به یک اصل جدایی ناپذیر در ساخت و سازهای منطبق با استانداردهای جهانی مبدل شده است.

لوله کشی آب باران

از این سیستم به منظور جمع آوری و هدایت آب باران استفاده می شود. باید توجه نمود که لوله هایی که به طور ویژه برای آب باران تعبیه می شوند نباید به درون شبکه فاضلاب خانگی تخلیه شوند بلکه باید به درون چاه های جاذب هدایت گردند. در صورتی که لوله های آب باران به شبکه مشترک آب باران و فاضلاب متصل شوند، باید بر روی لوله های آب باران به منظور جلوگیری از نفوذ بو و گازهای حاصل از فاضلاب سیفون نصب کرد.

لوله های آب باران نباید در داخل قسمت های بتنی ساختمان مدفون شوند. همچنین حداقل فاصله بین لوله و سطوح خارجی باید ۲۵ میلی متر باشد. استفاده از لوله آب باران به منظور دفع و هدایت فاضلاب و یا به عنوان لوله هواکش مجاز نمی باشد.

لوله های برق

لوله های برق از ارتباط سیم های برق با مصالح ساختمانی و در نتیجه پوسیدگی آنها جلوگیری نموده و موجب ایمن سازی مسیر حرکت سیم ها می گردد. این کار سبب می شود که از خراشیده شدن سیم ها و در پی آن جرقه زدن و در نتیجه آتش سوزی جلوگیری به عمل آید. لوله های پلی اتیلن، لوله های خرطومی پلاستیکی و فلزی از جمله لوله هایی هستند که بدین منظور مورد استفاده قرار می گیرند.

لوله کشی برق باید بر اساس یک نقشه مهندسی مناسب انجام پذیرد. در لوله کشی برق ساختمان باید زانو برق ها را با استفاده از چسب های نواری پهن و یا سایر ابزار مناسب، به لوله واحد و اصلی متصل نمود. به گونه ای که در صورت وارد شدن ضربه یا فشار از این لوله جدا نشده و آسیب نبینند.  

قیمت لوله کشی ساختمان

برای محاسبه قیمت لوله کشی ساختمان باید عوامل مختلفی همچون نوع لوله مصرفی، متراژ، تجهیزات مورد نیاز، اجرت لوله کش ، معماری ساختمان و … را در نظر گرفت. قیمت لوله کشی ساختمان می تواند با توجه به حجم و سطح سفارشات ذکر شده در قرارداد با تیم های تخصصی در این زمینه تغییر یابد. در برخی موارد بهینه سازی مسیر لوله ها از طریق به کارگیری روش های مهندسی لوله کشی ساختمان می تواند منجر به کاهش هزینه ها گردد.

برای مطالعه بیشتر:

سیم کشی ساختمان

گرفتگی لوله

سیستم گرمایش از کف

سینک ظرفشویی

سیستم هوشمند ساختمان