اجرای چاه ارت صفحه ای یکی از روش های پرکاربرد و مؤثر برای کاهش خطرات الکتریکی و ایجاد یک مسیر مطمئن برای تخلیه جریان های ناخواسته به زمین است. در این سیستم، صفحه ای از جنس مس یا فولاد به عنوان الکترود در عمق زمین دفن شده و از طریق جوش صفحه مسی چاه ارت، به سیم ارت متصل می شود و از طریق سیم ارت به تجهیزات الکتریکی اتصال می یابد. این اتصال باید کاملاً ایمن و استاندارد باشد تا کمترین مقاومت الکتریکی را ایجاد کند.
اجرای چاه ارت با صفحه مسی یکی از بهترین راهکارها برای کاهش مقاومت الکتریکی زمین و افزایش ایمنی سیستم های الکتریکی است. استفاده از صفحه مسی به دلیل رسانایی بالا و مقاومت در برابر خوردگی، باعث می شود که تخلیه جریان های اضافی به زمین با کمترین تلفات انجام شود. علاوه بر این، به کارگیری مواد کاهنده مقاومت مانند بنتونیت یا خاک کاهنده، تأثیر قابل توجهی در افزایش راندمان سیستم ارتینگ دارد.

الکترود در اجرای چاه ارت با صفحه مسی
مقاومت الکتریکی الکترود زمین به عوامل فراوان مخصوصاً به نوع ترکیبات خاک اطراف الکترود، رطوبت خاک و ابعاد الکترود بستگی دارد. برای حجم معینی از فلز الکترود، هر چه یکی از ابعاد الکترود بزرگتر از دو بعد دیگر آن باشد و تماس الکترود در این بعد با خاک بیشتر باشد، مقاومت کل الکترود نسبت به جرم کلی زمین کمتر خواهد شد. بنابراین یک الکترود میله ای یا تسمه ای که به صورت قائم (در چاه اتصال زمین) و افقی (در محوطه) اجرا شده باشد نسبت به اجرای چاه ارت صفحه ای ارجحیت داشته و الکترود صفحه ای کم اثرترین الکترودهاست.

انتخاب جنس صفحه چاه ارت
یکی از مهم ترین نکات در اجرای چاه ارت صفحه ای انتخاب جنس صفحه می باشد. در این نوع چاه ارت، معمولا از صفحه مسی یا صفحه گالوانیزه استفاده می شود. انتخاب جنس این صفحه به شرایط و موقعیت جغرافیایی پروژه وابسته است. در محیط هایی که خاک مرطوب، اسیدی و شور است، صفحه مسی به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی انتخاب مناسب تری می باشد.
بودجه موردنظر برای انجام پروژه در انتخاب جنس این صفحه تاثیرگذار است. اگر چه قیمت اجرای چاه ارت با صفحات مسی نسبت به صفحات گالوانیزه بیشتر است، اما در نهایت به دلیل دوام بالاتر، باعث افزایش طول عمر چاه ارت و کاهش نیاز به تعمیر و تعویض زود هنگام می شوند و به صرفه تر هستند.

مراحل اجرای چاه ارت صفحه ای
اولین گام در اجرای چاه ارت صفحه ای انتخاب محل مناسب می باشد. این محل باید دور از تردد وسایل نقلیه و افراد باشد و همچنین رطوبت آن نسبت به دیگر نقاط زمین بیشتر باشد. همچنین بهتر است محل چاه در نزدیکی تاسیسات الکتریکی و ساختمان قرار گیرد تا حداقل طول کابل ارت مورد نیاز باشد.
گام دوم در اجرای چاه ارت با صفحه مسی انتخاب ابعاد چاه می باشد. حداقل پوشش خاک از لبه بالایی صفحه برابر ۱.۵ متر می باشد و دهانه آن حدود ۸۰ سانتی متر است تا فضای کافی برای قرارگیری صفحه مسی و مواد کاهنده فراهم شود. در گام بعد این صفحه را پس از اتصال به سیم ارت از طریق جوش صفحه مسی چاه ارت، به صورت عمودی درون چاه قرار می دهند و اطراف آن را با بنتونیت پر می کنند تا مقاومت زمین کاهش پیدا کند. نکته قابل توجه این است که سیم مسی باید به شینه ارت در تابلو برق یا سیستم ارتینگ ساختمان متصل شود. در آخر مقدار مقاومت آن باید اندازه گیری شود. مقدار استاندارد مقاومت چاه ارت معمولاً کمتر از ۲ اهم است، اما برای برخی از تجهیزات حساس، مقدار کمتر از ۱ اهم توصیه می شود.
برای حفظ رطوبت خاک در فصول گرم، یک لوله پلیکا به صورت سوراخ شده در مرکز چاه و بالای صفحه قرار داده می شود.
اجزا | مقدار پیشنهادی | توضیحات |
صفحه مسی | ۳*۶۶۰*۶۶۰ میلی متر | حداقل ضخامت ۳ میلی متر |
سیم مسی | حداقل مقطع ۳۵ میلی متر مربع | از سیم بدون روکش برای کاهش مقاومت استفاده می شود |
بنتونیت | ۵۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم | ماده کاهنده مقاومت برای افزایش تماس صفحه با خاک |
لوله پلیکا | نمره ۶ یا ۸ | جهت حفظ رطوبت در چاه ارت |
حوضچه تست ارت | ۱ عدد | برای بررسی دوره ای مقاومت چاه ارت |
جوش صفحه مسی چاه ارت
در اجرای چاه ارت با صفحه مسی محل اتصال سیم به صفحه از آسیب پذیرترین قسمت ها است که بیشتر از بخش های دیگر مورد خوردگی قرار می گیرد. بنابراین با استفاده از جوش کدولد، سیم و صفحه به صورت یک بخش یکپارچه در می آیند.
هرچه میزان ضخامت جوش بیشتر باشد استحکام مکانیکی بالا می رود. همین امر سبب می شود در محل جوش ارت مقاومت الکتریکی ایجاد نشده و قطعه ارت نسبت به رطوبت نفوذ ناپذیر باشد. این موضوع باعث افزایش مقاومت سیم و صفحه ارت در مقابل خوردگی می شود.

مزایای اجرای چاه ارت با صفحه مسی
مس به دلیل رسانایی بالا به گزینه اول برای سیستم های ارتینگ تبدیل شده است. صفحات مسی با مقاومت بسیار کم و هدایت الکتریکی بالا، انتخابی مناسب برای تخلیه سریع و موثر جریان الکتریکی است. این ویژگی در شرایطی که جریان های بالا یا صاعقه به زمین منتقل می شود، اهمیت بیشتری پیدا می کند.
صفحات مسی علاوه بر رسانایی بالا، دارای مقاومت فوق العاده در برابر خوردگی هستند. این ویژگی به خصوص در محیط های مرطوب، اسیدی یا شور اهمیت دارد. استفاده از مس در چنین محیط هایی باعث افزایش طول عمر سیستم ارتینگ و کاهش نیاز به تعمیرات یا تعویض زودهنگام می شود. این مزایا اگرچه هزینه اولیه بیشتری دارد، اما در بلندمدت از نظر اقتصادی به صرفه است.
اجرای چاه ارت با صفحات مسی به دلیل دوام و پایداری، گزینه اصلی برای پروژه ای حساس مانند مراکز داده، پست های برق و تاسیسات صنعتی که نیاز به سیستم ارتینگ با عملکرد بالا دارند می باشد.
برای مطالعه بیشتر:
دیدگاهتان را بنویسید