استعلام قیمت
عمران مدرن بازار نوین ارتباطات ساختمانی
چاه ارت یکی از مهم ترین اجزای سیستم های ایمنی الکتریکی محسوب می شود که وظیفه هدایت جریان های اضافی به زمین را بر عهده دارد. اجرای صحیح انواع چاه ارت در جلوگیری از برق گرفتگی، کاهش خطرات ناشی از صاعقه و حفاظت از تجهیزات الکتریکی نقش حیاتی ایفا می کند. بسته به شرایط محیطی و نوع خاک، چاه ارت به روش های مختلفی اجرا می شود که هر یک دارای مزایا و محدودیت های خاص خود هستند.
انتخاب بهترین نوع چاه ارت به عوامل مختلفی از جمله جنس خاک، رطوبت محیط، شرایط جغرافیایی و نیاز پروژه بستگی دارد. همچنین هزینه اجرای چاه ارت بسته به روش اجرای آن متفاوت است. در این مقاله، با بررسی انواع چاه ارت به شما کمک خواهیم کرد تا مناسب ترین سیستم ارتینگ را برای پروژه های خود انتخاب کنید.
انواع چاه ارت بر اساس عمق
به طور کلی، انواع چاه ارت شامل چاه ارت عمقی و چاه ارت سطحی هستند. چاه ارت عمقی در مناطقی که خاک دارای مقاومت الکتریکی بالا است، اجرا شده و نیاز به حفاری در عمق زیاد دارد تا به لایه های مرطوب تر زمین برسد. در مقابل، چاه ارت سطحی در مناطقی که خاک رسانایی بهتری دارد، مورد استفاده قرار می گیرد و در عمق کمتری اجرا می شود. در ادامه به بررسی بیشتر این نوع چاه ها می پردازیم.
چاه ارت عمقی
چاه ارت عمقی معمولاً در مناطقی که خاک مقاومت بالایی دارد و خشک است، اجرا می شود. این روش شامل حفر چاهی به عمق ۴ تا ۱۲ متر و قطر حدود ۸۰ سانتی متر است. هدف اصلی این چاه، دستیابی به لایه های مرطوب تر زمین برای کاهش مقاومت الکتریکی و بهبود هدایت جریان برق است.
در این نوع ارتینگ، معمولاً از مواد رسانا مانند بنتونیت برای افزایش تماس بین الکترود و خاک استفاده می شود. چاه ارت عمقی برای مکان هایی که شرایط خاک برای چاه های سطحی مناسب نیست، گزینه مناسبی محسوب می شود.
البته برای اجرای این روش، باید امکان حفاری عمیق در اطراف سایت وجود داشته باشد. در غیر این صورت، انتخاب روش های جایگزین مانند چاه ارت سطحی توصیه می شود.
چاه ارت سطحی
چاه ارت سطحی برای مناطقی که خاک مرطوب و دارای هدایت پذیری بالا است، استفاده می شود. برخلاف چاه های عمقی که نیاز به حفاری زیاد دارند، در این روش یک صفحه یا نوار مسی در سطح خاک یا در عمقی حدود ۸۰ سانتی متر قرار داده می شود. مواد رسانا نیز در اطراف این صفحه قرار می گیرند تا مقاومت الکتریکی کاهش یابد و اتصال بهتری با زمین برقرار شود.
چاه ارت سطحی به دلیل هزینه کمتر و سرعت اجرای بالاتر، در پروژه های کوچک و مناطقی که امکان حفر چاه عمیق وجود ندارد، کاربرد بیشتری دارد.
شرایط لازم برای استفاده از چاه ارت سطحی به شرح زیر است:
- فضای کافی در اطراف سایت برای اجرای چاه ارت سطحی باید فراهم باشد.
- ارتفاع منطقه باید پایین تر از سطح دریا باشد تا هدایت الکتریکی مناسب تری ایجاد شود.
- زمین اطراف سایت باید فاقد پستی و بلندی شدید باشد.
- فاصله مناسبی بین دکل یا تجهیزات الکتریکی و سایت وجود داشته باشد.
این روش به ویژه در مناطقی که امکان حفر چاه عمیق دشوار یا غیرممکن است، یک راهکار جایگزین مقرون به صرفه محسوب می شود.
انواع چاه بر اساس روش اجرا
انتخاب چاه ارت مناسب با توجه به عوامل محیطی و فنی تاثیر مستقیمی بر ایمنی و عملکرد سیستم های الکتریکی دارد. در ادامه، انواع چاه ارت بر اساس روش اجرا را بررسی کرده و ویژگی های هر یک را توضیح خواهیم داد.
چاه ارت میله ای
رایج ترین روش اجرای سیستم ارتینگ در میان انواع چاه ارت ، چاه ارت میله ای می باشد که Rod or Pipe Electrode نیز نامیده می شود. برای اجرای این نوع چاه ارت از صفحه یا سیم استفاده نمی شود؛ جایگزین آن یک میله مسی است که در وسط چاهی با عمق حداقل ۶۰ سانتی متر تا ۱.۵ متر و قطر ۸۰ سانتی متر قرار می گیرد. کاربرد چاه ارت میله ای در مناطق شهری و پروژه های زیر ساختی بیشتر است. این نوع روش اتصال از خطرات ناشی از جریان الکتریکی ناخواسته و صاعقه جلوگیری می کند و از ولتاژ های اضافی که باعث ایجاد خسارات مالی و جانی می شود جلوگیری می نماید.
مراحل اجرای انواع چاه ارت میله ای
- با توجه به شرایط محیطی منطقه و قطر چاه، باید بنتونیت خشک مورد نیاز تهیه شود.
- چاهی به قطر تقریبی ۸۰ سانتی متر و عمق ۶۰ سانتی متر تا ۱.۵ متر حفر شود.
- میله ارت در میان چاه فرو برده شود.
- بنتونیت به صورت دوغاب (۳۵ درصد بنتونیت و ۶۵ درصد آب) آماده شود.
- حدود ۶۵ درصد بنتونیت دوغاب شده در بخش تحتانی چاه ریخته شود و مخلوط ۳۵ درصد بنتونیت با خاک رس و آب در سطح فوقانی چاه ریخته شود.
- مواد دوغاب سفت شده، در زمان پر کردن چاه و بعد از هر ۲۰ سانتی متر فشرده سازی شود. این امر باعث فشردگی و چسبندگی لایه های بنتونیت به میله ارت و از بین رفتن فضاهای خالی اطراف آن می شود.
چاه ارت صفحه ای
یکی دیگر از انواع چاه ارت ، چاه ارت صفحه ای می باشد. در این چاه از حداقل دو نقطه برای اتصال صفحه مسی یا آهن گالوانیزه به زمین استفاده می شود. به منظور اجرای آن چاهی به قطر ۶۰ الی ۹۰ سانتی متر با عمق ۴ الی ۱۲ متر حفر می شود. نکته مهمی که در اجرای این چاه باید مدنظر قرار داد رطوبت زمین است. رطوبت در اطراف سیستم ارتینگ باید حفظ شود.
مراحل اجرای انواع چاه ارت صفحه ای
به منظور اجرای سیستم ارتینگ به روش صفحه ای مراحل زیر اجرا می شود.
- چاهی به قطر تقریبی ۶۰ الی ۹۰ سانتی متر و عمق ۴ الی ۱۲ متر حفر شود.
- سیم ارت یا تسمه مسی باید حداقل در دو نقطه به صفحه زمین متصل شود.
- صفحه ارت (۵۰۰ * ۵۰۰ * ۳ میلی متر) به صورت عمودی در انتهای چاه قرار می گیرد.
- بنتونیت و آب را خارج از چاه مخلوط کرده و جهت پوشش دهی کامل بالای صفحه زمین تا ۳۵ سانتی متر درون چاه ریخته می شود.
- بخش های بالایی و باز چاه با مخلوط ۳۰ درصد بنتونیت و ۷۰ درصد خاک و آب پر می گردد.
- به منظور اتصال کامل خاک اطراف صفحه مسی با زمین، پس از هر ۲۰ سانتی متر خاک ریزی، مخلوط فشرده سازی می شود.
- سیم مسی باید به شینه ارت در تابلو برق یا سیستم ارتینگ ساختمان متصل شود و در آخر مقدار مقامت آن باید اندازه گیری شود.
- اطراف چاه باید با ملات سیمان بستر سازی شود و با درپوش مناسب پوشانده شود.
چاه ارت سبدی
یکی از انواع چاه ارت است که در آن از سیم مسی به عنوان الکترود ارت استفاده می شود. سیم مسی به شکل سبد بافته می شود و در عمق حداقل ۴ متری در زمین دفن می شود. مزیت چاه ارت سبدی نسبت به سایر انواع چاه ارت ، این است که سطح تماس سیم مسی با خاک بیشتر است. این امر باعث می شود که چاه ارت سبدی مقاومت کمتری داشته باشد و در نتیجه، جریان الکتریکی را بهتر به زمین هدایت کند.
مراحل اجرای انواع چاه ارت سبدی
- محل چاه ارت باید در جایی باشد که دسترسی به آن آسان باشد و همچنین از رفت و آمد افراد جلوگیری شود.
- عمق چاه ارت سبدی باید حداقل ۴ متر باشد و قطر آن باید متناسب با قطر سیم مسی انتخاب شود.
- سیم مسی باید به شکل سبد بافته شود.
- سیم مسی باید به طور کامل در خاک دفن شود.
- سیم ارت باید به سیم مسی جوش داده شود.
چاه ارت مختلط
چاه ارت مختلط (یا سیستم ارت مختلط) به سیستمی گفته می شود که از ترکیب چندین روش مختلف برای ایجاد اتصال زمین استفاده می کند. این نوع سیستم معمولاً به منظور افزایش کارایی و کاهش مقاومت الکتریکی طراحی می شود. در این سیستم، می توان از ترکیب انواع مختلف چاه ارت مانند چاه ارت عمقی و چاه ارت پنجه ای استفاده کرد.
با استفاده از چندین نوع الکترود، احتمال بروز مشکلات ناشی از عدم کارایی یک نوع سیستم کاهش می یابد. همچنین چاه ارت مختلط می تواند در شرایط آب و هوایی و خاکی متفاوت عملکرد مناسبی داشته باشد.
برای مطالعه بیشتر:
دیدگاهتان را بنویسید