شهرک ها با توجه به نوع کاربری آن ها در انواع مسکونی، تجاری، توریستی و … طراحی و ساخته می شوند. طراحی اصولی و صحیح، در گرو رعایت تمامی ضوابط طراحی شهرک مسکونی می باشد. از مهم ترین مواردی که در اصول طراحی شهرک مسکونی مورد توجه قرار می گیرد، طراحی بلوک های مجتمع های مسکونی است. این بلوک ها در تعداد طبقات متفاوت و بر اساس ظرفیت شهرک مسکونی و ابعاد زمین طراحی و اجرا می شوند. برای شناخت بهتر استاندارد ها و ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، در ادامه به معرفی بخش های مختلف یک شهرک و اصول طراحی آن پرداخته می شود.
بلوک های مجتمع های مسکونی مهم ترین عنصر در طراحی شهرک مسکونی به شمار می رود. این بلوک ها در انواع خطی، ملکولی، مرکزی و ترکیبی طراحی می شوند. پیش از شروع برنامه ریزی برای ساخت و طراحی لازم است طبق ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، سه نکته اصلی یعنی بررسی موقعیت و متراژ زمین، ارزیابی جاده ها و کاربری زمین های اطراف و نوع ساخت و ساز و ساختمان های اطراف حتما مورد مطالعه قرار گیرد. روش ملکولی بیشترین انعطاف پذیری در طراحی را دارد. در این روش می توان مجتمع ها را در اندازه ها و فرم های متنوع طراحی و اجرا کرد.
بر اساس ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، در طراحی معابر باید به مواردی که در ادامه بررسی می شوند، دقت نمود. مسیر عابران پیاده از سواره باید به طور کامل مجزا باشد. مسیر عابرین پیاده باید با جدول و موانعی نسبت به مسیر عبور خودرو ها محافظت شود. طراحی معبر باید به گونه ای باشد که دسترسی افراد بعد از پیاده شدن از ماشین تا داخل بلوک ها در کوتاه ترین فاصله ممکن باشد. نوع کفسازی معابر باید با مصالح مقاوم و ماندگار بوده و سطوح لغزنده و لیز به وجود نیاورد.
تعداد محل پارک در اطراف بلوک ها باید معادل ۷۵ درصد تعداد واحد های مسکونی باشد. بر اساس ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، هر اتومبیل به سطح خالص ۱۲/۵ مترمربع جای پارک نیاز دارد. معابری که به محل های پارک دسترسی دارد، باید حداقل ۵/۵ متر عرض داشته باشد.
در فضای شهرک مسکونی مرز بین عرصه های مختلف باید به طور کامل مشخص باشد. شهرک های مسکونی شامل فضاهای مانند فضای سبز شامل باغچه ها و فضایی مخصوص نشستن، محل بازی کودکان و طراحی مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری می باشد. برای بررسی مسائل محرمیت در طراحی بلوک ها می توان گفت بر اساس ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، فاصله پنجره تا پنجره بین دو ساختمان حداقل 21 متر در نظر گرفته می شود. فاصله 21 متر بین دو بلوک، در صورتی اندازه اصولی و استاندارد در نظر گرفته می شود که هیچ گونه معبر و فضای عبوری بین دو بلوک وجود نداشته باشد.
یکی از نکات بسیار مهم در ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، طراحی ورودی آن می باشد. دعوت کننده بودن ورودی و از طرفی طراحی خلاقانه و زیبای آن بسیار مهم است. ورودی مجتمع مسکونی باید به گونه ای شاخص بوده و مسیر های دسترسی به آن نیز به طور کامل مشخص باشد. در بخش ورودی بر اساس اصول طراحی شهرک مسکونی بخش نگهبانی برای کنترل رفت و آمد و تامین امنیت ساکنین قرار دارد. این بخش از شهرک به معرفی هویت فضا می پردازد و از همین رو طراحی صحیح آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
یکی از اصول طراحی شهرک مسکونی ، جانمایی زمین آن است. سایتی که برای احداث شهرک های مسکونی انتخاب می شود باید در مراکز شهری واقع شده و دسترسی آن به خیابان های اصلی و وسایل حمل و نقل عمومی فراهم باشد. همچنین کاربری زمین ها و ساختمان های اطراف مسکونی یا تجاری باشد و از احداث شهرک های مسکونی در مناطق صنعتی باید خودداری نمود.
در طراحی محلات از ساخت معابر طولانی باید پرهیز نمود. اگر بین محلات از مسیرهای طولانی استفاده می شود بهتر است با الگو های منحنی و سرعت گیر های برجسته این مسیر ها را تعدیل کرده و از ایجاد امکان دویدن در این مسیرها جلوگیری نمود. در طراحی معابر بین محلات باید تا حد امکان از ایجاد تقاطع پرهیز کرده و مسیر های خوانا و ساده ای طراحی کرد. همچنین طبق ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، معابر باید با زاویه های درست و باز با هم برخورد داشته باشند و به این ترتیب دید کافی در همه مسیر ها وجود داشته باشد.
محوطه بخش مهمی از شهرک مسکونی به شمار می رود که طراحی اصولی آن کمک زیادی به بهبود کیفیت فضا می کند. این فضاها مابین عناصر مصنوع مانند بلوک های مجتمع قرار گرفته و خود می توانند با کمک عناصر طبیعی یا مصنوعی طراحی و ساخته شوند. طبق اصول طراحی شهرک مسکونی ، این فضاها باید با توجه به نیاز کاربران ساخته و پرداخته شود و به پس مانده بخش های ساخته شده تبدیل نشود.
در طراحی سایت یا زمین پروژه بر اساس ضوابط طراحی شهرک مسکونی لازم است نکاتی را در نظر داشته باشید. در ادامه به بررسی این موارد پرداخته می شود. سطح زیربنای تمامی واحد های مسکونی در بیشترین حالت برابر ۱۲۰ درصد نسبت به سطوح زمین های مجاور می باشد. سرانه زمین ناخالص برای هر واحد مسکونی به طور میانگین حدود ۱۰۰ متر مربع است. کوچک ترین واحد مسکونی که در شهرک ها طراحی و ساخته می شود بر اساس اصول طراحی شهرک مسکونی ، ۸۰ متر مربع در نظر گرفته می شود. بیشترین سطح اشغال در طبقه همکف ۳۵ درصد کل زمین است. بخش هایی مانند نگهبانی، سرویس بهداشتی، استخر یا فضاهای سرپوشیده مانند فضای تفریحی کودکان شامل این سطح اشغال نمی شود. سطح اشغال کل همکف در بلوک های مسکونی ، به علاوه سطوح اشغال جای پارک در محوطه بر اساس ضوابط طراحی شهرک مسکونی ، نباید از ۶۰ درصد کل زمین تجاوز کند.
برای مطالعه بیشتر:
بلوک های سیمانی ۳۰ سانتی یکی از رایج ترین و پرکاربردترین مصالح در صنعت ساختمان…
موزاییک ها از یکی از محبوب ترین و پر کاربرد ترین نوع کفپوش ها در…
نصب آسانسورهای مناسب و به روز علاوه بر تأمین راحتی ساکنان و کارکنان، به افزایش…
در صنعت ساخت و ساز مدرن، انتخاب مصالح ساختمانی باکیفیت و اقتصادی از اهمیت بسیاری…
جوشکاری استاندارد و اصولی برای ایجاد اتصالات مقاوم و پایدار در ساخت اسکلت های فلزی،…
تمیز کردن وان جکوزی یکی از مراحل مهم در نگهداری و حفظ کیفیت آب و…