فرمستون نوعی بلوک سبک است که با عنوان ثرمستون یا ترمستون نیز شناخته می شود. در دیوار فرمستون ( ثرمستون – ترمستون ) ، دیوار مشابه با یک پوسته و دال دو طرفه طراحی می شود. برای جداسازی در جهت داخل صفحه و مهار خارج صفحه می توان از نبشی های فولادی و بست های U شکل متصل به دال سازه ای در تراز سقف و نبشی و یا بست U شکل متصل به ستون ها در دو طرفین دیوار و وادارهای میانی استفاده نمود.
نبشی هاى فولادى مى توانند منقطع یا پیوسته باشند که باید براى نیروى خارج از صفحه طراحى شوند. برای مسلح کردن دیوارهای دارای ملات ماسه سیمان از المانهای مسلح کننده میلگرد با بستر مورب و از بست هاى فولادى منقطع یا پیوسته براى دیوارهاى داراى ملات بستر نازک و یا محصولات جدید مانند نوارهاى مش الیاف، جهت یکپارچه سازى و حفظ پیوستگى دیوار استفاده نمود. در دیوارهاى با ارتفاع کمتر از ۳.۵ متر، لزومى به اجراى وادار انتهایى در نزدیکى ستون نمی باشد.
قیمت بلوک فرمستون
قیمت بلوک فرمستون در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ از حداقل ۱,۶۸۰,۰۰۰ تومان به ازای هر مترمکعب آغاز می شود و با توجه به برند محصول، ضخامت فرمستون و نوع بسته بندی آن تا ۲,۵۰۰,۰۰۰ تومان به ازای هر مترمکعب نیز افزایش می یابد. لازم به ذکر است قیمت ثرمستون در ضخامت های مختلف به ازای هر متر مکعب یکسان است، اما قیمت هر عدد از آن برای ضخامت های بیشتر، بالاتر است.
از عوامل موثر بر قیمت بلوک فرمستون می توان به ضخامت بلوک اشاره کرد. این بلوک در ضخامت های متفاوتی تولید می شود و هر کدام رنج قیمتی متفاوتی دارند. از دیگر موارد موثر بر قیمت بلوک ثرمستون می توان به برند تولید کننده اشاره کرد. کارخانه های زیادی در سراسر ایران مشغول به تولید این بلوک هستند و با توجه به نوع مواد اولیه به کار برده در ساختار، هر کارخانه قیمت گذاری متفاوتی برای بلوک خود دارد.
مشخصات بلوک ثرمستون
بلوک های ثرمستون طی فرآیند اتوکلاو تولید می شوند و وزن سبکی دارند. در ساخت آنها از سیلیس، پودر آلومینیوم، سیمان و آب استفاده می شود. وزن آنها سبک بوده و به راحتی قابل جابجایی و نصب می باشند. ضمن اینکه می توان با ابزار ساده آن را برش زد و در ابعاد کوچک تر استفاده نمود. رنگ فرمستون سفید بوده و از نظر ظاهری با بلوک های سنتی متفاوت می باشد. همچنین این بلوک ها به صورت توپر تولید می شوند.
برای افزایش مقاومت ثرمستون در برابر رطوبت، باید پیش از دیوارچینی آن را زنجاب نمود. سطح صاف این بلوک ها نیاز به استفاده از گچ و خاک را برطرف نموده و از این نظر هم باعث افزایش سرعت اجرای پروژه می شود و هم در هزینه ها صرفه جویی می گردد. نصب فرمستون با استفاده از چسب مخصوص همین بلوک انجام می شود و بر این اساس جز برای چیدن رج اول نیازی به ملات نیست و این موضوع عامل دیگر صرفه جویی در هزینه ها می باشد.
بلوک فرمستون با پالت، بدون پالت، شرینک، استریچر و … به فروش می رسد که بر اساس نوع بسته بندی قیمت آن متفاوت است. ثرمستون به صورت مترمکعبی قیمت گذاری شده و به فروش می رسد. البته با تعیین ضخامت مورد نیاز، قیمت هر عدد از آن قابل محاسبه می باشد.
تیغه های فرمستون (دیوارهاى داخلى)
فرمستون به دلیل سبکی وزن و در عین حال ابعاد بزرگ برای ساخت دیوار مورد استقبال قرار گرفته است. از ضخامت های ۸ و ۱۰ سانتی بلوک ثرمستون برای اجرای تیغه های داخلی استفاده می گردد. تیغه های فرمستونى داخلى باید مانند دیوارهاى خارجى از سقف و ستون ها جداسازى شوند.
فواصل جداسازى دیوارها از قاب باید توسط مواد تراکم پذیر مناسب از قبیل پشم سنگ ضد رطوبت پر شود. مانند دیوارهاى خارجى در دیوارهاى داخلى نیز توصیه می شود براى جلوگیرى از ترک خوردگى در نازک کارى از یک لایه شبکه الیاف یا رابیتس بر روى مواد تراکم پذیر استفاده شود. در بیمارستان ها براى جلوگیرى از ایجاد ترک خوردگى در نازک کارى، در گوشه هاى دیوار در هنگام زلزله لازم است از اتصالات کشویى سرتاسرى در کناره ها و تراز سقف استفاده شود. در سایر ساختمان هاى با اهمیت بسیار زیاد استفاده از این ضابطه توصیه مى شود.
آن دسته تیغه های فرمستونی که تمامی ارتفاع طبقه را پوشش نمی دهند باید همانند دیوارهای خارجی از قاب سازه ای جدا گردند. این موضوع در ساختمان های بتنی اهمیت فراوانی دارد.

فاصله جداسازى دیوار ثرمستون
برای جداسازی دیوارهای داخلی از ستون به فاصلهای به اندازه ۰.۰۱ فاصله کف تا کف طبقه بعدی نیاز بوده و فاصله جداسازى از سقف برابر با بیشترین مقدار و حداکثر خیز دراز مدت تیر می باشد.
در تیغه های فرمستونى قائم، دیوار به صورت یک دال یک طرفه طراحى می شود. دیوار باید با استفاده از قطعات نبشى یا قطعه اتصال مشابه در جهت خارج از صفحه در تراز سقف و کف مهار گردد. به این ترتیب باید اتصال پانل دیوار در تراز سقف با نبشی یا ناودانی به صورت کشویی بوده و دیوار اجازه جابجایی داخل صفحه را داشته باشد. در این نوع دیوارها نیازی به وادار انتهایی یا میانی نیست.
در حین پوشش نما و یا سیمان پاشی بر روی سطوح تیغه های پانلی باید به این نکته توجه داشت که اتصال نبشی به تیغه پانل چسبیده نشده و از حرکت آن در داخل صفحه ممانعت نکند.
چنانچه پانل به دلیل ارتفاع بلند دیوار، توانایی تحمل بار خمشی آن را نداشته باشد. لازم است تا از تیرک در تراز میانی و وادار انتهایی استفاده شود. توجه شود باید از اتصال تیرک به ستون ها پرهیز شده و به وادارها متصل شوند.

دیوار پیرامونی ساختمان با فرمستون
برای دیوارهای پیرامونی ساختمان از ضخامت های بالاتر فرمستون یا همان ثرمستون استفاده می شود. ضخامت های بزرگتر از ۱۰ سانت برای چینش دیوارهای پیرامونی ساختمان مناسب می باشند. ابعاد بزرگ این بلوک ها موجب افزایش سرعت ساخت و ساز می شود. وزن کم بلوک های ثرمستون بار مرده ساختمان را کاهش داده و از این نظر صرفه اقتصادی دارد.
اتصال دیوار فرمستون به زیر سقف
برای متصل کردن دیوار فرمستون ( ثرمستون – ترمستون ) به فواصل زیر سقف ها لازم است اتصالات لغزشی استفاده شود. بدون اتصال مستقیم به دیوار و سقف و با استفاده از مهار خارج از صفحات با قطعه هایی مانند نبشی یا ناودانی. برای انتخاب انواع اتصال بسته به وضعیت دیوار بین اعضای قائم مهار خواهد شد. اعضایی مانند ستون و دیوار و وادارها. در سازه های بتنی اگر بر اساس نوع سقف امکان پیش بینی اتصالات مناسب لغزشی در زمان ساخت عضو سازه برای دیوار بالایی وجود نداشته باشد. میتوان این اتصالات را با کاشتن میلگرد مهاری در مرحله ی بعد از اجرای تیر انجام داد. باید دقت داشته باشید که در صورت کاشت میلگرد مهاری در هسته ی تیر بتنی و کاشت اتصالات نیازی نیست از پوشش مجاز بتن استفاده کرد.
مهار لبه بالایی دیوار فرمستون
برای مهار لبه بالایی دیوار می توان لبه بالایی دیوار را به سقف سازه از طریق دو نبشی و یا ناودانی متصل نمود. ناودانی و یا نبشی ها نباید به دیوار یا وادار پیچ، میخ و یا جوش شوند. امکان حرکت آزاد داخل صفحه دیوار با این اتصال تامین می گردد. جهت حرکت آزادانه خیز تیر و عدم اتصال آن با دیوار باید حداقل فاصله دیوار تا سقف رعایت شود. نبشی ها به ترتیب ابتدا در یک سمت اجرا و پس از دیوارچینی و قرارگیری بالا ترین بلوک دیواره نبشی دوم متصل می شود. نبشی ها به صورت نورد سرد و گرم و به اشکال منقطع و پیوسته موجود می باشند.
به جای مهار خارج از صفحه دیوار در تراز سقف می توان آخرین ردیف دیوار را با جزئیات استانداردها توسط ملیگرد و بست، مسلح نمود. با استفاده از این راهکار، دیوار در طراحی به صورت یک صفحه یک طرفه در نظر گرفته شده. بارهای جانبی وارد بر دیوار در طراحی المانهای مسلح کننده و وادارها لحاظ می گردند.


در اجرای دیوارهای داخلی فرمستون به خصوص در انواع سقف های دارای تیرچه یا تیر یا هر نوع سقف مختلط که در آنها تیری در راستای دیوار نباشد، در دیوارهای خارجی می توان رج انتهایی دیوار یا رج ماقبل آن را با میلگرد بستر یا بست مسلح کرد.

اتصال دیوار های فرمستون غیر سازه ای به یکدیگر
در اتصال دیوار های فرمستون ( ثرمستون – ترمستون ) ، توصیه می شود تا از بست های فلزی مشابه آنچه در مورد اتصال به ستون به کار برده شد، استفاده شود. تا امکان بروز تنش های کششی درون صفحه دیوارهای متقاطع از بین برود. همچنین بهتر است تا برای جداسازی دیوارها از هم در محل اتصال دو دیوار متقاطع از وادار استفاده شود. شکل زیر اجرای وادار مجزا در محل اجرای دو دیوار متقاطع و نحوه اجرای بست در محل تقاطع را نمایش می دهد.

برای مطالعه بیشتر:

فرمستون چذابه چیست ؟