برای طراحی جایگاه سوخت یا پمپ بنزین مانند هر فضای دیگری برای به دانش ضوابط و استاندارد ها نیاز است. دانستن ضوابط طراحی جایگاه سوخت به طراحی اصولی و استاندارد این فضا کمک زیادی کرده و بهترین نتیجه را در طراحی به ما می دهد. طراحی و اجرای جایگاه سوخت در سه دسته معماری، امنیت و تاسیسات برقی و مکانیکی آن، جای می گیرد. جایگاه سوخت می تواند یک پمپ بنزین معمولی تا مجموعه ای شامل پاساژ، کارواش، تعمیرگاه، سرویس های بهداشتی و … را شامل شود. سازه جایگاه، طبق ضوابط طراحی جایگاه سوخت باید در برابر حرارت بالا و خطر آتش سوزی مقاومت لازم را داشته باشد.
جانمایی زمین در ضوابط طراحی جایگاه سوخت
انتخاب زمین مناسب در ضوابط طراحی جایگاه سوخت از اهمیت بالایی برخوردار است. فاکتورهای که در انتخاب زمین موثر هستند شامل وضعیت توپوگرافی، بافت محل، عرض گذر، کاربری ساختمان های اطراف، دسترسی ها، حجم ترافیک منطقه و … هستند. خیابان های یک طرفه ای که در آن ها جایگاه سوخت احداث می شود، باید حداقل سه لاین و خیابان های دوطرفه حداقل شش لاین داشته باشند. طبق ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، این مجموعه نباید در مجاورت مدارس، آموزشگاه ها، مراکز درمانی، مساجد، سینماها، سالن های ورزشی یا باشگاه ها باشد. هم چنین احداث جایگاه های سوخت در مجاورت فروشگاه هایی با زیربنای بیش از ۲۰۰۰ متر مربع مجاز نیست. در مجاورت جایگاه سوخت نباید انبار هایی شامل اشتعال زا وجود داشته باشد.
دسترسی ها در ضوابط طراحی جایگاه سوخت
بر اساس ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، لازم است زمین در نظر گرفته شده برای تاسیس جایگاه، حداقل ۱۵ متر از هر طرف با مغازه ها فاصله داشته باشند. زمین نباید در مسیر عبور سیل یا آب های سطحی باشد. حتما باید در مسیر های دسترسی از فاصله ۲۰۰ متر ورودی جایگاه، تجهیزات ایمنی مانند چراغ هشدار دهنده، تابلو های راهنمایی رانندگی هشدار دهنده نصب شوند. حداقل ابعاد زمین جایگاه سوخت عرض ۸ متر و طول ۲۰ متر است.
ضوابط طراحی کیوسک جایگاه سوخت
در فاصله ایمنی از سکوها، کیوسک تجهیزات کنترلی و راهبری استقرار کارکنان نصب می شود. این کیوسک ها باید در خارج از منطقه خطر جایگاه سوخت باشند و حداقل ۴ متر با تجهیزات سوخت گیری و محل تخلیه فاصله داشته باشند. ارتفاع قرارگیری کیوسک نسبت به سکو ها باید بیشتر باشد و احتمال ورود بخارات درون آن وجود نداشته باشد. کیوسک ها بر اساس ضوابط طراحی جایگاه سوخت باید حتما سیستم تهویه مناسب و مطبوع داشته باشند.
ضوابط محل سوختگیری در طراحی جایگاه سوخت
دیسپنسر ها یا پمپ های هدایت بنزین در جایگاه های سوختگیری باید در ارتفاع بالاتری نسبت به محل سوختگیری قرار داشته باشند. شیبی که برای زمین محل سوختگیری در نظر گرفته می شود باید عرضی باشد تا در صورت کار نکردن ترمز ماشین ها تصادف نشود. دیسپنسر ها باید با تمهیدات مخصوص محافظت شوند تا خطر برخورد احتمالی خودرو ها با آن ها به حداقل برسد.
ضوابط محل تخلیه سوخت
در طراحی محل تخلیه سوخت باید دقت داشت طبق ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، این فضا باید مجهز به سیستم دفع الکتریسیته ساکن باشد. اتصالات محل تخلیه سوخت از نوع سریع بازشونده باشند.
ساخت مخازن در ضوابط طراحی جایگاه سوخت
متریالی که برای ساخت مخازن زیرزمینی مورد استفاده قرار می گیرد، هم می تواند از نوع فلزی و هم غیر فلزی باشد. این مخازن حتما باید دریچه آدم رو داشته باشند. از لحاظ رعایت نکات ایمنی در ساخت مخازن جایگاه سوخت باید به موضوع خروج بخارات از مخزن به صورت ایمن توجه داشت. لوله هواکش مخزن باید به دوز از عوامل آتش زا تا ارتفاع مناسبی بخارات را به خارج هدایت کند. این ارتفاع حداقل ۳/۶ متر بالاتر از سطح زمین است. قطر لوله تهویه مخزن به ابعاد مخزن و ظرفیت آن بستگی دارد.
تاسیسات برقی در ضوابط طراحی جایگاه سوخت
کابل های برقی که در جایگاه های سوخت مورد استفاده قرار می گیرند، باید در برابر ضربه و فشار مقاوم بوده و جنس آن ها به گونه ای نباشد که باعث گسترش حریق شوند. جایگاه ها هر کدام باید دارای شبکه ارت باشند. بدنه های فلزی تمامی تجهیزات برقی و سازه های فلزی طبق ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، با کابل ارت روکش دار سبز و زرد باید پوشانده شود. جایگاه سوخت حتما باید به سیستم قطع اضطراری مجهز باشد. در صورت وجود ریسک برخورد صاعقه به سایت جایگاه سوخت، حتما باید از صاعقه گیر در طراحی و ساخت آن استفاده نمود.
ضوابط تابلو های راهنما در طراحی جایگاه سوخت
طبق ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، باید حتما از تابلوهای هشدار دهنده و راهنما برای مشخص کردن مسیر به تعداد کافی استفاده نمود. این تابلو ها لازم است از فاصله ۱۵ متری قابل رویت باشند و جنس آن ها از نوع آنتی استاتیک شبرنگی انتخاب شود. حداقل ارتفاع تابلو های راهنما ۱/۸ متر و حداکثر ۲/۵ متر در نظر گرفته می شود. حداقل اندازه تابلو ها نیز ۴۵ در ۵۰ سانتی متر است.
نکات ایمنی در ضوابط طراحی جایگاه سوخت
- بر اساس ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، کف این مجموعه باید نسبت به گذر های زمین اطراف در ارتفاع بالاتری قرار بگیرد.
- شیب بندی زمین جایگاه حداقل یک درصد است تا آب های سطحی را به خارج هدایت شوند.
- کفسازی محوطه سواره با بتن مسلح ضخامت حداقل ۲۰ سانتی متر داشته باشد و با لایه سخت کننده پوشانده شود.
- مصالح و متریال به کار رفته در کفسازی و تجهیزات، طبق ضوابط طراحی جایگاه سوخت باید در برابر آتش سوزی و احتراق مقاومت کافی داشته باشد.
- شدت روشنایی نورپردازی در جایگاه سوخت بر اساس ضوابط طراحی جایگاه سوخت ، ۱۵۰ تا ۳۰۰ لوکس می باشد.
- برای جایگاه سوخت مناسب است از سایبان ها برای جلوگیری از تابش مستقیم خورشید به روی دستگاه ها و تجهیزات استفاده شود.
- در زمینی که برای احداث جایگاه سوخت در نظر گرفته می شود نباید هیچ گونه درخت یا گیاه خزان پذیر وجود داشته باشد.
- حریم برق فشار قوی، لوله های انتقال گاز و خطوط راه آهن و … چه روی زمین و چه از نوع زیرزمینی باید رعایت شود.
- به منظور اطفای آتش سوزی احتمالی نفتکش در حال تخلیه، لازم است سیستم اطفای حریق ثابت در جایگاه طراحی و ساخته شود.
برای مطالعه بیشتر:
دیدگاهتان را بنویسید