عمران مدرن بازار نوین ارتباطات ساختمانی
وقتی قصد خرید دیزل ژنراتور را دارید، احتمالا اولین سوالی که از شما پرسیده می شود این است: «چه توانی نیاز دارید؟» در واقع توان دیزل ژنراتور مهم ترین مشخصه ای است که بهتر است پیش از انتخاب دستگاه به آن توجه کنید. قدرت موتور دیزل ژنراتور نه تنها تعیین می کند که ژنراتور تا چه حد می تواند مصارف برقی شما را تامین کند، بلکه تاثیر مستقیمی بر قیمت، اندازه، مصرف سوخت و نحوه عملکرد دستگاه دارد.
اگر توان کمتر از مقدار مورد نیاز انتخاب شود، تجهیزات الکتریکی دچار اختلال می شوند و احتمال آسیب به ژنراتور افزایش می یابد. در مقابل، انتخاب توان بیش از حد نیز به معنی صرف هزینه اضافی و مصرف بی رویه سوخت خواهد بود. به همین دلیل آشنایی با مفاهیم مرتبط با توان و نحوه محاسبه دقیق آن، گام نخست در مسیر انتخاب درست دیزل ژنراتور به شمار می آید.
در ادامه با انواع واحدهای اندازه گیری توان دیزل ژنراتور و نکات کلیدی در تعیین ظرفیت مناسب مولد آشنا می شویم.
منظور از توان دیزل ژنراتور چیست
توان دیزل ژنراتور به میزان برقی گفته می شود که دستگاه می تواند در شرایط مشخص تولید کند. توان معمولا با واحد کیلو وات (kW) بیان می شود. از لحاظ محاسباتی، توان از ضرب کردن ولتاژ موتور در جریان به دست می آید.
محدوده توان دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتورها با توان های مختلف برای کارکردهای متفاوت تولید می شوند. به طور کلی انواع توان دیزل ژنراتور از حدود ۴ کیلو وات تا بیش از ۲۴۰۰ کیلو وات یا معادل ۳۰۰۰ کاوا است.
می توانیم مولدها را با توجه به توان خروجی در سه گروه اصلی طبقه بندی کنیم:
- ژنراتور کوچک با توان کمتر از ۱۰ کیلو وات مناسب برای مصارف خانگی یا فروشگاه های کوچک
- ژنراتور متوسط با توان بین ۱۰ تا ۱۰۰ کیلو وات برای استفاده در کارگاه، ساختمان های متوسط و صنایع نیمه سنگین
- ژنراتور بزرگ با توان بالاتر از ۱۰۰ کیلو وات برای استفاده در کارخانه، بیمارستان، نیروگاه های پشتیبان و پروژه های بزرگ
عوامل موثر بر تعیین توان دیزل ژنراتور
برای اینکه توان دیزل ژنراتور را به درستی انتخاب کنیم، باید چندین عامل را در نظر بگیریم:
نوع و توان مصرفی بارها:نوع تجهیزات متصل مثل یخچال، تلویزیون، کولر و لامپ بر مقدار توان موردنیاز تاثیر مستقیم دارد.
شرایط محیطی: در دمای بالا یا ارتفاع زیاد از سطح دریا، بازدهی موتور کاهش می یابد و توان خروجی کمتر می شود.
نوع بار
بارهایی که مصرف ناپایدار یا ناگهانی دارند باعث نوسان در توان دیزل ژنراتور می شوند و نیاز به توان رزرو بیشتری دارند.
مدت زمان استفاده: استفاده دائم یا موقت بر انتخاب توان دیزل ژنراتور تاثیر دارد. باید تعیین کنید ژنراتور برای تامین برق باید به صورت دائم کار کند یا استندبای و اضطراری.
تک فاز یا سه فاز: در فرایند تعیین قدرت دیزل ژنراتور باید در نظر گرفت که دستگاه باید برف سه فاز تولید کند یا تک فاز.
ضریب همزمانی: درصدی از بارها که به طور همزمان روشن می شوند باید در محاسبه توان دیزل ژنراتور لحاظ شوند.
ضریب اطمینان: برای جبران خطاهای محاسباتی یا افزایش ناگهانی بار، معمولا ضریب اطمینانی حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد به مجموع توان ها افزوده می شود.
واحدهای اندازه گیری قدرت موتور دیزل ژنراتور
برای اندازه گیری توان دیزل ژنراتور از سه واحد رایج کاوا، کیلو وات و مگاوات با توجه به بزرگی عدد توان استفاده می شود.
کیلووات (kW)
کیلووات واحد اصلی سنجش توان الکتریکی واقعی است که توسط ژنراتور تولید می شود.
یک کیلووات برابر با ۱۰۰۰ وات است و معمول ترین واحد برای مقایسه توان ژنراتور محسوب می شود.
کاوا (kVA)
در دیزل ژنراتورها، kVA مشخص کننده توان دیزل ژنراتور است، ولی تمام این توان قابل مصرف نیست.
برای تبدیل kVA به kW، باید آن را در ضریب توان (معمولا ۰.۸) ضرب کرد تا توان واقعی به دست آید.
مگاوات (MW)
به طور کلی مگاوات واحدی بسیار بزرگ تر از کیلووات است و بیشتر در نیروگاه ها یا پروژه های صنعتی سنگین استفاده می شود. یک مگاوات برابر با ۱۰۰۰ کیلووات یا یک میلیون وات است.
دیزل ژنراتورهایی که توان آن ها با MW بیان می شود، در مقیاس نیروگاهی استفاده می شوند.
محاسبه توان دیزل ژنراتور
برای اینکه دیزل ژنراتور را متناسب با نیاز مصرف کننده انتخاب کنیم باید توان آن را به صورت دقیق محاسبه کنیم. برای محاسبه توان دیزل ژنراتور از دو روش می توان استفاده کرد:
- محاسبه توان با توجه به بار مصرفی
- محاسبه توان با استفاده از نرم افزار
البته باید در نظر داشت که علاوه بر بار مصرفی، شرایطی مانند ارتفاع محل نصب، دمای هوا و نوع سوخت مصرفی نیز بر عملکرد و توان خروجی ژنراتور تاثیر می گذارند. همچنین پارامترهایی مانند ولتاژ، فرکانس و ضریب توان نیز باید در انتخاب ژنراتور مناسب مورد توجه قرار گیرند.
محاسبه توان دیزل ژنراتور با توجه به بار مصرفی
در این شیوه ابتدا لیستی از تمامی دستگاه ها و تجهیزاتی که قرار است با کمک دیزل ژنراتور تغذیه شوند تهیه می شود. سپس توان مصرفی هر یک از آن ها به طور جداگانه محاسبه شده و در مرحله بعد مجموع توان ها محاسبه می شود.
همانطور که گفتیم برای رسیدن به یک رقم دقیق برای توان ژنراتور دیزل باید دو عامل مهم نیز در محاسبه لحاظ شوند:
اول، ضریب هم زمانی که نشان می دهد چه تعداد از تجهیزات ممکن است به صورت همزمان روشن باشند و دیگری ضریب اطمینان که به منظور جبران نوسانات احتمالی مصرف در نظر گرفته می شود. این روش کمک می کند تا توان دیزل ژنراتور منطبق با نیاز واقعی انتخاب شود.
محاسبه توان دیزل ژنراتور با استفاده از نرم افزار
محاسبه دقیق ظرفیت و توان الکتریکی مورد نیاز از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین منظور نرم افزارهایی برای محاسبه قدرت موتور دیزل ژنراتور طراحی شده اند که با دریافت اطلاعات مربوط به نوع بار، مقدار توان مصرفی، ضریب توان و سایر مشخصات، قادرند مناسب ترین توان دیزل ژنراتور را پیشنهاد دهند.
چند نکته مهم درباره قدرت دیزل ژنراتور
- در برخی کاربردها مانند کولر، تجهیزات جوشکاری، کمپرسورها یا آسانسورها بار لحظه ای بسیار بالا است. این بار لحظه ای می تواند برای مدت کوتاه چند برابر توان نامی دیزل ژنراتور باشد. ژنراتور باید توان تحمل این بارها را داشته باشد، در غیر اینصورت ممکن است دستگاه آسیب ببیند یا برق قطع شود.
- در نظر بگیرید که آیا احتمال افزاش بار در آینده وجود دارد یا خیر؛ اگر می خواهید دستگاه های جدید اضافه کنید، بار مصرفی آن ها را محاسبه کنید.
- برخی کشورها و تولیدکننده ها، استانداردهای خاصی برای انتخاب توان و مشخصات فنی ژنراتورهای تولیدی خود دارند که رعایت آن ها الزامی است. آشنایی با این استانداردها در انتخاب درست ژنراتور بسیار کمک کننده است. حتما دفترچه راهنمای دیزل ژنراتور را مطالعه کنید و از یک متخصص کمک بگیرید.
کارشناس محاسبه توان دیزل ژنراتور
محاسبه توان دیزل ژنراتور به خصوص در مقیاس های بزرگ تر، یک فرایند تخصصی است که در آن باید بار مصرفی، نوع کاربری، شرایط محیطی و ضریب های مهندسی مختلف در نظر گرفته شوند.
با انتخاب دقیق قدرت خروجی، مانع بروز مشکلات ناشی از کمبود توان می شوید و در نتیجه هزینه های مصرف سوخت، تعمیرات و استهلاک نیز کاهش می یابد.
به همین دلیل توصیه می کنیم پیش از خرید ژنراتور، از راهنمایی کارشناسان این حوزه بهره مند شوید تا بهترین انتخاب را با توجه به نیاز خود داشته باشید.
برای مطالعه بیشتر:
بسیار عالی