عمران مدرن بازار نوین ارتباطات ساختمانی
گریتینگ (Grating) یا شبکه فلزی مشبک، یکی از اجزای پر کاربرد در صنعت و ساختمان سازی است که برای ساخت پله فلزی، کف پوش ها، مسیرهای عبور و کف سکو ها به کار می رود. این محصول معمولاً از فولاد گالوانیزه، آلومینیوم یا فایبرگلاس ساخته می شود و به دلیل استحکام بالا، وزن سبک و امکان عبور آب و هوا از سطح آن، در محیط های صنعتی و عمرانی بسیار رایج و محبوب است. در ادامه به طور کامل خواهید فهمید که گریتینگ چیست و چه کاربردی دارد.
گریتینگ چیست
در پاسخ به سوال گریتینگ چیست باید گفت که گریتینگ (Grating) در واقع یک صفحه مشبک است که در دو جنس فلزی و غیر فلزی و با وزن سبک تولید می شود. اجزای گریتینگ بسته به کاربرد و خواص مورد نیاز شامل میلگرد به عنوان رابط، تسمه به عنوان باربر و قاب هایی با اشکال مختلف شبکه ای مانند مستطیل، مربع یا مثلث ساخته می شود. اصلی ترین دلیل تولید گریتینگ ، استحکام بالا در کنار وزن کم و ساختار مشبک آن است؛ به طوری که در کاربردهای مختلف علاوه بر تحمل بار، می تواند نقش فیلتر هوا و نور را نیز ایفا کند.
عوامل موثر بر قیمت گریتینگ چیست
در پاسخ به سوال عوامل موثر بر قیمت گریتینگ چیست باید افزود که قیمت این محصول به عواملی مانند وزن، جنس، شکل هندسی، مشخصات فنی و نوع پوشش بستگی دارد. معمولاً پس از ساخت، چه به روش دستی و چه با روش الکتروفورج، سطح گریتینگ با پوشش گالوانیزه در برابر خوردگی مقاوم می شود تا دوام و طول عمر آن در محیط های مختلف، افزایش یابد. گریتینگ از بخش های مختلفی تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی بر عهده دارند و رعایت استانداردهای مربوط به آن ها برای حفظ عملکرد و ایمنی گریتینگ ضروری است. در ادامه به بررسی هر یک از اجرای گریتینگ به صورت مجزا می پردازیم.
تسمه باربر گریتینگ چیست
تسمه باربر اصلی ترین جزء گریتینگ محسوب می شود و نقش تعیین کننده ای در میزان مقاومت، تحمل بار و استحکام شبکه بر عهده دارد. معمولاً این تسمه ها از نوع ماشین کار هستند، اما بسته به نوع کاربرد گریتینگ و محل نصب آن، جنس و ابعاد تسمه ها متفاوت خواهد بود. پیش از خرید گریتینگ باید توجه داشت که میزان تحمل و توان باربری این محصول به عواملی مانند ضخامت، ارتفاع و طول تسمه بستگی دارد. به طوری که هرچه ضخامت و ارتفاع تسمه بیشتر باشد، مقاومت گریتینگ افزایش می یابد و برعکس، با افزایش طول تسمه از میزان استحکام آن کاسته می شود.
رابط گریتینگ چیست
رابط ها از تسمه یا میلگرد ساخته می شوند و وظیفه اصلی آن ها حفظ شکل هندسی شبکه و جلوگیری از تغییر فرم گریتینگ است. این قطعات به صورت عمودی به تسمه های باربر متصل می شوند و در واقع، وزن خاصی را تحمل نمی کنند؛ بلکه تنها برای ایجاد استحکام و نظم در ساختار گریتینگ به کار می روند. ضخامت و فاصله بین رابط ها تأثیری در میزان مقاومت گریتینگ ندارد، اما در تسهیل عبور و مرور مؤثر است. برای مثال، در محیط های پر تردد، فاصله بین رابط ها کمتر در نظر گرفته می شود تا از گیر کردن پاشنه کفش در شبکه جلوگیری شود. البته کاهش فاصله رابط ها ممکن است فرآیند جوشکاری را دشوار کند، به همین دلیل در این شرایط از دستگاه های مخصوص جوش استفاده می شود.
از آن جایی که ساختار گریتینگ شباهت زیادی به عرشه فولادی دارد و از چندین مقطع فولادی تشکیل شده است، قیمت آن نیز مستقیماً تحت تأثیر هزینه مقاطع مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال، قیمت میلگرد یکی از عوامل مهمی است که بر نرخ نهایی گریتینگ تأثیر مستقیم دارد.
منظور از چشمه گریتینگ چیست
چشمه یا مش بندی به فاصله بین تسمه های باربر و رابط ها گفته می شود. هر چه فاصله بین تسمه های باربر کمتر باشد، استحکام شبکه افزایش می یابد. در تعیین این فواصل، علاوه بر مقاومت شبکه، باید محل نصب گریتینگ نیز مدنظر قرار گیرد. فاصله بین رابط ها معمولاً بیشتر از فاصله بین باربر ها در نظر گرفته می شود. مش بندی علاوه بر تأثیر بر استحکام، بر وزن نهایی گریتینگ نیز مؤثر است. چشمه معمولاً با دو عدد به صورت W × Z نمایش داده می شود، که عدد اول نشان دهنده فاصله بین تسمه های باربر و عدد دوم فاصله بین رابط ها بر حسب میلی متر است.
ساختار گریتینگ چیست
گریتینگ در چهار نوع اصلی تولید و ساخته می شود. اولین نوع، گریتینگ تسمه در تسمه است که در این نوع، تسمه باربر (عرضی) با تسمه رابط (طولی) به هم متصل شده و شبکه اصلی را تشکیل می دهند. به دلیل استحکام بالا، این نوع گریتینگ در صنایع سبک و سنگین کاربرد گسترده ای دارد.
دومین نوع، گریتینگ تسمه در نیم تسمه است. نیم تسمه همان تسمه رابط طولی است، اما با ابعاد کوچک تر برای کاهش وزن ساخته می شود. این نوع همچنان استحکام خوبی دارد، اما برای کاربردهایی که نیاز به تحمل بار بسیار سنگین است، توصیه نمی شود.
در گریتینگ تسمه در میلگرد به جای تسمه طولی از میلگرد ساده یا آجدار استفاده می شود، که باعث کاهش وزن گریتینگ نسبت به دو نوع قبلی می گردد. اما در گریتینگ تسمه در چهار پهلو تابیده، رابط ها به جای تسمه یا میلگرد، از پروفیل چهار پهلو با ابعاد یکسان و مشخص ساخته می شوند و شبکه گریتینگ را تشکیل می دهند.
طبقه بندی گریتینگ بر اساس جنس
همان طور که پیش تر اشاره شد، گریتینگ ها از نظر جنس معمولاً در دو دسته فلزی و کامپوزیتی قرار می گیرند:
- گریتینگ فلزی: از مواد مختلفی مانند آلومینیوم، چدن و فولاد (معمولاً آلیاژ ST37) تولید می شود و به صورت گالوانیزه گرم، گالوانیزه سرد یا از استنلس استیل می باشد.
- گریتینگ کامپوزیتی: معمولاً از نوع فایبرگلاس (FRP) است که در آن رزین پلیمری با الیاف شیشه تقویت می شود و مقاومت بالایی در برابر خوردگی و شرایط محیطی دارد.
تقسیم بندی گریتینگ بر اساس مقاومت وزنی
با توجه به اهمیت استحکام و توان باربری گریتینگ در کاربردهای مختلف و تأثیر عواملی مانند ضخامت، طول و جنس اجزای تشکیل دهنده بر وزن و مقاومت آن، استاندارد اروپایی EN۱۴۳۳ گریتینگ را در چند کلاس پر کاربرد تقسیم بندی کرده است:
- کلاس A۱۵: گریتینگ با کلاس A۱۵ قادر به تحمل ۱.۵ تن به ازای هر محور خودرو هستند و بیشتر برای فضاهایی با تردد عابر پیاده مانند محوطه های بدون تردد خودرو، آشپزخانه های صنعتی، استخرها و موتور خانه ها مناسب اند.
- کلاس B۱۲۵: این کلاس برای کف پارکینگ ها، شروع و پایان رمپ پارکینگ های خصوصی، کف کارخانه ها و فضاهایی با تردد خودروهای سبک مناسب است و توان تحمل بار ۱۲.۵ تن به ازای هر محور خودرو را دارد.
- کلاس C۲۵۰: این کلاس برای فضاهای شهری، جایگزین نهرهای روسی و شروع و پایان رمپ پارکینگ های عمومی با تردد بالا مناسب است. همچنین در کف سوله هایی که ماشین آلات سنگین تردد دارند، استفاده می شود. این کلاس از قابلیت تحمل ۲۵ تن به ازای هر محور خودرو برخوردار است.
- کلاس F۹۰۰: گریتینگ این کلاس برای کاربردهای خاص، مانند کف فرودگاه ها طراحی شده و قادر به تحمل بار ۹۰ تن است.
دسته بندی گریتینگ بر اساس ظاهر
گریتینگ ها با توجه به ظاهر، کاربرد و روش تولید به سه گروه اصلی تقسیم می شوند.
- گریتینگ اسلات: شبکه این نوع گریتینگ از سوراخ های موازی یا نرده ای تشکیل شده است.
- گریتینگ پانچ: در این نوع، شبکه با پانچ کردن سوراخ های مربعی یا دایره ای ایجاد می شود.
- گریتینگ مشبک: سوراخ های این گریتینگ به شکل مستطیل یا مربع هستند و برای رابط ها تنها از تسمه و نیم تسمه استفاده می شود.
گریتینگ استنلس استیل
در برخی شرایط که مقاومت در برابر شرایط جوی، رطوبت، محیط های اسیدی و خوردنده اهمیت دارد، استفاده از گریتینگ گالوانیزه کافی نیست. در این موارد، گریتینگ استنلس استیل تولید می شود که اجزای آن از فولاد ضد زنگ گرید ۳۰۴ ساخته شده است. این نوع گریتینگ در انواع تسمه باربر، نیم تسمه و میلگرد رابط موجود است و می توان از آن برای تولید راه پله های فلزی، کف پله و پاگرد های استنلس استیل استفاده کرد. علاوه بر این، گریتینگ ضد زنگ کاربرد گسترده ای در صنایع غذایی، شیمیایی، داروسازی، پتروشیمی و دیگر محیط های حساس دارد؛ چرا که علاوه بر دوام بالا، مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی و شرایط سخت محیطی ارائه می دهد.
گریتینگ فایبرگلاس
در کاربردهای خاص که نیاز به مقاومت مشهود است، می توان به جای گریتینگ های فلزی از نوع کامپوزیتی استفاده کرد که معروف ترین آن فایبرگلاس (FRP) است. گریتینگ فایبرگلاس به دلیل وجود الیاف شیشه به عنوان تقویت کننده، استحکام بسیار بالایی در برابر بارهای ضربه ای دارد و همچنین مقاومت خوبی در برابر اسید، حرارت، سرما، آتش سوزی و خوردگی ارائه می دهد. از دیگر مزایای این نوع گریتینگ می توان به عایق بودن در برابر جریان برق و الکتریسیته اشاره کرد. در واقع گریتینگ کامپوزیتی در صنایع غذایی، برق و الکترونیک، کارخانجات و آزمایشگاه های شیمیایی و محیط هایی با شرایط خورنده و حساس کاربرد دارد.
گریتینگ آلومینیوم
آلومینیوم به دلیل خواص منحصر به فرد خود، یکی از پر کاربرد ترین مواد در صنعت برای تولید گریتینگ است. چگالی پایین، نسبت بالای مقاومت به وزن، مقاومت در برابر خوردگی در شرایط جوی و محیطی مختلف، آلومینیوم را به گزینه ای ایده آل برای ساخت گریتینگ تبدیل کرده است.
علاوه بر این، آلومینیوم قابل بازیافت بوده و سازگار با محیط زیست است؛ ضایعات آن نیز ارزش مادی بالایی دارند. فلز آلومینیوم دوام بالایی دارد؛ از این رو گریتینگ های آلومینیومی تا سال ها بدون نشانه ای از خوردگی یا پوسیدگی قابل استفاده هستند. از دیگر ویژگی های مهم آلومینیوم می توان به غیر سمی بودن آن اشاره کرد که با جذب حداقل باکتری و ذرات آلوده، گزینه ای مناسب برای ساخت گریتینگ در دریچه ها، کانال های فاضلاب و تصفیه خانه ها محسوب می شود. در سکو های حفاری دریایی، صنایع شیمیایی، کارخانجات کاغذ سازی، صنعت گردشگری، زیباسازی شهری، معماری و ساختمان سازی می توان از گریتینگ آلومینیومی استفاده کرد.
کاربردهای گریتینگ چیست
گریتینگ به دلیل ویژگی های خاص خود، در صنایع و محیط های مختلف کاربرد گسترده ای دارد. از جمله می توان به استفاده در مخازن نفت و گاز، سکو های نفتی، کشتی سازی، راه پله های فرار، سازه های فلزی و دریچه های کانال اشاره کرد. در ادامه هر یک از کاربردهای گریتینگ را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
- صنعت پتروشیمی: جهت ساخت کف پوش، پله های سازه های پتروشیمی، کف پوش دور مخازن و پله های اسپیرال.
- صنعت کشتی سازی: به منظور ساخت کف پوش به علت عبور نور، هوا و آب.
- صنایع غذایی: جهت پوشش دریچه های فاضلاب کف کارخانه ها، به ویژه در محیط هایی که لیفتراک و تجهیزات سنگین تردد دارند.
- صنعت ساختمان: برای کف پوش و سازه های فولادی پله های فرار در ساختمان های مرتفع.
- شهرداری و شهرسازی: به منظور ساخت دریچه های فاضلاب شهری و نرده های محافظ.
برای مطالعه بیشتر:
دیدگاهتان را بنویسید