وزن گریتینگ

گرچه گریتینگ در نگاه اول سازه ای ساده و مشبک به نظر می رسد؛ اما وزن گریتینگ یکی از مهم ترین شاخص هایی است که در کارایی، ایمنی و هزینه های مربوط به این محصول تاثیر مستقیم دارد. به همین دلیل، وزن هر متر مربع گریتینگ به عنوان یکی از معیارهای اصلی در انتخاب و طراحی آن شناخته می شود. از سوی دیگر، آشنایی با روش های محاسبه وزن گریتینگ برای مهندسان، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان اهمیت ویژه ای دارد؛ زیرا این محاسبات پایه تصمیم گیری درباره نوع، ابعاد و جنس گریتینگ در پروژه های صنعتی است. در ادامه روش های محاسبه وزن گریتینگ ، وزن هر متر مربع، انواع و همچنین نکات مهم برای انتخاب با توجه به وزن گریتینگ ، به صورت جامع بررسی می شود.

دلایل اهمیت محاسبه وزن گریتینگ

دلایل متعددی وجود دارد که محاسبه وزن گریتینگ را الزامی می سازد. نخست آن که وزن گریتینگ ارتباط مستقیمی با میزان باربری و استحکام آن دارد. به این معنا که با دانستن وزن واقعی، می توان اطمینان حاصل کرد که گریتینگ انتخاب شده توان تحمل بارهای زنده و مرده را دارد و در شرایط مختلف دچار تغییر شکل، شکست یا افت کارایی نمی شود. از سوی دیگر، وزن هر متر مربع گریتینگ معیار اصلی برای برآورد قیمت است؛ زیرا هزینه مواد اولیه، فرآیند تولید و حتی نوع پوشش سطحی مانند گالوانیزه گرم به وزن گریتینگ وابسته است.

از طرفی اگر وزن واقعی گریتینگ کمتر یا بیشتر از مقداری باشد که در طراحی در نظر گرفته شده است، ممکن است سازه های پشتیبان دچار اضافه بار شوند یا ایمنی کل سیستم کاهش یابد. این موضوع مخصوصا در پروژه های صنعتی و ساختمانی که بارگذاری زیاد است، اهمیت بیشتری پیدا می کند.

در مراحل حمل و نقل و نصب نیز اطلاع دقیق از وزن گریتینگ اهمیت زیادی دارد؛ زیرا تعیین می کند چه نوع تجهیزات برای جابجایی لازم است و چند نفر نیروی انسانی باید برای نصب آن حضور داشته باشند. به علاوه، وزن دقیق به مهندسان و پیمانکاران کمک می کند تا برنامه ریزی بهتری برای نگهداری، تعمیرات و تعویض قطعات داشته باشند و از بروز مشکلات ناشی از بار اضافی جلوگیری کنند.

محاسبه وزن گریتینگ همچنین به افزایش دقت در کنترل کیفیت کمک می کند. وقتی وزن واقعی با استانداردها و مشخصات فنی تطابق داشته باشد، می توان اطمینان داشت که گریتینگ تولیدشده عملکرد مورد انتظار را ارائه می دهد و خطاهای تولید به حداقل می رسد.

بررسی اجمالی انواع گریتینگ

گریتینگ یا درپوش، یک سازه شبکه ای مقاوم است که برای پوشش سطوح باز در محیط های صنعتی و شهری به کار می رود. این محصول از نظر شکل به انواع اسلات، پانچ و مشبک تقسیم می شود؛ وزن گریتینگ اسلات کمتر است، پانچ دارای سوراخ های منظم است و گریتینگ مشبک به دلیل ساختار خود مقاومت بالاتری دارد. از نظر جنس، گریتینگ ها در مدل های آلومینیومی، کامپوزیتی، فولادی، استیل و چدنی تولید می شوند و هر کدام در برابر خوردگی و میزان تحمل بار تفاوت هایی دارند. همچنین از نظر ساختار، گریتینگ در مدل های تسمه در تسمه، تسمه در نیم تسمه، تسمه در میلگرد و تسمه در چهارپهلو تابیده تولید می شوند.

گریتینگ به دلیل استحکام و طراحی شبکه ای، در فضاهای صنعتی و شهری استفاده می شود. از آن به عنوان کف پوش در کارخانه ها، پوشش دریچه های فاضلاب، راه پله ها و پاگردهای اضطراری استفاده می شود. همچنین گریتینگ در پارکینگ های طبقاتی، معابر شهری و موتورخانه ها نیز به کار می رود.

انواع گریتینگ بر اساس مقاومت وزنی

طبق استاندارد EN1433، گریتینگ ها بر اساس میزان توان تحمل بار هر محور خودرو دسته بندی می شوند تا مشخص شود کدام نوع برای چه محیطی مناسب است.

1. کلاس A15: این نوع گریتینگ برای عبور عابران طراحی شده و توان تحمل ۱.۵ تن بار را دارد. معمولا در پیاده روها یا مسیرهای کم تردد استفاده می شود.
2. کلاس B125: مناسب خودروهای سبک است و می تواند تا ۱۲.۵ تن بار را تحمل کند. این کلاس در پارکینگ ها، کارخانجات و فضاهایی با تردد خودروهای سبک رایج است.
3. کلاس C250: کلاس C250 برای محیط هایی با تردد بالای وسایل نقلیه مانند سوله ها و پارکینگ های عمومی مناسب است و توان تحمل ۲۵ تن بار به ازای هر محور خودرو را دارد.
4. کلاس F900: قوی ترین نوع گریتینگ است و برای مکان هایی با بار سنگین مثل فرودگاه ها کاربرد دارد؛ زیرا می تواند تا ۹۰ تن بار را تحمل کند.

بخش های تشکیل دهنده گریتینگ

گریتینگ از چند بخش اصلی تشکیل شده که هر کدام بر استحکام و وزن گریتینگ تاثیر می گذارند. تسمه باربر مهم ترین بخشی است که وظیفه تحمل بار را دارد و افزایش ضخامت و ارتفاع آن باعث افزایش مقاومت و وزن گریتینگ می شود. رابط ها وظیفه حفظ شکل شبکه را دارند و نگهدارنده ها برای ثابت نگه داشتن تسمه ها استفاده می شوند. چشمه، فاصله بین تسمه ها و رابط ها است که هر چقدر چشمه کوچک تر باشد، مقاومت و وزن گریتینگ بیشتر و هر چقدر چشمه بزرگ تر باشد، استحکام گریتینگ کمتر می شود.

استانداردهای تعیین وزن و مقاومت گریتینگ

استانداردهای بین المللی و ملی، معیارهایی برای محاسبه وزن گریتینگ ، ضخامت تسمه ها، ابعاد چشمه ها و مواد سازنده ارائه می کنند تا وزن هر متر مربع گریتینگ به درستی محاسبه شود و از تولید قطعات با وزن کمتر یا بیشتر از حد مجاز جلوگیری گردد. یکی از مهم ترین این استانداردها، EN1433 اروپا است که علاوه بر تعیین مقاومت وزنی گریتینگ، روش های آزمایش تحمل بار و طبقه بندی استاندارد بارگذاری را مشخص می کند. این استاندارد تضمین می کند که گاترهای پیش ساخته که در محیط های شهری، صنعتی، تجاری و حتی فرودگاه ها برای هدایت آب های سطحی استفاده می شوند؛ در برابر فشارهای مکانیکی ناشی از عبور عابران، خودروهای سبک و سنگین و سایر بارهای محیطی مقاوم باشند.

EN1433 همچنین شامل مشخصات مواد سازنده، طراحی، آزمایش های کیفیت، نشانه گذاری و ارزیابی انطباق است؛ تا ایمنی، دوام و کارایی سیستم های زهکشی تضمین شود. علاوه بر این، برخی استانداردهای داخلی و صنعتی نیز معیارهای خاصی برای وزن و استحکام گریتینگ تعیین می کنند.

محاسبه وزن گریتینگ

محاسبه وزن گریتینگ یکی از مراحل مهم در برآورد قیمت، انتخاب سازه نگهدارنده و بررسی ظرفیت باربری آن است. در واقع وزن گریتینگ یکی از عوامل مهم در طراحی و حمل‌ و نقل آن است و بر اساس مشخصات فنی مانند نوع، ابعاد تسمه‌ ها، اندازه چشمه (فاصله بین باربرها و رابط‌ ها) و مساحت کل محاسبه می‌ شود. به طور معمول، وزن گریتینگ بر اساس وزن هر متر مربع محاسبه می‌ شود و سپس در متراژ کل پروژه ضرب می‌ گردد. وزن هر متر مربع از جداول استاندارد استخراج می‌شود و این جداول بر اساس حجم مواد (مساحت مقطع × طول) و چگالی محاسبه شده‌ اند. فرمول کلی محاسبه وزن گریتینگ به صورت زیر است:
وزن گریتینگ = وزن واحد سطح (کیلوگرم بر متر مربع) × مساحت گریتینگ (متر مربع)

فرض کنید یک گریتینگ تسمه در میلگرد با ابعاد تسمه ۴۰×۴ میلی‌ متر، چشمه ۳۰×۵۰ میلی‌ متر و مساحت ۱۰ متر مربع دارید:

• وزن هر متر مربع = ۵۷ کیلوگرم بر متر مربع (استخراج از جدول).
• وزن کل = ۵۷ × ۱۰ = ۵۷۰ کیلوگرم.

در گریتینگ‌ های فلزی، وزن واحد سطح از جمع وزن تسمه‌های باربر و رابط‌ ها به دست می‌ آید که این مقدار معمولاً توسط تولیدکننده اعلام می‌ شود. توجه به محاسبه دقیق وزن گریتینگ ، علاوه بر کمک به تخمین هزینه نهایی، در انتخاب نوع گریتینگ متناسب با شرایط بهره‌ برداری و الزامات ایمنی پروژه نقش مهمی دارد.

جداول وزن هر متر مربع گریتینگ

جدول وزن گریتینگ با ابعاد ۳۰ × ۳ میلی متر:

انواع گریتینگ	ابعاد	ابعاد چشمه	وزن هر متر مربع به کیلوگرم
تسمه در تسمه	۳۰*۳	۳۰*۳۰	۵۳
تسمه در نیم تسمه	۳۰*۳	۳۰*۳۰	۴۱
تسمه در چهارپهلو	۳۰*۳	۳۰*۳۰	۳۷
تسمه در میلگرد	۳۰*۳	۳۰*۳۰	۴۲
تسمه در تسمه	۳۰*۳	۵۰*۳۰	۴۳
تسمه در نیم تسمه	۳۰*۳	۵۰*۳۰	۳۶
تسمه در چهارپهلو	۳۰*۳	۵۰*۳۰	۳۴
تسمه در میلگرد	۳۰*۳	۵۰*۳۰	۳۷
تسمه در تسمه	۳۰*۳	۱۰۰*۳۰	۳۶
تسمه در نیم تسمه	۳۰*۳	۱۰۰*۳۰	۳۳
تسمه در چهارپهلو	۳۰*۳	۱۰۰*۳۰	۳۱
تسمه در میلگرد	۳۰*۳	۱۰۰*۳۰	۳۳

جدول وزن گریتینگ ۴۰ × ۴ میلی متر:

انواع گریتینگ	ابعاد	ابعاد چشمه	وزن هر متر مربع به کیلوگرم
تسمه در تسمه	۴۰*۴	۳۰*۳۰	۹۱
تسمه در نیم تسمه	۴۰*۴	۳۰*۳۰	۷۰
تسمه در چهارپهلو	۴۰*۴	۳۰*۳۰	۵۶
تسمه در میلگرد	۴۰*۴	۳۰*۳۰	۶۲
تسمه در تسمه	۴۰*۴	۵۰*۳۰	۷۴
تسمه در نیم تسمه	۴۰*۴	۵۰*۳۰	۶۱
تسمه در چهارپهلو	۴۰*۴	۵۰*۳۰	۵۳
تسمه در میلگرد	۴۰*۴	۵۰*۳۰	۵۷
تسمه در تسمه	۴۰*۴	۱۰۰*۳۰	۶۱
تسمه در نیم تسمه	۴۰*۴	۱۰۰*۳۰	۵۵
تسمه در چهارپهلو	۴۰*۴	۱۰۰*۳۰	۵۱
تسمه در میلگرد	۴۰*۴	۱۰۰*۳۰	۵۳

جدول وزن گریتینگ ۵۰ × ۵ میلی متر:

انواع گریتینگ	ابعاد	ابعاد چشمه	وزن هر متر مربع به کیلوگرم
تسمه در تسمه	۵۰*۵	۳۰*۳۰	۱۳۹
تسمه در نیم تسمه	۵۰*۵	۳۰*۳۰	۱۰۶
تسمه در چهارپهلو	۵۰*۵	۳۰*۳۰	۸۱
تسمه در میلگرد	۵۰*۵	۳۰*۳۰	۸۷
تسمه در تسمه	۵۰*۵	۵۰*۳۰	۱۱۳
تسمه در نیم تسمه	۵۰*۵	۵۰*۳۰	۹۳
تسمه در چهارپهلو	۵۰*۵	۵۰*۳۰	۷۸
تسمه در میلگرد	۵۰*۵	۵۰*۳۰	۸۲
تسمه در تسمه	۵۰*۵	۱۰۰*۳۰	۹۳
تسمه در نیم تسمه	۵۰*۵	۱۰۰*۳۰	۸۳
تسمه در چهارپهلو	۵۰*۵	۱۰۰*۳۰	۷۶
تسمه در میلگرد	۵۰*۵	۱۰۰*۳۰	۷۸

این جداول یک مرجع سریع برای تعیین وزن تقریبی گریتینگ می باشند.

نکات مهم برای انتخاب گریتینگ با وزن مناسب

نخستین و مهم ترین نکته برای انتخاب گریتینگ با وزن مناسب، نوع بار واردشونده به گریتینگ است. اگر گریتینگ قرار است تنها تردد عابران یا محیط های سبک را تحمل کند، می توان از مدل های سبک تر استفاده کرد. اما در فضاهای صنعتی، پارکینگ های طبقاتی، سوله ها یا محل عبور خودروهای سبک و سنگین، لازم است گریتینگ با وزن و استحکام بالاتر انتخاب شود؛ تا از خطر آسیب یا شکست جلوگیری شود.

عامل دیگر، شرایط محیطی است. در محیط های مرطوب یا خورنده، استفاده از گریتینگ های سبک و مقاوم به خوردگی مانند کامپوزیت یا آلومینیوم مناسب تر است؛ در حالی  که در پروژه های سنگین، فولاد یا چدن گزینه مطمئن تری هستند. ابعاد و ضخامت تسمه ها و تعداد میلگردهای باربر نیز مستقیما روی وزن گریتینگ و تحمل بار تاثیر می گذارد و باید با ظرفیت سازه زیرین هماهنگ باشد.

وزن هر متر مربع گریتینگ باید قبل از خرید بررسی شود تا با طراحی سازه همخوانی داشته باشد و از اضافه بار یا کاهش ایمنی جلوگیری شود. همچنین نوع اتصال گریتینگ اهمیت دارد. مدل های جوشی به دلیل استفاده از نقاط جوش، کمی سنگین تر هستند؛ در حالی که اتصال قلابی وزن کمتری دارد. انتخاب وزن گریتینگ علاوه بر تضمین استحکام و ایمنی، باعث سهولت حمل و نصب، کاهش هزینه های اجرایی و افزایش طول عمر گریتینگ می شود.

سوالات متداول

برای مطالعه بیشتر: