نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق ، موضوعی است که اهمیت فراوانی در حفظ امنیت و سلامت افراد در ساختمان ها، مراکز تجاری، صنعتی و مسکونی دارد. سیستم های اعلام حریق به عنوان یکی از اجزای اساسی در سیستم های ایمنی ساختمان ها شناخته می شوند. وظیفه این سیستم ها تشخیص سریع آتش سوزی و هشدار دادن به ساکنین را بر عهده دارند تا از خسارات جانی و مالی جلوگیری شود. این سیستم ها با استفاده از تجهیزات مختلفی مانند دتکتورها، آژیرها، فلاشرها و کنترل پنل ها کار می کنند و می توانند به صورت خودکار یا دستی فعال شوند.
در این مقاله، قصد داریم تا با بررسی دقیق و جامع، نحوه کار سیستم اعلام حریق را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهیم.
نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق به شکلی طراحی می شود که امکان تشخیص سریع و موثر آتش سوزی را فراهم آورد. در راس این سیستم ها، دتکتورها قرار دارند که به عنوان حسگرهایی عمل می کنند و وجود دود، حرارت، شعله یا گازهای خطرناک را تشخیص می دهند. دتکتورها در انواع مختلفی وجود دارند و هر کدام بر اساس نوع خطری که تشخیص می دهند، طراحی می شوند.
به طور مثال، دتکتورهای دود از دو نوع اصلی یونیزاسیون و فوتوالکتریک تشکیل می شوند. دتکتورهای یونیزاسیون با تشخیص تغییرات در یون های موجود در هوا کار می کنند. در حالی که دتکتورهای فوتوالکتریک از یک محفظه نوری و یک منبع نور برای تشخیص دود استفاده می کنند. دتکتورهای حرارتی به دو دسته ثابت و متغیر تقسیم می شوند. دتکتورهای حرارتی ثابت در دمای مشخصی فعال می شوند و دتکتورهای متغیر با تغییر سریع دما واکنش نشان می دهند.
در نحوه کار سیستم اعلام حریق ، زمانی که یک دتکتور خطری را تشخیص می دهد، سیگنالی را به کنترل پنل ارسال می کند. کنترل پنل پس از دریافت سیگنال، بررسی می کند که آیا این هشدار واقعی است یا خطایی رخ داده است. در صورت تایید خطر، کنترل پنل فرمان فعال سازی آژیرها، فلاشرها و سایر اقدامات ایمنی مانند باز کردن درهای خروج اضطراری یا فعال سازی سیستم های اطفاء حریق را صادر می کند.
این فرآیند نشان دهنده اهمیت دتکتورها در نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق است. زیرا آن ها نقطه اولیه تشخیص خطر و آغازگر واکنش های زنجیره ای هستند که به حفظ جان و مال افراد کمک می کند.
در قلب نحوه کار سیستم اعلام حریق ، کنترل پنل قرار دارد که به عنوان مغز متفکر این سیستم ها عمل می کند. کنترل پنل سیستم اعلام حریق، وظیفه دریافت، تجزیه و تحلیل سیگنال های ارسالی از دتکتورها و سایر اجزای سیستم را بر عهده دارد و بر اساس این اطلاعات، تصمیمات لازم برای اقدامات ایمنی را اتخاذ می کند.
کنترل پنل ها می توانند از انواع مختلفی باشند، اما همه آن ها دارای ویژگی های اساسی مشترکی هستند که شامل دریافت سیگنال های ورودی، پردازش این سیگنال ها برای تشخیص حالت های اضطراری، و فعال سازی خروجی های مربوطه مانند آژیرها، فلاشرها و سیستم های اطفاء حریق است.
زمانی که یک دتکتور وجود دود، حرارت، شعله یا گازهای خطرناک را تشخیص می دهد، سیگنالی را به کنترل پنل ارسال می کند. کنترل پنل این سیگنال را تجزیه و تحلیل می کند تا تعیین کند که آیا این یک هشدار واقعی است یا نه. در صورت تایید وجود خطر، کنترل پنل فوراً دستوراتی را برای فعال سازی آژیرها، فلاشرها و اقدامات ایمنی دیگر صادر می کند. این اقدامات می توانند شامل باز کردن درهای خروج اضطراری، فعال سازی سیستم های اطفاء حریق و ارسال هشدار به مراکز امداد و نجات باشند.
کنترل پنل ها همچنین می توانند به سیستم های مانیتورینگ متصل شوند تا اطلاعات مربوط به وضعیت سیستم اعلام حریق و هشدارهای ایمنی را به صورت لحظه ای به مسئولین ایمنی یا مراکز کنترل ارسال کنند. این امکان اطمینان از پاسخ دهی سریع و موثر در مواقع اضطراری را فراهم می آورد.
در نحوه کار سیستم اعلام حریق ، شستی ها یا دکمه های فشاری اضطراری نقش مهمی را ایفا می کنند. این اجزا به کاربران اجازه می دهند تا در صورت مشاهده آتش سوزی، به صورت دستی و فوری سیستم اعلام حریق را فعال کنند. شستی ها معمولاً در مکان های قابل دسترسی و استراتژیک در سراسر ساختمان نصب می شوند تا در مواقع اضطراری به راحتی قابل استفاده باشند.
زمانی که شخصی شستی را فشار می دهد، یک سیگنال به کنترل پنل سیستم اعلام حریق ارسال می شود. این عمل باعث می شود که کنترل پنل بلافاصله وضعیت اضطراری را تشخیص دهد. همچنین بدون فوت وقت، دستورات لازم برای فعال سازی آژیرها، فلاشرها و سایر اقدامات ایمنی را صادر کند. این اقدامات می توانند شامل فعال سازی سیستم های اطفاء حریق، باز کردن درهای خروج اضطراری و اطلاع رسانی به مراکز امداد و نجات باشند.
استفاده از شستی ها در نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق این امکان را فراهم می آورد که حتی در صورت عدم تشخیص خطر توسط دتکتورها، افراد حاضر در ساختمان بتوانند به سرعت واکنش نشان دهند و از گسترش آتش سوزی جلوگیری کنند. این ویژگی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در برخی موارد، دتکتورها ممکن است به دلایل مختلف نتوانند به سرعت حضور آتش را تشخیص دهند.
در نحوه کار سیستم اعلام حریق ، آژیرها یا هشدارگران نقش اساسی در اعلام و هشدار دادن به ساکنین و کارمندان را بر عهده دارند. آژیرها به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستم اعلام حریق، به صورت خودکار یا دستی فعال می شوند. این تجهیزات با استفاده از رنگ های مختلف، صداهای خاص یا نویزهای اضطراری، افراد را مطلع می کنند که در ساختمان یا محل کار حریق وجود دارد.
زمانی که کنترل پنل سیستم اعلام حریق یک سیگنال را دریافت می کند، به عنوان مثال از یک دتکتور یا شستی اضطراری، آژیرها به صورت خودکار فعال می شوند. این فعال سازی به صورت همزمان و به طور موثر انجام می شود تا افراد در محل حریق را به این احتمال توجه دهد که باید از محل خطر بیرون بروند و اقدامات ایمنی را انجام دهند.
آژیرها می توانند به صورت اضافی با فلاشرها و سایر اجزای سیستم اعلام حریق متصل شوند. به عنوان مثال، فلاشرهای رنگی با رنگ های مختلف مانند قرمز یا سبز برای اعلام حریق و اطفاء آن استفاده می شوند. در حالی که آژیرهای صدایی با صداهای خاص و نویزهای اضطراری از آن ها استفاده می کنند.
سیستم اعلام حریق متعارف یکی از انواع سیستم های اعلام حریق است که برای تشخیص و اطلاع رسانی در مورد وقوع آتش سوزی در ساختمان ها و اماکن مختلف به کار می رود. این سیستم ها به صورت زون بندی شده عمل می کنند. به این معنا که ساختمان به چندین منطقه یا زون تقسیم می شود و هر زون شامل تعدادی از تجهیزات اعلام حریق مانند دتکتورها (دود، حرارت، شعله، گاز)، شستی های اعلام حریق، آژیرها و فلاشرها است.
شرح نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق متعارف به صورت زیر می باشد:
عملکرد و نحوه کار سیستم اعلام حریق متعارف برای ساختمان های کوچکتر و ساده تر مناسب هستند. زیرا این سیستم ها تنها می توانند محل تقریبی حریق را مشخص کنند. به عبارتی، قابلیت های پیشرفته تری مانند تشخیص دقیق محل حریق را ندارند که در سیستم های آدرس پذیر وجود دارد.
سیستم اعلام حریق آدرس پذیر یک سیستم پیشرفته است که به هر یک از تجهیزات اعلام حریق، مانند دتکتورها و شستی ها، یک آدرس یا کد خاص اختصاص می دهد. این امکان به کنترل پنل سیستم اجازه می دهد تا محل دقیق وقوع حریق را شناسایی کند. در ادامه، نحوه کار سیستم اعلام حریق آدرس پذیر را توضیح می دهیم:
سیستم های اعلام حریق آدرس پذیر به دلیل قابلیت شناسایی دقیق محل حریق، برای ساختمان های بزرگ و پیچیده مناسب هستند و امکانات نرم افزاری و تنظیمات متعددی دارند که در پروژه های مختلف قابل استفاده هستند.
سیستم اعلام حریق بی سیم یک راهکار نوین و انعطاف پذیر برای تشخیص و هشدار آتش سوزی است که از فناوری بی سیم برای ارتباط بین اجزای مختلف سیستم استفاده می کند. نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق بی سیم به شرح زیر است:
سیستم های اعلام حریق بی سیم به دلیل عدم نیاز به سیم کشی و انعطاف پذیری بالا در نصب و راه اندازی، برای مکان هایی که کابل کشی دشوار یا غیرممکن است، ایده آل هستند. این سیستم ها همچنین برای مکان های تاریخی یا ساختمان هایی که نمی خواهند ساختار ظاهری خود را تغییر دهند، مناسب می باشند.
فناوری های نوین در نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق ، تحولات چشمگیری را در افزایش ایمنی و کارایی سیستم های اعلام حریق به ارمغان آورده اند. این پیشرفت ها شامل استفاده از هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل داده ها، بهبود حسگرها و تکنولوژی ارتباطی است که نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق را به طور قابل توجهی بهبود بخشیده اند.
هوش مصنوعی (AI) و الگوریتم های یادگیری ماشینی امکان تجزیه و تحلیل داده های حجیم را فراهم می کنند. در واقع الگوهای خاصی را شناسایی می کنند که ممکن است نشان دهنده خطر آتش سوزی باشند. این تکنولوژی می تواند به کاهش هشدارهای کاذب کمک کند و نحوه کار سیستم اعلام حریق را با ارائه پاسخ های سریع تر و دقیق تر بهبود بخشد.
پیشرفت در تکنولوژی حسگرها امکان تشخیص دقیق تر و سریع تر دود، حرارت و گازهای خطرناک را فراهم می کند. حسگرهای نوین می توانند تفاوت بین دود ناشی از آتش سوزی و دود ناشی از فعالیت های عادی را تشخیص دهند. این امر نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد.
پیشرفت ها در تکنولوژی ارتباطی امکان ارسال سریع و موثر اطلاعات حیاتی را به مراکز کنترل و نیروهای امدادی فراهم می کند. این تکنولوژی ها شامل شبکه های بی سیم پیشرفته و اینترنت اشیاء (IoT) هستند. در نتیجه، نحوه کار سیستم اعلام حریق را با افزایش قابلیت اطمینان و کاهش زمان پاسخ دهی بهبود می بخشند.
برای مطالعه بیشتر:
بررسی انواع دتکتور های سیستم اعلام حریق
نیوجرسی پرشین بتن نوعی مانع بتنی است که به ویژه برای جداسازی مسیرهای ترافیکی، ایمنی…
با پیشرفت تکنولوژی در صنعت ساختمان سازی، استفاده از مصالح سنتی مانند بلوک سیمانی جای…
بلوک سیمانی یا آجر؟ این پرسشی است که اغلب سازندگان به آن برخورد کرده اند.…
تصور کنید در یک دفتر کار با پارتیشن شیشه ای فریم لس نشسته اید؛ آیا…