مقاوم سازی ساختمان

مقاوم سازی ساختمان به منظور بهبود عملکرد سازه در برابر نیروهای جانبی می باشد. به دلیل زلزله خیز بودن ایران، این موضوع بسیار حائز اهمیت بوده و سبب شده که تعداد زیادی شرکت مقاوم سازی ساختمان در این زمینه فعالیت نمایند. مقاوم سازی سازه می تواند پس از پایان ساخت و ساز و یا در حین ساخت انجام شود و لزوما مختص به ساختمان های قدیمی و فرسوده نمی باشد. بلکه عواملی همچون خطاهای طراحی، مشکلات اجرایی، تغییر کاربری ساختمان و ... نیاز به انواع روش های مقاوم سازی را سبب می گردد.

مقاوم سازی می تواند شامل مواردی همچون مقاوم سازی پی ساختمان قدیمی ، مقاوم سازی سقف طاق ضربی ، مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک ، مقاوم سازی ستون ، مقاوم سازی نما و ... باشد. بر این اساس هزینه مقاوم سازی ساختمان متفاوت خواهد بود.

 

مقاوم سازی ساختمان
مقاوم سازی ساختمان

 

هزینه مقاوم سازی ساختمان

هزینه مقاوم سازی ساختمان به عوامل متعددی همچون نوع اسکلت سازه، روش مقاوم سازی، متراژ کار، قیمت مصالح و اجرت طراحی و اجرا وابسته می باشد. همچنین میزان آسیب و به دنبال آن شدت نیاز سازه به مقاوم سازی ، از دیگر عوامل موثر بر هزینه مقاوم سازی ساختمان است. پیش از آغاز به کار هزینه مقاوم سازی توسط پیمانکار مقاوم سازی ساختمان برآورد شده و به کارفرما اعلام می گردد. به طور کلی هزینه مقاوم سازی ساختمان از هزینه تخريب و ساخت مجدد سازه کمتر بوده و از این رو مقرون بصرفه تر است.

 

شرکت مقاوم سازی ساختمان

بررسی دقیق سازه، طراحی و اجرای دقیق روش های مقاوم سازی ساختمان و همین طور برآورد هزینه، از وظایف شرکت مقاوم سازی ساختمان می باشد. انجام درست مقاوم سازی خانه های قدیمی و تمامی سازه های نیازمند به مقاوم سازی ، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. زیرا عدم اجرای درست مقاوم سازی سازه ، خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را در پی دارد. شرکت مقاوم سازی ساختمان باید به کمک بررسی و آنالیز سازه نقاط ضعف آن را تعیین کرده و سیستم مقاوم سازی متناسب با وضعیت سازه را طراحی نماید. در عمران مدرن لیست شرکت های مقاوم سازی در تهران و سایر شهرستان ها ارائه شده است.

 

مقاوم سازی ساختمان قدیمی
مقاوم سازی ساختمان قدیمی

 

مقاوم سازی ستون

مقاوم سازی ستون به دلایلی همچون کمانش میلگردهای طولی، ترک و خردشدگی، کمبود تعداد آرماتور، خوردگی میلگردها و ... انجام می شود. به منظور مقاوم سازی ستون بتنی یا فولادی از یکی از روش های مقاوم سازی با ژاکت بتنی، مقاوم سازی یا ژاکت فلزی و یا الیاف frp استفاده می شود.

مقاوم سازی ستون با ژاکت بتنی

استفاده از ژاکت بتنی موجب افزایش مقاومت خمشی و برشی ستون و افزایش شکل پذیری آن می گردد. در این روش یک شبکه آرماتور در اطراف ستون اجرا شده و در نهایت بتن ریزی انجام می شود. بسته به نیاز ستون به مقاوم سازی، ژاکت بتنی در چهار وجه ستون و یا در برخی از وجه های آن اجرا می گردد. مقاوم سازی ستون با ژاکت بتنی به دو روش، استفاده از بتن خود تراکم و با قالب بندی و یا استفاده از بتن پاششی قابل انجام است.

در روش اول ابتدا آرماتوربندی اطراف ستون انجام شده و پس از آن قالب بندی و بتن ریزی انجام می شود. در نهایت نیز پس از خشک شدن بتن و رسیدن به مقاومت مورد نظر، قالب ها باز می شوند. غالبا از روش دوم مقاوم سازی ستون با ژاکت بتنی زمانی استفاده می گردد که روکش بتنی ضخامت کمی داشته باشد.

 

مقاوم سازی ستون
مقاوم سازی ستون با ژاکت بتنی

 

مقاوم سازی ستون با ژاکت فلزی

در این روش با محصور کردن ستون به کمک اجزای فلزی اقدام به مقاوم سازی ستون می نمایند. فضای بین روکش فولادی و ستون باید با استفاده از ملات منبسط شونده پر شود. برای اتصال ورق های فلزی به یکدیگر از عملیات جوشکاری استفاده می شود. ضخامت ورق های مورد استفاده با توجه به میزان بار وارده طراحی و انتخاب می گردد.

مقاوم سازی ستون با frp

هزینه مقاوم سازی ستون با frp مقرون بصرفه می باشد. علاوه بر این سرعت اجرای آن بالا است. ضخامت پایین، کمترین محدودیت اجرایی، وزن کم و کمترین افزایش در ابعاد از دیگر مزایای مقاوم سازی ستون با frp می باشد. از این روش برای افزایش مقاومت ستون در برابر سایش، خوردگی، زلزله، حرارت و ... استفاده می شود. اطمینان از چسبندگی کامل بتن و الیاف frp بسیار حائز اهمیت است. مقاوم سازی ستون با frp موجب افزایش ظرفیت برشی و همین طور افزایش شکل پذیری ستون می گردد.

 

مقاوم سازی ستون
مقاوم سازی ستون با frp

 

مقاوم سازی سقف ساختمان

سقف سازه از مهم ترین اجزای ساختمان است که به روش های مختلفی همچون طاق ضربی، تیرچه و بلوک، وافل، یوبوت و ... قابل اجرا می باشد. در ادامه به معرفی روش های مقاوم سازی سقف طاق ضربی و تیرچه بلوک پرداخته شده است.

مقاوم سازی سقف طاق ضربی

در ساخت سقف طاق ضربی از آجرهای فشاری استفاده می شود. در ساختمان های قدیمی فلزی این سقف ها با تیرآهن و آجرهای فشاری اجرا شده اند. سقف های طاق ضربی مقاومت مناسبی در برابر زلزله نداشته و بسیار آسیب پذیرند. بنابراین مقاوم سازی سقف طاق ضربی اهمیت بالایی دارد. از جمله روش های مقاوم سازی سقف طاق ضربی به شرح زیر می باشد:

  • مقاوم سازی ساختمان قدیمی با frp
  • کاشت میلگرد یا جوش تسمه به زیر تیرچه های سقف
  • متصل کردن انتهای تیرچه ها به یکدیگر با میلگرد و اجرای کلاف بتنی در اطراف آن
  • بستن با کش های مهاری به پشت دیوار
  • تعبیه تیرآهن های عرضی عمود بر تیرچه های سقف
  • نبشی کشی در زیر تکیه گاه اتصال تیرچه های سقف و دیوار

کامپوزیت کردن سقف طاق ضربی از بهترین و موثرترین روش های مقاوم سازی این سقف محسوب می گردد. در این روش ابتدا پوشش روی سقف تا رسیدن به آجر و تیرآهن برداشته می شود. پس از آن برشگیرها بر روی بال فوقانی تیرهای موجود نصب و جوش می شوند. گام بعدی مقاوم سازی سقف طاق ضربی ، نصب مش میلگرد است. سپس یک لایه بتن به ضخامت ۵ تا ۸ سانتی متر بر روی میلگردها اجرا می گردد. گاهی ممکن است ضخامت بتن در محل تورفتگی های طاق به بیشتر از ۸ سانتی متر نیز برسد.

مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک

مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک با استفاده از frp از روش های نوین مقاوم سازی در برابر زلزله می باشد. این روش نسبت به سایر روش های مقاوم سازی سقف هزینه کمتری را در پی دارد. این عملیات موجب افزایش مقاومت برشی تیرچه بلوک و شکل پذیری سقف می گردد. همچنین سبب افزایش عمر سقف می شود. از جمله دلایل نیاز به مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک ، تغییر کاربری سازه (به طوری که بارهای وارده بیش از ظرفیت سقف باشد)، عدم وجود پوشش کافی در سطح تیرچه بلوک ها، فقدان مقاومت کافی در میلگردها، طراحی اولیه نامناسب، شکست فشاری بتن و گسیختگی آن در اثر افزایش کرنش می باشد.

 

مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک
مقاوم سازی سقف تیرچه بلوک

 

مقاوم سازی پی ساختمان قدیمی

فونداسیون از مهم ترین اجزای باربر ساختمان می باشد. در صورت عدم اجرای صحیح آن و یا عدم تراکم کافی خاک زیر پی، سازه دچار نشست می گردد. عدم توجه به مقاوم سازی ساختمان نشست کرده خسارات گسترده ای را موجب می شود. از جمله روش های مقاوم سازی پی ساختمان قدیمی افزایش بعد و اجرای میکروپایل می باشد. برای مقاوم سازی ساختمان نشست کرده می توان از روش هایی همچون حذف خاک زیرین قسمت های بلندتر سازه و نشست اجباری آن، بالا بردن قسمت های کوتاه تر سازه و یا ترکیبی از این دو روش استفاده کرد.

 

مقاوم سازی تیر سازه

برای مقاوم سازی تیر می توان از روش هایی همچون ژاکت بتنی و فولادی و همین طور frp استفاده کرد. استفاده از نبشی و رکابی از دیگر روش های تقویت تیر می باشد. مقاوم سازی تیر با استفاده از پیش تنیدگی خارجی از روش های نوین مقاوم سازی در برابر زلزله محسوب می گردد. این روش امکان مقاوم سازی تیرها به صورت موضعی و یا کلی را فراهم می نماید.

 

مقاوم سازی ساختمانهای قدیمی
مقاوم سازی تیر سازه

 

روش های مقاوم سازی ساختمان

روش های مقاوم سازی ساختمان با توجه به میزان خرابی سازه و آنالیز شرایط انتخاب می گردند. علاوه بر این در تعیین روش های مقاوم سازی ساختمان باید نوع سازه را نیز مدنظر قرار داد. به طور مثال اضافه کردن بادبند در ساختمان های فولادی بسیار ساده است اما در ساختمان های بتنی این روش به سادگی قابل اجرا نیست. در حالیکه اضافه کردن دیوار برشی می تواند راهکار بهتری برای مقاوم سازی ساختمان قدیمی بتنی باشد. از پرکاربردترین روش های مقاوم سازی ساختمان می توان به مقاوم سازی سازه با frp، ژاکت بتنی، ژاکت فلزی، دیوار برشی، مهاربند و کاشت میلگرد اشاره نمود.

 

مقاوم سازی سازه
مقاوم سازی تیر با frp

 

مزایای مقاوم سازی ساختمان های فرسوده

هر یک از روش های مقاوم سازی ساختمان های فرسوده موجب بهبود عملکرد سازه در بخشی مشخص می گردند. از جمله مزایای روش های مقاوم سازی ساختمان ، افزایش مقاومت خمشی، برشی، شکل پذیری، بهسازی عملکرد لرزه ای، افزایش سختی و ... می باشد. به طور کلی مقاوم سازی ساختمانهای قدیمی به دلیل هزینه کمتر آن نسبت به تخریب و ساخت مجدد سازه، مقرون بصرفه است. ضمن اینکه از بروز حوادثی که موجب خسارات جانی یا مالی می گردد جلوگیری می نماید.